Sunday, April 6, 2008

ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ (ေသာ္တာေဆြ)

က်ေနာ္ႀကိဳက္ႏွစ္သက္တဲ့ စာေရးဆရာေတြထဲမွာ “ေသာ္တာေဆြ” လည္း ပါပါတယ္။ သူစာေရးတာ ဖတ္လို႔ သိပ္ေကာင္းပါတယ္။ အခု သူ႔လက္ရာတပုဒ္ကို ဘေလာ့မွာတင္ခ်င္လို႔ ေဇာ္ဂ်ီေဖာင့္နဲ႔ ကူးေရးေနတာ အခု ၿပီးသြားပါၿပီ။ က်ေနာ့္မွာရွိတဲ့ ျပည္သူ႔ဘက္ေတာ္သားမ်ားက ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ ကြယ္လြန္ျခင္း အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ ျပည့္ထုတ္ေ၀တဲ့ “ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳ စာေရးဆရာ သတင္းစာဆရာ”ဆိုတဲ့ စာအုပ္ကေန ျပန္ကူးထားတာပါ။ ဖတ္ၾကည့္ၾကပါအံုး။ ။

ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ (ေသာ္တာေဆြ)

ထိုေန႔ ေန႔လယ္ခင္း၀ယ္ ကၽြန္ေတာ္သည္ ႐ႉမ၀တုိက္မွ ျပန္ခဲ့၍ ဗိုလ္ခ်ဴပ္ေစ်းကို ျဖတ္ခဲ့ၿပီး အေနာ္ရထာလမ္း ေရာက္သည္၌ အမွတ္ (၁၂) ဘတ္စ္ကားမွတ္တုိင္တြင္ အျခား ကားေစာင့္ခရီးသည္ေတြ တပံုတပင္ႀကီးထဲမွာ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္အား ေတြ႔ရသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္သူ႔ဆီ ေလွ်ာက္သြားကာ …
`ေဟ့လူႀကီး … ခင္ဗ်ား ဘုန္းေမာင္တေကာင္ထဲလား။ ဘယ္သြားမလုိ႔လဲ´
သူသည္ ကၽြန္ေတာ့္အသံၾကားမွ ကၽြန္ေတာ့္ကိုျမင္၍ ကၽြန္ေတာ့္လက္ကိုဆဲြကိုင္ကာ …
`ဟာ… ကိုေဆြ၊ ခင္ဗ်ားနဲ႔ေတြ႔ရတာ ၀မ္းသာလိုက္တာဗ်ာ၊ ေနေကာင္းတယ္ေနာ္´
`ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ေနေကာင္းပါတယ္ဗ်။ ခင္ဗ်ားသာ ေဆး႐ံုနဲ႔ ကူးသန္းေနတဲ့ လူ၊ အခု ေဆး႐ံုက ဆင္းလာတာ ဘယ္ေလာက္ၾကာၿပီလဲ´
`အရက္ ၂၀ ေလာက္ရွိသြားၿပီဗ်။ ကၽြန္ေတာ္ ေဆး႐ံုတက္ေနတုန္းက ခင္ဗ်ား ေငြ ၅၀ လာေပးတာ သိပ္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဗ်ာ´
`ခင္ဗ်ားကို လာေပးတာ မဟုတ္ဘူးဗ်ိဳ႕၊ ေအာ္ ဒီလူႀကီး ေဆး႐ံုတက္ေနရတာလဲ ၾကာၿပီ။ စာလဲ မေရး ႏုိင္ေတာ့ ဘုိင္က်မွာဘဲဆိုၿပီး အိတ္ထဲေငြေလး ၁၅၀ ပါခဲ့တာက ခင္ဗ်ားကို ၅၀ ေပးခဲ့တာ၊ တယ္ၿပီး ေပးခ်င္လွ လို႔ မဟုတ္ဘူးဗ်ိဳ႕၊ ခုေတာင္ ေတြးေတြးၿပီး ျပန္ႏွေျမာေနေသးတယ္ဗ်´
သူသည္ တဟီးဟီးရယ္ေမာလ်က္ …
`ေကာင္းတယ္ဗ်ာ၊ ခင္ဗ်ားနဲ႔ေတြ႔ရတာ ရီရတယ္´
`ေအာ္ … ဒါ ရီစရာေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ တကယ္ေျပာေနတာ၊ ေနာက္ကို ခင္ဗ်ား ေဆး႐ံုလဲ မတက္ ပါနဲ႔၊ က်ဳပ္ ေငြလဲ လာမေပးပါရေစနဲ႔၊ က်န္းက်န္းမာမာသာ ေနစမ္းပါ သိလား။ ခင္ဗ်ားကို သတိထားမိတယ္၊ ခင္ဗ်ားဟာ ေထာင္ထဲမွာ ေနရင္ေနမယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေဆး႐ံုမွာေနမယ္ဆိုတဲ့လူ၊ အိမ္မွာကို ေနတယ္မရွိဘူး။ ဘာလဲ ခင္ဗ်ား သားမယားနဲ႔ အဆင္မေျပလို႔လား´
သူသည္ တဟီးဟီး ရယ္ေမာျပန္လ်က္ …
`ဟုတ္တယ္ဗ်ာ၊ က်ဴပ္ကလဲ ခင္ဗ်ားေျပာမယ္ဆို ေျပာစရာဘဲ´
ထိုစဥ္က သူသည္ (လပိုင္းမွ် လိုေတာ့သည္) ေနာက္တႀကိမ္ ေဆး႐ံုသြားၿပီး ဘ၀ဇာတ္သိမ္းေတာ့ မည္ကို ကၽြန္ေတာ္ ပသို႔ ေတြးထင္ႏုိင္ပါအံ့နည္း။ ကၽြန္ေတာ့္ ၀ါသနာအေလ်ာက္ ကိုယ္ႏွင့္ခင္မင္သူကို ကလိတိတိ ေျပာ၍ ရယ္ေမာေစျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။
`ကိုယ့္ အခုလက္ရွိအိမ္ေထာင္ အဆင္မေျပလဲ ကၽြန္ေတာ့္လိုဘဲ ေနာက္တမယားယူေပါ့ဗ်ာ၊ ဘာလို႔ ေထာင္ထဲသြားလိုက္ ေဆး႐ံုတက္လိုက္ လုပ္ေနရမွာလဲ´
ယင္းသို႔ ေျပာေနစဥ္မွာပင္ ဘတ္စ္ကားေရာက္လာ၍ လူႄပြတ္သိပ္ခဲထဲမွာ သူကားေပၚတက္ဘို႔ ႀကိဳးစား သည္။ သို႔ေသာ္ သူမရပါ။ သူ၏ ကိုယ္ခႏၶာက်န္းမာေရးအေျခအေနမွာလည္း အျခားလူမ်ားကဲ့သို႔ လက္တဖ၀ါး ေျခတဖ၀ါးမွ်ႏွင့္ ဘတ္စ္ကားကို တြယ္လိုက္သြားႏုိင္ေလာက္ေအာင္ အင္အားမရွိရွာပါ။
`ေမာင္းမယ္ အကိုေရ့၊ က်န္တဲ့လူေတြ ေနာက္ကားလိုက္´
ဟူေသာ စပယ္ယာ၏ အသံႏွင့္အတူ ဘတ္စ္ကားထြက္သြားေသာအခါ သူသည္ သက္ျပင္းႀကီး ခ်လိုက္ၿပီး အားနည္းေသာ မ်က္ႏွာေလးႏွင့္ ကၽြန္ေတာ့္ကို ၾကည့္၏။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က သူ႔ကို ျပန္၍ ႐ႊင္လန္းေစရန္ …
`ဒီမွာ ကိုတင္ေအာင္၊ ခုႏွယ္ ဘတ္စ္ကားစီးရတာက ခင္ဗ်ား ေထာင္ထဲသြားရတာလို၊ ေဆး႐ံုတက္ရ တာလို လြယ္တာ မဟုတ္ဘူးဗ်။ ကဲ … ခင္ဗ်ား ဘယ္သြားမလို႔လဲဆိုတာကို ကၽြန္ေတာ့္မေျပာေသးဘူး´
`ဟံသာ၀တီလမ္းကိုဗ်´
`ဟာ … ဟံသာ၀တီဆို … ႀကံေတာေရာက္ရင္ ေရာက္တာေပါ့ဗ်´
ႀကံေတာ ဆိုသည္မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္၏ သခ်ႋဳင္းျဖစ္ေန၍
`ခင္ဗ်ားကလဲ ေျပာေရာ့မယ္´
`ေအာ္… အဲဒါ ခင္ဗ်ားကို အေကာင္းေျပာတာ ႀကံေတာသုသာန္နဲ႔ ဟံသာ၀တီလမ္းဟာ ကပ္ေနတယ္ မဟုတ္လား၊ လာ… လာ… ခင္ဗ်ား အဲဒီကို လြယ္ကူစြာေရာက္ေအာင္ ကၽြန္ေတာ္ပို႔ေပးမယ္။ သက္ေတာင့္ သက္သာ ကားစီးရမယ္။ အဆင္သင့္ရင္ မွန္ကားအေကာင္းစားကို စီးရမယ္´
ဆိုၿပီး ကၽြန္ေတာ္ သူ႔အား သိမ္ႀကီးေစ်းဘက္သို႔ လက္ဆဲြ၍ ေခၚခဲ့ေတာ့သည္။ သူ မလုိက္ခ်င္ လိုက္ခ်င္ ႏွင့္ ပါလာလ်က္။
`ဟုတ္မွလဲ လုပ္စမ္းပါဗ်´
`အို… ခင္ဗ်ား ဒုကၡိတကို က်ဳပ္ကူညီမလို႔ပါ။ ခင္ဗ်ား ခႏၶာကုိယ္ဟာ ခုႏွယ္မွာ ဘတ္စ္ကားစီးဘို႔ကို မေကာင္းဘူး´
ထိုအခ်ိန္တြင္ အမွန္ပဲ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၏ က်န္းမာေရးမွာ မေကာင္းေတာ့ပါ။ လူမွာ ပိန္ေၫႇာ္လ်က္။ မ်က္တြင္းေဟာက္ပက္ႏွင့္ နားထင္နားရင္းခ်ိဳင့္၍ ေနေခ်သည္။ သူ၏ နဂိုမူလ႐ုပ္ႏွင့္ မ်ားစြာကြာျခားလ်က္ ရွိေလၿပီ။
စင္စစ္ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္သည္ လူေခ်ာလူခန္႔ တေယာက္ျဖစ္၏။ အရပ္အေမာင္း ေကာင္းသည္။ မ်က္လံုး မ်က္ဖန္၊ ႏွာတံ၊ ႏႈတ္ခမ္း လွပသူျဖစ္သည္။ သူ႔ကို ဆရာသုခက ႐ုပ္ရွင္မင္းသားလုပ္ဘို႔ ေျပာခဲ့ဘူး သည္။ ေရႊလင္းယုန္၏ `သူ´ ၀တၳဳကို ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ႏွင့္ ႐ိုက္ရန္ ဆရာသုခ ႀကံစည္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ဗန္းေမာ္ႀကီးက သူ႐ုပ္ရွင္မင္းသား မလုပ္ခ်င္ပါဘူးဟု ျငင္းခဲ့၍ ထိုဇတ္ကားကို ေမာင္သင္ႏွင့္ ဆရာသုခ ႐ိုက္ခဲ့ ျခင္းျဖစ္၏။ ကၽြန္ေတာ္က ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္အား …
`ခင္ဗ်ားက ဘာျဖစ္လို႔ ႐ုပ္ရွင္မင္းသား မလုပ္ခ်င္ရတာလဲ´
ေမးေတာ့ သူက ရီက်ဲက်ဲႏွင့္
`ကၽြန္ေတာ္က ရွက္တတ္တယ္ဗ်´
ဒါကို ကၽြန္ေတာ္က မေက်နပ္၊ သူ႔အား စာေရးဆရာ ႐ုပ္ရွင္မင္းသားျဖစ္ေစခ်င္ေသာ ေစတနာရွိ၍…
“ရွက္တယ္ဆိုတာ အေၾကာင္းမဟုတ္ေသးပါဘူးဗ်ာ၊ ဘာမဆို ကိုယ္မလုပ္ဖူးတဲ့အလုပ္ကို အစမွာ ေတာ့ ရွက္သလို ရွိၾကတာခ်ည္းပါဘဲ။ သို႔ေသာ္ ဒါကို ငါမျဖစ္မေနလုပ္ေတာ့မေဟ့လို႔ အားမာန္တင္းလိုက္တယ္ ဆိုရင္ ဒီအပရိက ျဖစ္တတ္တဲ့အရွက္ဟာ သူ႔အလိုလို ေပ်ာက္သြားေတာ့တာပါဘဲ”
က်ေနာ္အေလးအနက္ေျပာမွန္းသိေတာ့ သူ႔မ်က္ႏွာ တည္သြားကာ …
“ကိုေဆြေျပာတာ ဟုတ္ပါတယ္၊ သို႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္က ဒီ႐ုပ္ရွင္အလုပ္ကို ၀ါသနာ မပါဘူးဗ်”
“ေအး၊ ဒါေတာ့ ဟုတ္ၿပီ၊ လူဆိုတာ ကိုယ္၀ါသနာမပါတဲ့အလုပ္ကို ဘယ္လိုမွ မလုပ္ခ်င္ၾကဘူး”
စင္စစ္ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ ၀ါသနာျပင္းသည္က စာေပႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး။ သည္ႏွစ္ခုတြင္ သူ႔ဘ၀ကို အပ္ႏွင္းျမဳပ္ႏွံထားသူ ျဖစ္သည္။ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၏ ႏုိင္ငံေရးအျမင္၊ ႏုိင္ငံေရးအယူအဆ ဘယ္လိုေန သနည္း။ ကၽြန္ေတာ္လံုး၀ မသိ။ ကၽြန္ေတာ္က သူ႔လို ႏုိင္ငံေရး၀ါသနာပါသူ မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ ယင္းကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ျဖင့္ တခါမွ စကားမစပ္မိခဲ့ၾက။ ေအး … သူ႔စာေပ လက္ရာေတာ့ ကၽြန္ေတာ္အမ်ားႀကီး သတိထား ခဲ့ဘူးသည္။
ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္သည္ လူ႔အသက္အားျဖင့္ ကၽြန္ေတာ့္ထက္ တႏွစ္ထက္ငယ္ေသာ္လည္း စာေပသက္တြင္ သူက ကၽြန္ေတာ့္ထက္ တႏွစ္ေလာက္ႀကီးသည္။ သူ၏ ပထမဦးဆံုးေသာ လံုးခ်င္း၀တၱဳ “ဘုန္းေမာင္တေယာက္ထဲရယ္” ႐ႊန္း႐ႊန္းေ၀ေနခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္သည္ မႏၱေလးၿမိဳ႕ ဆရာႀကီး ေ႐ႊဥေဒါင္းအိမ္ တြင္ ကေလာင္ကိုင္စ တာစူ႐ံုမွ်ရွိေသးသည္။
ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၏ ဘုန္းေမာင္တေယာက္ထဲရယ္၊ ထုိစဥ္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္က နာမည္အႀကီးဆံုး လူေျပာအမ်ားဆံုးျဖစ္ေန၍ ဆရာႀကီး ေ႐ႊဥေဒါင္းက ကၽြန္ေတာ့္အား
“ေဟ့ေကာင္ မင္းမွာ အဲဒီစာအုပ္ရွိလား၊ ငါ့ဖတ္ျပစမ္းကြာ”
ဆိုသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္က ဖတ္ျပလုိက္ရသည္။
ထိုစာအုပ္ထဲတြင္ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၏ အေရးအသားမွာ အျခားဘယ္စာအုပ္ထဲတြင္မွ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မေတြ႔ခဲ့ဘူးေသးေသာ “ေတာ့ကာသာျဖင့္ရယ္ဘဲ” ေတြ ထပ္တလဲလဲ ေတြ႔ရသည္။ “ဘဲ”ႏွင့္ “အား” စာလံုးေတြ ကို အမ်ားႀကီးသံုးသည္။ “ကို”ဆိုတာ သူမသံုးတတ္သေလာက္။ ဥပမာ - အထက္၌ အမဲစာလံုးျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္ ျပထားသည္ကို ၾကည့္ပါ။ သူသာဆိုလ်င္ (“ဘဲ”ႏွင့္ “အား” စာလံုးေတြအား အမ်ားႀကီးသံုးသည္) ဟု ေရးေပ လိမ့္မည္။ သူစာေတြသည္ ၀က္နင္းေတြမ်ားလွသည္။ ေထာင့္ေထာင့္ေအာင့္ေအာင့္ ရွိလွသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဤစာအုပ္ကို ဆရာႀကီးအား ကၽြန္ေတာ္ၾကာၾကာပင္ ဖတ္မျပလိုက္ရပါ။ ဆယ့္ေလးငါးမ်က္ႏွာေလာက္ျဖင့္ ဆရာႀကီးမွာ သည္းမခံႏုိင္ေတာ့ဘဲ
“ေဟ့ေကာင္ ေတာ္ေတာ့ကြာ၊ ေတာ္ေတာ့ နားကေလာလွတယ္”
ဟု ကၽြန္ေတာ့္ကို ေအာ္ေငါက္ပါေတာ့သည္။
သို႔ေသာ္ ထိုေခတ္ ထိုအခါက ဘုန္းေမာင္တေယာက္ထဲရယ္ သည္ လူငယ္တို႔၏ အသဲစဲြ။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ႀကီးအတြင္း ဂ်ပန္ေခတ္၌ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာျပည္တြင္ စာေပအလွ်င္ျပတ္ေနရာမွ စစ္ႀကီးအၿပီး ေ၀ါကနဲ ေပၚလာေသာ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၏ ဘုန္းေမာင္တေယာက္ထဲရယ္သည္ ထိုစဥ္က ၀တၳဳဖတ္ရမွန္း သိစ လူငယ္ပိုင္းႏွင့္ တန္းတိုးျခင္းျဖစ္ေပေတာ့သည္။
ထိုအခ်ိန္က ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၏ စာေပၾသဇာ မည္မွ်သက္ေရာက္သြားပါသနည္း။ ဤ ဘုန္းေမာင္ တေယာက္ထဲရယ္ ၀တၳဳထဲက ဇတ္လိုက္သည္ “ဘုန္းႏုိင္” ျဖစ္ေလရာ၊ ေဟာ .. ယခု နာမည္ႀကီး စာေရးဆရာ “တကၠသိုလ္ဘုန္းႏုိင္” သည္ ဤနာမည္ယူေၾကာင္း ၀န္ခံေပသည္။
သို႔ေသာ္ ထိုစဥ္က ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၏ အေရးအသားကို ကၽြန္ေတာ္တို႔အ႐ြယ္ စာဖတ္သက္ ေတာ္ေတာ္ရင့္ေနသူမ်ား အေနႏွင့္ကား မႀကိဳက္၊ မႏွစ္သက္ၾကပါ။ ဆရာႀကီးေျပာသလုိ “နားကေလာ” လွပါ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္လည္း နာမည္ႀကီးစာေရးဆရာ၊ ေသာ္တာေဆြလည္း နာမည္ရ စာေရးဆရာ၊ ႏွစ္ေယာက္သား ရင္ေဘာင္တန္းမိၾကေသာအခါ ကၽြန္ေတာ္သည သူ႔အေရးအသာကို သေရာ္ ေသာ စာေတြ ကၽြန္ေတာ့္၀တၳဳေတြမ်ားထဲ၌ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေရးခဲ့ဘူးပါသည္။ သူ႔စာအေရးအသားတြင္ “ဘဲ” ေတြ “အား” ေတြ မ်ားလြန္းအားႀကီး၍ သူ႔ကို “ဘဲက်ီးကန္းႀကီး” ဟု ကၽြန္ေတာ္က ကင္ပြန္းတပ္ခဲ့ဘူး သည္။
ဤသို႔ ကၽြန္ေတာ္ေရးသားရာတြင္ ကၽြန္ေတာ္က မုန္းတီးစိတ္၊ မလိုတမာစိတ္ လံုး၀မရွိခဲ့ပါ။ ကၽြန္ေတာ္ ကလည္း သူ႔ကို မနာၾကည္းေစရန္ ဟာသျဖင့္ သေရာ္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္၏ “ျဖဴ၀ါပူစီ” ၀တၳဳတြင္ အပ်ိဳကေလးႏွစ္ေယာက္ အိမ္ေပၚတြင္ စာဖတ္ေနၾကစဥ္ အိမ္ေအာက္က ေအာင္နက္က ေဆာင့္ေၾကာင့္ထုိင္ကာ ပါးစပ္ႀကီးၿပဲ၍ သြားရည္ တျမားျမားက်ေနသည္။ ထိုစဥ္ ဂုတ္က်ားေရာက္လာလ်က္ …
“ေဟ့ ေအာင္နက္ရ၊ မင္းက သြားရည္တျမားျမားနဲ႔ ဘာေတြ သေဘာက်ေနတာလဲကြ”
ေမးေတာ့၊ ေအာင္နက္က …
“ရွီး … နားေထာင္စမ္း၊ က်ီးကန္းသံေတြလို တအားအားနဲ႔ ဘဲေတြ အမ်ားႀကီး ၾကားရတယ္ကြ၊ ဧကႏၱ ငါ့အိမ္သားေတြဟာ နက္ဖန္ခါ ဘဲသားဟင္း ၀ယ္ခ်က္ေတာ့မယ္ ထင္တယ္ကြ။ ဒီေတာ့ ငါဘဲသား အ႐ိုးအရင္း စားရေတာ့မယ္ကြ”
ဟုေျပာသျဖင့္ ဂုတ္ၾကားက ေခတၱမွ်နားစြင့္၍ေထာင္ၿပီးေနာက္ ရယ္ေမာလ်က္။
“ဘယ္ကလာၿပီး က်ီးကန္းသံနဲ႔ ဘဲသား၀ယ္ခ်က္မွာ ဟုတ္မလဲကြ၊ အဲဒါ ႏႈတ္ခမ္းနီ ပါးနီေလးေတြရဲ့ အသဲစဲြ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ရဲ့ ၀တၳဳကို ေကာင္မေလးေတြက တေယာက္ တေယာက္ ဖတ္ျပေနတာကြ”
ကၽြန္ေတာ္ေရးတာက ဒါမ်ိဳးေတြဘဲ ျဖစ္သည္။ စင္စစ္ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္သည္ လူပုဂၢိဳလ္အေန အားျဖင့္ အင္မတန္ သေဘာသကာယေကာင္းမြန္သူျဖစ္ရကား သူ႔ကို ကၽြန္ေတာ္ ဘယ္လိုပင္ေရးေရး၊ ဘယ္ေတာ့မွ စိတ္ဆိုးသူမဟုတ္သည့္ျပင္ ဖဆပလေခတ္၌ သူသည္ သူ႔ထံုးစံအတိုင္း ေထာင္ထဲသို႔ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ သြားေရာက္ေနထိုင္ခဲ့ၿပီး ျပန္ထြက္လာေသာအခါ ကၽြန္ေတာ္အား ေျပာဘူး၏။
“ကိုေဆြ … ခင္ဗ်ား ကၽြန္ေတာ့္ကို သေရာ္စာေတြေရးခဲ့တာ မွန္တယ္ဗ်။ ကၽြန္ေတာ္ အခု ေထာင္ထဲ ေရာက္သြားေတာ့မွ ျမန္မာစာေတြကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဖတ္႐ႈေလ့လာခြင့္ ရခဲ့တယ္။ ဟုတ္တယ္ဗ်။ ကၽြန္ေတာ့စာ အေရးအသားေတြဟာ အမ်ားႀကီး ညံ့ဖ်င္းခဲ့တယ္။ အခု ကၽြန္ေတာ္ ျပင္ေတာ့မယ္”
ဟုတ္ပါသည္။ ေနာက္ပိုင္း၌ သူ႔အေရးအသားသည္ အေတာ္ေကာင္းမြန္လာပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္၏ စိတ္သေဘာမွာလည္း တစံုတေယာက္အေၾကာင္းကို ေရးလွ်င္ ထိုသူကို ခ်စ္ခင္လို႔သာ ျဖစ္၏။ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၏ အေရးအသားေနာက္လိုက္၍ ၀ါက်ေတြ ခ်ိဳ႕ယြင္းေနခဲ့ေသာ တကၠသိုလ္ဘုန္းႏုိင္ ကိုလည္း ျမ၀တီမဂၢဇင္းတြင္ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ျဖင့္ သူ႔၀တၳဳေတြ ကၽြန္ေတာ္ေ၀ဖန္ခဲ့ဘူးသည္။ ဘုန္းႏုိင္လည္း ႏွစ္သက္လက္ခံ၍ ၀ီစကီတပုလင္းျဖင့္ပင္ လာ၍ ကန္ေတာ့ခဲ့ပါ၏။ ထိုေနာက္ သူ၏ ၀ါက်ေတြလည္း လွပ၍ လာခဲ့ေပေတာ့သည္။
စင္စစ္ စာေပအႏုပညာ၌ အဘယ္မွာလွ်င္ “ၿပီးျပည့္စံုၿပီ” ရွိပါအံ့နည္း။ တစံုတေယာက္သည္ တခုခု၌ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ရွိမည္သာ။ ကၽြန္ေတာ့္မွာလည္း ရွိပါလိမ့္မည္။ ကၽြန္ေတာ္၏ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ကို ျပသျပဳျပင္ေပးမည္ ဆိုပါက ကၽြန္ေတာ္သည္ ၀မ္းသာအားရ လက္ခံဘို႔ အသင့္ပင္။
ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္သည္ စာေပအရာ၌လည္းေကာင္း၊ သူယံုၾကည္ေသာ ႏုိင္ငံေရးရာ၌လည္းေကာင္း၊ မည္သို႔ပင္ ရွိလင့္ကစား လူပုဂၢိဳလ္အေနအားျဖင့္ကား အင္မတန္ခ်စ္စရာေကာင္းသူျဖစ္၏။ စိတ္ႏွလံုး သိမ္ေမြ႔ ႏူးညံ့၏။ မည္သူႏွင့္မဆို ၿပံဳး႐ႊင္ေဖာ္ေ႐ႊစြာ ေနတတ္သူျဖစ္၏။
သူသည္ ေသရည္ေသရက္ ေသာက္စားျခင္း၊ ေလာင္းကစားျခင္းႏွင့္ အျခားအေပ်ာ္အပါးတြင္ လံုး၀ ကင္းရွင္းသူျဖစ္၏။ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္အတုိင္း သူ၏ဘ၀ကို စာေပႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးတြင္သာ ျမဳပ္ႏွံထားသူ ျဖစ္၏။ သို႔ႏွင့္ သူ အသက္ ၅၀ ေက်ာ္သည့္အပိုင္း ေရာက္သည္၌ က်န္းမာေရး ခ်ိဳ႕ယြင္းလာခဲ့သည္။ ကုသရန္ ခဲယဥ္းေသာ ကင္ဆာေရာဂါ စဲြကပ္ခဲ့သည္။
ကၽြန္ေတာ္၏ ယခု စာအစ၌ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာအခ်ိန္မွာ သူ႔က်န္းမာေရးသည္ လြန္စြာ ခ်ိဳ႕ယြင္းခဲ့၍ ဘတ္စ္ကားတြင္ တိုးလွ်ိဳးတြယ္ကပ္စီးႏုိင္ေသာ အေျခပင္ မရွိေတာ့ပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ သူသြားလိုသည့္ ဟံသာ၀တီ လမ္းသို႔ လြယ္ကူစြာ သြားေရာက္ႏုိင္ေသာ နည္းလမ္းကို ကၽြန္ေတာ္ စဥ္းစားမိသျဖင့္ သူ႔အား ၁၂ ကားမွတ္တိုင္ မွ အေနာ္ရထာ လမ္းတေလွ်ာက္ အေရွ႕ဘက္သို႔ ေခၚခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ေလဟာျပင္ေစ်းေထာင့္ ေရာက္သည္၌ ေ႐ႊတိဂံုဘုရားလမ္းကို ျဖတ္၍ ေဆး႐ံုႀကီး၀င္းထဲ သူ႔ကို ေခၚခဲ့သည္၌ သူက …
“ေဟ့လူ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အခု ဘယ္သြားမလို႔လဲ”
“ခင္ဗ်ား သြားခ်င္တဲ့ ဟံသာ၀တီလမ္းကို ေရာက္ေအာင္လဗ်ာ၊ ေဟာဒီမွာ ၾကည့္လိုက္စမ္း၊ အဲဒီ ကားႀကီးကားငယ္အသြယ္သြယ္ေတြဟာ ႀကံေတာ သုႆန္ကို မသာပို႔သြားၾကမွာခ်ည္းဘဲ၊ ခင္ဗ်ား ႀကိဳက္တဲ့ ကား တက္စီးသြား”
႐ုတ္တရက္ သူ႔မ်က္ႏွာ ေၾကာင္အမ္းအမ္းျဖစ္လ်က္ …
“ဟာ … ျဖစ္ပါ့မလားဗ်”
“ဘာျဖစ္လို႔ မျဖစ္ရမွာလဲ၊ ဒီမသာ တို႔ခ်ည္းပို႔မယ္၊ မင္းမပို႔ရဘူးလို႔ ဘယ္သူကမွ မတားဘူး။ ဘာမွ မစိုးရိမ္နဲ႔၊ ကၽြန္ေတာ္လဲ ခင္ဗ်ားနဲ႔အတူ လိုက္ခဲ့မွာဘဲ။ အစဦးေတာ့ နံပါတ္ ၉ စီး အိမ္ျပန္ေတာ့မလို႔ဘဲ။ ခုေတာ့ ခင္ဗ်ားနဲ႔ ႀကံဳတာနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္လဲ ႀကံေတာလိုက္ၿပီး ေနာက္နာနတ္ေတာျဖတ္ၿပီး ျပည္လမ္းရိပ္သာက အမႀကီးခင္မ်ိဳးခ်စ္ အိမ္ သြားမယ္။ ခင္ဗ်ားကေတာ့ ဟံသာ၀တီလမ္း သြားေပေရာ့”
ဒီေတာ့မွ သူ႔မ်က္ႏွာ ၿပံဳး႐ႊင္လာကာ..
“ဟုတ္ဗ်ာ”
“ဒါနဲ႔ ခဏေနအံုး၊ ဒီကားအုပ္စု ႀကံေတာ မဟုတ္ဘဲ တာေမြသုႆန္ျဖစ္ေနမွာလဲ စိုးရေသးတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္သြားစံုစမ္းလိုက္အံုးမယ္”
ဆိုၿပီး ဘတ္စ္ကားဒ႐ိုင္ဘာတေယာက္ထံ သြားေမးလိုက္ရသည္။
“ဟုတ္တယ္ဗ်ိဳ႕၊ ႀကံေတာဘဲ၊ လာ … လာ၊ လူေခ်ာင္တဲ့ကား တက္စီး႐ံုဘဲ၊ အား.. အား ေနအံုးဗ်ိဳ႕၊ အေလာင္းက အသုဘယာဥ္ေပၚတင္ေသးတာ မဟုတ္ဘူး။ အခ်ိန္ရွိေသးတယ္။ ပ႐ိုက္ဗိတ္ဆလြန္းကား စီးရ ေအာင္ ကၽြန္ေတာ့္အသိကားမ်ား လာမလားၾကည့္လိုက္အံုးမယ္”
ဆိုၿပီး ကၽြန္ေတာ္မ်က္စိကစားလိုက္ေတာ့ အဆင္သင့္ပင္ ကၽြန္ေတာ္မိတ္ေဆြ ဆရာ၀န္လင္မယား သူတို႔ ခ်က္ပလက္ကား ႀကီးႀကီးရွည္ရွည္ႀကီး လင္မယားႏွစ္ေယာက္ထဲ ေရွ႕ခန္းထိုင္လာတာ ျမင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္အား လက္ဆဲြေခၚသြားလ်က္…
“ဟဲလို ေဒါက္တာ၊ ခင္ဗ်ားတို႔ ဒီေဒၚျမဇင္မသာ ပို႔ရေအာင္ဘဲလား”
ဘတ္စ္ကားနံရံေပၚမွာ ေဒၚျမဇင္ အသက္(၇၅)ႏွစ္ ဆိုသည္ကို ကၽြန္ေတာ္က ဖတ္ၿပီးသား။ ဆရာ၀န္ ကလည္း…
“ဟုတ္တယ္ဆရာ၊ ဆရာတို႔ေကာ”
“ဒီအဖြားႀကီး ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔ အင္မတန္ ခင္တာ ခင္ဗ်ာ”
“ဆရာတို႔ ကားပါလား”
“မပါဘူး၊ ႀကံဳရာကားနဲ႔ လိုက္မလို႔ဘဲ”
“ဒါျဖင့္ လာဆရာ၊ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ႏွစ္ေယာက္ထဲရွိတာဘဲ”
ဟု ဆိုၿပီး သူ႔ကားေနာက္တံခါးဖြင့္ေပးေလေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ အႀကီးအက်ယ္ၿငိမ္က်သြား ေလသတည္း။ ခ်က္ပလက္ ဘဲလ္အဲယား ကားႀကီးဗ်။
ထိုဆရာ၀န္အား ကၽြန္ေတာ္က ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ကို မိတ္ဆက္ေပးလိုက္ေတာ့ ဆရာ၀န္ကလည္း စာဖတ္သမားျဖစ္ေလရာ..
“ဟာ … ကၽြန္ေတာ္တို႔ ငယ္ငယ္က ဆရာရဲ့ “ဘုန္းေမာင္တေယာက္ထဲရယ္” ကို အသဲစဲြေပါ့ဆရာ”
ဤဆရာ၀န္လည္း ယခု တကၠသိုလ္ေက်ာင္းဆရာႀကီးျဖစ္ေနေသာ တကၠသိုလ္ဘုန္းႏိုင္၏ အရြယ္ ေပတည္း။ စင္စစ္ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၏ စာဖတ္ပရိသတ္ျဖစ္လွ်င္ ဘုန္းေမာင္တေယာက္ထဲကို ေရွ႕ ဦးစြာ သတိရရမည္။ ေနာက္ ကြန္ဗင့္ေက်ာင္းသူ ဂါ၀န္ျပာမေလးဆီက မုန္႔ဘိုးေတာင္းစားေသာ ပါေမာကၡ။ သူအဂၤလိပ္စာ သင္ေပးေသာ ေက်ာင္းသားေလးေတြထံမွ “ေပါ့ကက္မန္းနီး” ေတာင္းေလ့ရွိေသာ ေဒါက္တာ အုန္းေက်ာ္၊ ေတာ၏ သမီးပ်ိဳ၊ ဆန္႔က်င္ဘက္၏ သမီးပ်ိဳ၊ “ကၽြန္ေတာ္ကဘာတတ္ႏုိင္ေတာ့ဦးမည္နည္း” ဟူေသာ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၀တၳဳထဲက ဇတ္လိုက္၏ ညည္းညဴသံ။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ခ်က္ပလက္ကားႀကီးေပၚေရာက္ၿပီး မၾကာမီမွာပင္ ေဒၚျမဇင္၏ အသုဘယာဥ္သည္ ေဆး႐ံုႀကီး၀င္းထဲမွ ထြက္ၿပီျဖစ္၍ ကားေတြ တသီတသန္းႀကီး လိုက္ၾကေလရာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကားလည္း ၿငိမ့္ေညာင္းစြာပင္ မ်ားစြာေသာ ကားယာဥ္ေၾကာ၌ ေမ်ာေလၿပီ။
ဤကားႀကီးက ကိုယ္ထည္ရွည္လ်ားလွသျဖင့္ ဆရာ၀န္လင္မယားႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ေတာ္ေတာ္ လွမ္းေန၏။ သည္လို ကားေမာင္းေနစဥ္မွာ စကားခပ္တိုးတိုး ေျပာလွ်င္ ေရွ႕ႏွင့္ေနာက္ မၾကားႏုိင္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္က ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္အား ပညာေပး၏။
“ေနာက္မွတ္ထား၊ တာေမြသြားခ်င္တယ္ဆိုရင္ ေန႔လယ္ (၁၂)နာရီေက်ာ္ မသာခ်ခ်ိန္ေတြမွာ ဒီေဆး႐ံု ၀င္းထဲကိုသာ လာခဲ့၊ အသုဘပို႔တဲ့ ကားေတြဟာ မျပတ္ရွိေနတာဘဲ။ ကားလဲ မၾကပ္ဘူး၊ ပိုက္ဆံလဲ တျပားမွ မေပးရဘူး”
သူသည္ ကၽြန္ေတာ့္လက္ကို ဖ်စ္ၫႇစ္လ်က္…
“ခင္ဗ်ား ေျပာတာ ဟုတ္တယ္ဗ်ာ”
“ဒါတင္ မကေသးဘူး။ ဒီမသာ ဘယ္ေန႔ရက္လည္ဆြမ္းသြပ္မလဲဆိုတာ ေမးထားၿပီး သြားလဲ စားႏုိင္ေသးတယ္ဗ်။ ဒီလို ပ႐ိုက္ဗိတ္ကားမ်ားမ်ားနဲ႔ လူခ်မ္းသာပံုေပၚတဲ့ မသာကို သတိထား၊ ဒန္ေပါက္နဲ႔ အိုက္စ္ကရင္ေတာင္ စားရတတ္တယ္ဗ်”
ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္သည္ ရယ္ေမာလ်က္ …
“ႏိွိပ္လိုက္ေလဗ်ာ … ခင္ဗ်ားအႀကံ”
“အဲဒါ ခင္ဗ်ားအတြက္ ေျပာေနတာ၊ အခု ခင္ဗ်ားေဆး႐ံုက ဆင္းစ၊ နာလန္ထမွာ အစားေကာင္း အေသာက္ေကာင္း လိုေနတယ္မဟုတ္လား။ ဒါကို ဘုိင္က်လို႔ “ကၽြန္ေတာ္က ဘာတတ္ႏိုင္ေတာ့ဦးမည္နည္း” ေတြ ဘာေတြ ညည္းမေနနဲ႔၊ အဲဒီမသာမ်ိဳးေတြသာ ရွာႀကံစား၊ ေန႔တုိင္း မနက္စာတနပ္ေတာ့ အိုေကဘဲ၊ ေန႔စဥ္ သတင္းစာေတြမွာ နာေရး ေၾကာ္ျငာေတြ ဖတ္ဗ်ာ၊ ဘယ္မသာ ဘယ္ေလာက္ခ်မ္းသာတယ္၊ ဘယ္ေန႔ ရက္လည္ ဆြမ္းသြပ္မယ္ ဆိုတာ သိႏိုင္တာဘဲ။ ဖိတ္စာနဲ႔တကြ ႂကြပါဆိုတာ ဘယ္မသာမွ မရွိဘူး။ က်ဳပ္တို႔ စာေရးဆရာေတြ စာေပ ဆုေပးပဲြမွာသာ ရွိတာဗ်”
ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္သည္ သေဘာက်စြာ ရယ္ေမာလ်က္ရွိ၏။ ကိုတင္ေအာင္၏ ပင္ကိုယ္စ႐ုိက္မွာ သည္လို ရယ္စရာ ေမာစရာမ်ိဳးတြင္ သူမ်ားႏွင့္ စကားၿပိဳင္ေျပာေလ့မရွိ။ ဆိတ္ၿငိမ္စြာသာ နားေထာင္ ေနတတ္ သူျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္ စကားေျပာေနစဥ္ ၿပံဳး႐ႊင္လ်က္ရွိ၍ ကၽြန္ေတာ္စကားျပတ္လွ်င္ သူ႔မ်က္ႏွာၫႇိဳးငယ္ သြားတတ္သည္ကို ကၽြန္ေတာ္သတိထားမိသည္။ ထိုစဥ္မွာ သူ၏ က်န္းမာေရးသည္လည္းေကာင္း၊ စာေရးဆရာ မက်န္းမာေတာ့ ေငြေရးေၾကးေရးသည္လည္းေကာင္း ခ်ိဳ႕တဲ့လ်က္ရွိမည္ကို အထူးစဥ္းစားၿပီး မ်က္ႏွာ မ႐ႊင္လမ္း ႏုိင္ျဖင္းျဖစ္ေပသည္။ ဒါကို ကၽြန္ေတာ္က ေတြးေတာမိေလေတာ့ ကၽြန္ေတာ့ သူငယ္ခ်င္းအတြက္ ရယ္ေမာစရာ ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားရပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ မသာပို႔ကားမ်ားသည္ ဘုရားလမ္းမွ ဦး၀ိစာရလမ္းခ်ိဳး၊ န၀ရတ္ရိပ္သာေရာက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ေခတၱစကားျပတ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ဟံသာ၀တီအ၀ိုင္းနားေရာက္ေတာ့မွ ကၽြန္ေတာ္ေျပာစရာ ေတြ႔ျပန္ပါ သည္။ ႀကံေတာသုႆန္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ကာရန္ေတြ စဥ္းစားမိ၍ ..
“ဒီမွာဗ် ကိုတင္ေအာင္”
သူ႔မ်က္ႏွာသည္ အမႈမဲ့ အမွတ္မဲ့ ေငးေၾကာင္ ေၾကာင္ေနရာမွ …
“အမွန္ေျပာရမွာျဖင့္ ႀကံေတာက သုႆန္ဗ်”
သူက ကၽြန္ေတာ္ ဘာရည္ရြယ္သည္ကို မသိေသးပဲ…
“ဟုတ္တာေပါ့ဗ်”
“ျမဳပ္ႏံွတာက လူေသမ်ားဗ်။ အပူေတြ ပြားတာက မသာ့ရွင္၊ က်မလင္ ဆိုတာက သူ႔မယား”
ဒီေတာ့မွ ကၽြန္ေတာ္ရယ္စရာ ေျပာၿပီကို သူသိလာ၍ သူ႔မ်က္ႏွာ ၿပံဳး႐ႊင္လာပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္က ဆက္လက္၍
“က်မလင္ဆိုတာက သူ႔မယား၊ မုသားဆိုတာက မဟုတ္တာအေျပာ၊ သမုဒၵရာေမ်ာတာက ဆင္ေသနဲ႔ က်ီးကန္း၊ ဟင္… လင္ေသလို႔ မၿပီးစတမ္းဆိုရင္ျဖင့္ မုဆိုးမခ်ည္းေပါ့ဗ်။ က်ဳပ္တုိ႔ဂိုးရမယ့္ ခရီးလမ္းကလဲ ဒါဘဲ။ အေႏွးနဲ႔ အျမန္ဆိုေတာ့ အေတြးနဲ႔ ႀကံလိုက္ရင္ ဒီမွာ ကိုတင္ေအာင္ေရ.. ခင္ဗ်ားတို႔ သွ်င္ဥကၠ႒ က လူေသရင္ ဘာျဖစ္သတဲ့ဗ်”
ဒီေတာ့မွ သူ႐ႊင္ၿပီး စကားတလံုးထြက္လာ၏။
“လူေသ လူျဖစ္သတဲ့ဗ်ာ”
“အဲဒါ မေသခ်ာဘူး၊ ျပာျဖစ္တာကေတာ့ မသာအစစ္ပဲဗ်ိဳ႕၊ အခုၾကည့္ပါလား ေဒၚျမဇင္ မသာ မီးသၿဂႋဳလ္ တဲ့ စက္ေရွ႕မွာရပ္ၿပီး”
မွန္ပါသည္။ ထိုနည္းလည္းေကာင္းပဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မိတ္ေဆြႀကီး ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္လည္း ၁၉၇၈ ခု ေအာက္တိုဘာလ (၂၃) ရက္ေန႔တြင္ ေသဆံုး၍၊ ထိုလ (၂၇) ရက္ေန႔၌ ဤႀကံေတာသုႆန္မွာပဲ ျပာျဖစ္သြား ပါၿပီတည္း။ ။

4 comments:

နတ္လူ said...

ေသာ္တာေဆြရဲ့ ဝတၳဳကို ေစတနာနဲ ့ အခ်ိန္ကုန္ခံျပီး ရိုက္တင္ေပးတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္္။ ဆရာေသာ္တာေဆြက စာေရးေကာင္းတယ္။ ဆရာ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ရဲ့ အျဖစ္ကလည္း သနားစရာေကာင္းတယ္။ ေရတဲ့သူကလည္း ပီပီျပင္ျပင္ ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္းေရတတ္တယ္။ ေနာက္ဘဝ သူတို ့လူျပန္ျဖစ္ရင္ စာေရးဆရာေတြပဲ ျပန္ျဖစ္ပါေစလို ့ ဆုေတာင္းေနေတာ့တယ္။

Anonymous said...

ေက်းဇူးပါ. ဒီဝတၱဳေလးကိုတကူးတကရိုက္တင္ေပးလို႔
ဖတ္ခြင့္ရတာ

SHWE ZIN U said...

ေသာ္တာေဆြ ရဲ႔ ဒီေဆာင္းပါးေလးကို မဖတ္ဘူးေသးဘူး ေက်းဇူးအထူးတင္ပါတယ္၊ က်ေနာ္ရဲ႔ blog ထဲမွာ ကူးယူေဖာ္ျပခြင္႔ျပုပါ၊

Thet Oo said...

ကူးယူေဖာ္ျပႏုိင္ပါတယ္၊ ကိုေရႊစင္ဦးခင္ဗ်ား..