Friday, June 26, 2020

ဖရိုလန်းပန်းခြံနှင့် နော်ဝေးခရီးစဉ်


ဖရိုလန်းပန်းခြံနှင့် နော်ဝေးခရီးစဉ်

ကိုဗစ်ပြီးလို့ ခရီးသွားတာမဟုတ်ပေမယ့် ခရီးသွားခွင့်ပြုလို့ ကိုဗစ်အစီအမံတွေကြားထဲကနေ ကျွန်တော်တို့ ဇနီးမောင်နှံ နော်ဝေးကို အလည်ရောက်သွားခဲ့ကြတာပါ။ ‌ပထမတခေါက် လေယာဉ်ခရီးစဉ်နဲ့ အော်စလိုကို ရောက်စဉ်က မြို့အနှံ့လိုက်ပြသူက ကိုသက်ထွန်းဦး၊ အခုတခေါက်မှာတော့ ဒိန်းမတ်မြောက်ပိုင်းကနေ သင်္ဘောဖြင့် သွားကြမှာ ဖြစ်ပြီး ဦးတည်ရာက ဖရိုလန်း Froland မြို့မှာရှိတဲ့ “ဂျွန်မန်း”ဆီသို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုသက်ထွန်းဦးနဲ့ ဂျွန်မန်းတို့က မိမိနှင့်အတူ မလေးရှားမှာကတည်းက နိုင်ငံရေး တက်ကြွသူများအ‌ဖြစ် ဆက်သွယ်မှုတွေ ရှိခဲ့ကြသူများပါပဲ။ အခုတော့ မင်းတပ်မြို့သား ဆလိုင်းဂျွန်မန်းဟာ နော်ဝေးနိုင်ငံရှိ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ပန်းခြံကော်မတီရဲ့ ဥက္ကဌ ဖြစ်နေပါပြီ။ ကျွန်တော်တို့ လာမည့်အကြောင်း သတင်းပါးလိုက်ပြီး ဒိန်းမတ်ဘက်ခြမ်း Hirtshals မြို့နဲ့ နော်ဝေးဘက်ခြမ်း Kristiansand မြို့ကို တစ်နေ့ နှစ်ခေါက် ပုံမှန် ပြေးဆွဲနေတဲ့ သင်္ဘောလက်မှတ်ကို အွန်လိုင်းကနေ ဝယ်ယူလိုက်ပါတယ်။ ခရီးသည် နှစ်ဦးနဲ့ ကားတစ်စီး အသွားအပြန်ခရီးအတွက် ဒိန်းမတ်ခရိုနာ ၂၀၀၀ (ယူအက်စ် ဒေါ်လာ ၃၀၀ ခန့်) ကျသင့်ပါတယ်။ ဇွန်လ (၁၉) ရက်နေ့မှာ စတင်ခရီးထွက်ခဲ့ပြီး အိမ်ကနေ သင်္ဘောဆိပ်‌‌ရောက်အောင် ၃ နာရီ ကားမောင်းရပါတယ်။ သင်္ဘောကုမ္ပဏီ နှစ်ခု ရှိပြီး ကျနော်တို့ စီးနင်းလိုက်ပါမယ့်လိုင်းက color line ပါ။ သင်္ဘောကြီးကို တွေ့လို့ ဓါတ်ပုံရိုက်ပြီး အွန်လိုင်းတင်လိုက်တာနဲ့ ဖေ့ဘွတ်မှာ “လိုက်”တွေ စရနေပါပြီ။
သင်္ဘောပေါ်မှာ ခရီးသည်က သိပ်မများလို့ နေရာတွေလည်း ချောင်ပါတယ်။ ဖြတ်သန်းခုတ်မောင်းချိန် လေးနာရီဝန်းကျင်ရှိပြီး သင်္ဘောပေါ်မှာ စားသောက်ဆိုင်တွေ ရှိတာမို့ ထိုင်ခုံလက်မှတ်မဝယ်ဘဲ စီးနင်းလိုက်ပါလို့လည်း ရပါတယ်။ အခွန်လွတ်အရောင်းဆိုင်လည်း ရှိတာမို့ အချိုရည်ဗူး၊ ဘီယာ၊ အယ်လ်ကိုဟောနဲ့ စီးကရက်တွေ စျေးသက်သာစွာ ဝယ်ယူနိုင်ပါတယ်။ နော်ဝေးငွေနဲ့ ဒိန်းမတ်ပိုက်ဆံက ဘတ်တိုက်ကျပ်တိုက် မဟုတ်ဘဲ လောလောဆယ်မှာ ဒိန်းမတ်က မြင့်နေပါတယ်။ သင်္ဘောပေါ်က ၂၅ ခရိုနာတန် ကော်ဖီဟာ ဒိန်းမတ်ငွေနဲ့ ၁၈  ခရိုနာပဲ ကျသင့်ပါတယ်။
နော်ဝေးဘက်ကမ်းကို ‌ရောက်ပြီး ဖရိုလန်းမြို့ကို ကားတစ်နာရီကျော်လောက် မောင်းရပါတယ်။ နော်ဝေးက ကားလမ်းတွေ ဒိန်းမတ်နဲ့ မတူတာကတော့ တောတောင်သစ်ပင်တွေကြား ဖောက်ထားရတာဖြစ်လို့ လမ်းတွေ ကျဉ်းနေတာပါပဲ။ ဆလိုင်းဂျွန်မန်းနဲ့ သူ့အိမ်မှာပဲ ဆုံကြပါတယ်။ ခေတ္တအနားယူပြီး ညအိပ်မယ့် ပန်းခြံကို ရောက်တော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် မွေးနေ့ပွဲ တက်မယ့် ဧည့်သည်တွေလည်း ‌ရောက်လာကြပါပြီ။ အနီးနားမြို့ဖြစ်တဲ့ သင်္ဘောဆိပ်မြို့ ခရစ်စတန်ဆန်းက ကိုကျော်စိုးတို့ အဖွဲ့တွေပဲ ဖြစ်ကြပါတယ်။ မွေးနေ့ပွဲကို နောက်တစ်နေ့မှာကျင်းပမှာဆိုတော့ တညကြိုလာကြပြီး ပန်းခြံမှာပဲ တဲထိုး ညအိပ်ကြဖို့ စီစဉ်ခဲ့ကြတာပါ။ ပန်းခြံက ရေကန်ထဲမှာပဲ နှစ်ထပ်ဖောင်စီးဖို့နဲ့ တစ်ယောက်စီး လက်လှော်လှေလေးတွေ စီးဖို့ကိုလည်း ဂျွန်မန်းက စီစဉ်ထားပါသေးတယ်။ ဖောင်ပေါ်မှာပဲ မွေးနေ့ရှင်အတွက် ဆုတောင်းစကားတွေ ပြောကြပြီး ဗီဒီယိုဖိုင်ကို တိုက်ရိုက် အွန်လိုင်းပေါ်တင်ပေးပါတယ်။ မွေးနေ့ပွဲ အကြိုညခင်းလေးဟာ အပြင်မှာနေလို့ မရလောက်အောင် အနှောက်အယှက်ပေးနေတဲ့ မွှားကောင်လေးတွေကြောင့် သာသာယာယာတော့ မဖြစ်ခဲ့ပါဘူး။
တကယ်တော့ ဝှဲချီးကျင်းပဖို့ ကြံရွယ်ထားတဲ့ အမေစုရဲ့ (၇၅) နှစ်မြောက် စိန်ရတု မွေးနေ့ပွဲဟာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်ကြောင့် ဖျက်သိမ်းလိုက်ရတာပါ။ ဇွန်လ (၁၅) ရက်နေ့ ‌နောက်ပိုင်း ဒိန်းမတ်နဲ့ နော်ဝေးနယ်စပ်ကို ပြန်ဖွင့်ပေးတာကြောင့် ကျွန်တော်တို့ ရောက်လာသလို ဖျက်သိမ်းလိုက်ရတဲ့ မွေးနေ့ပွဲကို သစ်ပင် (၇၅) ပင်စိုက်ခြင်းအားဖြင့် အစားထိုးကျင်းပဖို့ ပန်းခြံကော်မတီက ဆုံးဖြတ်ခဲ့တာမို့ ဇွန်လ (၂၀) ရက်နေ့ နေ့လည် တစ်နာရီမှာ ချင်းတိုင်းရင်းသားတွေ အများစုဖြစ်တဲ့ ဖရိုလန်မြို့ခံတွေရယ်၊ ကိုကျော်စိုးတို့ အဖွဲ့ရယ်၊ ရောက်လာနိုင်သမျှသော ဧည့်သည် အနည်းငယ်နဲ့ပဲ ကျင်းပဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ အခမ်းအနားဓါတ်ပုံများနဲ့ ဗီဒီယိုများကိုတော့ ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်ရဲ့ ပန်းခြံစာမျက်နှာမှာ ကြည့်ရှုနိုင်ပါတယ်။
မွေးနေ့အခန်းအနားပြီးတော့ ကြိုတင်စီစဉ်ထားတဲ့အတိုင်း ရီဆောမြို့ Risør က ကိုငယ်ဇော်ဆီကို ထွက်လာခဲ့ပါတယ်။ သူ့တိုက်ခန်းမှာ တည်းခိုရင်း၊ သူချက်ပြုတ်ကျွေးမွေးတာကို စားသောက်ရင်း စကားတွေလည်း ပြောကြ၊ မြို့ကို လှည့်ပတ်ကြည့်ရှုပြီး ဓါတ်ပုံရိုက်ကြနဲ့ အချိန်ဟာ တိုတောင်းလွန်းပါတယ်။ မြန်မာပြည်က ဇာတ်မင်းသားတဖြစ်လဲ ပန်းချီဆရာနေတဲ့ မြို့ကလေးကလည်း သူ့သဘာဝကိုက အနုပညာဆန်နေတော့တာပါပဲ။
တနင်္ဂနွေနေ့ နေ့လည် ကိုငယ်ဇော်တို့ မြို့ကနေ နှုတ်ဆက်ထွက်ခွာလာတဲ့ ကျွန်တော်တို့ ဇနီးမောင်နှံဟာ ဒိန်းမတ်က လာတုံးက ဆိုက်ရောက်ရာ ဖြစ်တဲ့ သင်္ဘောဆိပ်မြို့ Kristiansand ကို ကားပြန်မောင်းလာခဲ့ကြပါတယ်။ ကိုကျော်စိုး စီစဉ်ပေးတဲ့ မြန်မာအိမ်တစ်အိမ်မှာ တည်းရင်း သူတို့တွေရဲ့ အလုပ်အကိုင်နဲ့ အိမ်ပိုင်နဲ့ အဆင်ပြေတဲ့ မိသားစုဘဝတွေကို မြင်ခွင့်ရခဲ့ပါတယ်။  
နောက်တနေ့မှာတော့ ကားသုံးနာရီကျော်မောင်းရတဲ့ စတာဗန်ဂါ Stavanger ကို ထွက်လာခဲ့ကြပါတယ်။ ‌‌နော်ဝေးနဲ့ ဒိန်းမတ်ဟာ ဟိုဖက်ကမ်းဒီဖက်ကမ်းဆိုပေမယ့် ရေမြေတောတောင် သဘာဝတွေက မတူကြပါဘူး။ ဒိန်းမတ်က မြေပြန့်ပြီး စိုက်ခင်းတွေက မျက်စိတဆုံးရှိပေမယ့် နော်ဝေးကတော့ တောင်ထူထပ်ပါတယ်။ တကယ်တော့လည်း သဘာဝလို့ ဆိုလိုက်ရင် ရေမြေတောတောင်တွေကိုသာ မြင်ယောင်တတ်ကြပြီး၊ လူသားတွေရဲ့ စိတ်ဓါတ်ကိုတော့ သဘာဝထဲ ထည့်သွင်းလေ့မရှိပါဘူး။ စိတ်၊ စေတသိက်၊ ရုပ်၊ နိဗ္ဗာန် ဟာလည်း သဘာဝပါပဲလို့ သိထားမှ မြင်ကွင်းက ကျယ်ပြောရှင်းလင်းမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် နော်ဝေးနိုင်ငံရဲ့ အလှအပကို ပြောရင် ရေမြေတောတောင် ရှုခင်းတွေအပြင် နော်ဝေးလူမျိုးတွေရဲ့ စိတ်နေသဘောထားကိုပါ ပြောမှ ပြည့်စုံပါလိမ့်မယ်။ ဒါကလည်း နော်ဝေးမှာနေတဲ့သူတွေကမှ ပိုပြီးပြည့်စုံ‌အောင် ပြောနိုင်မှာမို့ သူတို့ပြောဖို့ ချန်ထားလိုက်ပါဦးမယ်။
စတာဗန်ဂါမြို့မှာ ကြိုတင်ဘွတ်ကင်တင်ထားတဲ့နေရာကို အခန်းသော့ယူပြီးမှ မချိုက မကြိုက်ဘူးဆိုတာနဲ့ နောက်တနေရာကို ထပ်ငှားရပါတယ်။ ရာသီဥတုက ကောင်းနေတော့ တဲထိုးအိပ်လို့ရတဲ့ စခန်းချနေရာတစ်ခုမှာ နှစ်ရက်စာ ထပ်ယူလိုက်တာပါ။ နောက်တစ်နေ့မှာတော့ တောင်တက်ခရီးစဉ်တစ်ခုမှာပဲ တနေကုန်ပြီး စတာဗန်ဂါ ခရီးစဉ် ပြီးဆုံးခြင်းနှင့်အတူ အိမ်ပြန်ခရီးကို စတင်ခဲ့ပါတော့တယ်။
ဤခရီးစဉ် ဖြစ်မြောက်ရေး မတည်ပေးသူများနှင့် ခရီးစဉ်အတွင်း ဆုံတွေ့ကူညီခဲ့သူများအားလုံးကို ဤစာစုဖြင့် မှတ်တမ်းတင်အပ်ပါသည်။ ပြန်လာခဲ့ဦးမည် နော်ဝေးပြည်....



























Monday, June 1, 2020

အမျိုးသားရေးဝါဒ ဝင်္ကပါ


အမျိုးသားရေးဝါဒ ဝင်္ကပါ


လွန်ခဲ့သည့်အပတ်က ကမ္ဘာကြီးသည် ဥရောပအမျိုးသားရေးဝါဒ၏ မျက်နှာနှစ်ခုကို မြင်ခဲ့ကြရသည်။ လျင်မြန်စွာ ပြိုကွဲပျက်စီးနေသော ဆိုဗီယက်ယူနီယံတွင် တက်ကြွနေသော လူအုပ်များသည် မျိုးဆက်တခုမျှ ပျောက်ကွယ်နေခဲ့သော
သူတို့၏ အမျိုးသားအလံများကို လွှင့်တင်ခဲ့ကြသည်။ သူတို့၏ ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့်ကို တောင်းဆိုသည့်အနေဖြင့် ဂုဏ်ယူဝင့်ကြွားသော အထိမ်းအမှတ်များကို ကျင်းပနေကြခြင်း ဖြစ်သည်။ မိုင်ရာအနည်းငယ်မျှသာ ကွာဝေးသော ယူဂိုဆလားဗီးယားတွင်မူ ခရိုအေးရှားနှင့် ဆာဘီးယား ပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့ဝင်များသည် သွေးချောင်းစီးသော လူမျိုးစုစစ်ပွဲတပွဲတွင် တယောက်ကိုတယောက် သတ်ဖြတ်နေကြသည်။
လူများသည် မျိုးတူစုများအဖြစ် ဖွဲ့စည်းမိလာခဲ့သည့်အချိန်မှစ၍ အမျိုးသားရေးဝါဒဟူ၍ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ သဘောတရားတရပ်အနေဖြင့်မူ အမျိုးသားရေးဝါဒသည် ရိုမန်းတစ်လှုပ်ရှားမှု၏ အစိတ်အပိုင်းတရပ်အဖြစ် ဆယ့်ရှစ်ရာစုနှစ်တွင် ပေါ်ထွန်းလာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ အမျိုးသားရေးဝါဒ၏ အကောင်းဆုံးသော ပုံသဏ္ဍာန်သည် နွေးထွေးလှိုက်လှဲသော မျိုးချစ်ဝါဒ ဖြစ်သည်။ အိုလံပစ်ပွဲတော်များတွင် ကိုယ့်အမျိုးသားသီချင်းကို ကြားလိုက်သည်နှင့် လည်ချောင်းထဲတွင် တစ်ဆို့ကာ ကြက်သီး တဖြန်းဖြန်းထစေသော စိတ်ဓာတ်ဖြစ်သည်။ အမျိုးသားရေးဝါဒ၏ အဆိုးဆုံးပုံသဏ္ဍာန်မှာ မှားမှားမှန်မှန် ငါ့နိုင်ငံ၊ ငါ့လူမျိုးမှ ငါ့လူမျိုး ဟူသော ဂျင်ဂိုအစ်ဇင်း ဖြစ်သည်။ တနည်းပြောရလျှင် ရှောဗင်နစ်ဇင်း ဖြစ်သည်။ ရှောဗင်နစ်ဇင်း ဆိုသည်မှာ ပြင်သစ်ပြည်ကြီး၏ ဘုန်းတန်ခိုးနှင့် အာဏာစက်ကို လက်နက်အင်အားသုံး၍ ထူထောင်ရမည်ဟူသော အယူအဆကို ထူထောင်ခဲ့သည့် နပိုလီယန်၏ စစ်ဗိုလ်ချုပ်တဦးဖြစ်သူ နစ်ကလတ်စ်ရှော်ဗင်၏ အယူအဆ ဖြစ်သည်။
သမိုင်းတလျှောက်တွင် နိုင်ငံရေးဝါဒ အမျိုးမျိုးရှိသည့်အနက် အမျိုးသားရေးဝါဒသည် အပြင်းထန်ဆုံး အားအကောင်းဆုံး ဖြစ်မည်ထင်သည်။ ဘာသာတရားကြောင့်မှလွဲလျှင် အခြားသော အကြောင်းအရာများထက် အမျိုးသားရေးဝါဒကြောင့် သွေးတွေ ချောင်းစီးခဲ့ဖူးသည်။ ရာစုနှစ်ပေါင်းများစွာပင် လှုံ့ဆော်ရေးသမားတို့သည် မိမိတို့၏ ဒုက္ခ၊ သုက္ခများအတွက် အိမ်နီးနားချင်း လူမျိုးများကို အပြစ်ဖို့ကာ သွေးဆူနေသော လူအုပ်များကို လှုံ့ဆော်ဖူးကြလေပြီ။ ဆားဘီးယားခေါင်းဆောင် မီလိုဆီဗစ်နှင့် ခရိုအေးရှားခေါင်းဆောင် ဖရန်ဂျိုတူဂျမန်းတို့သည် ဤလုပ်ငန်းတွင် နောက်ဆုံးပေါ်လာသော ကျွမ်းကျင်သူများ ဖြစ်ကြသည်။
လာမည့်လများတွင် အမျိုးသားရေးလှုံ့ဆော်မှုများ ပေါ်ပေါက်လာနေသည်မှာ ကံဆိုးသည်ဟုပင် ဆိုရတော့မည် ထင်သည်။ ဆိုဗီယက်ယူနီယံနှင့် အရှေ့ဥရောပတွင် နိုင်ငံရေးမငြိမ်သက်မှုများကြောင့် အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်မှုကြီးနှင့် ရိက္ခာပြတ်လပ်မှုတို့ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပါက အများထင်ထားသကဲ့သို့ ထိုကိစ္စများအတွက် အခြားသော လူမျိုးစုများအပေါ်တွင် ရမယ် ရှာရပေတော့မည်။ ပိုလန်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးလှုပ်ရှားမှု ခေါင်းဆောင်တဦးဖြစ်သူ အဒမ်အစ်ရှနစ်က မကြာမီတွင် သွေးဒီရေကြီးတရပ် ပေါ် ပေါက်လာနိုင်သည်ဟု သတိပေးခဲ့သည်။ မရင့်ကျက်သေးတဲ့ ဒီမိုကရေစီတခုအတွက် ထောင်ချောက်ကတော့ အမျိုးသားရေးဝါဒပဲ ဖြစ်တယ်။ ဒီထောင်ချောက်ဟာ လွတ်လပ်ရေးနဲ့အတူ ပေါ်ပေါက်လာလိမ့်မယ် ဟု သူကပြောခဲ့သည်။ အနောက်ဥရောပသည် ထိုထောင်ချောက်ကို ရှောင်ကွင်းနိုင်ခဲ့သည်။ ထိုနမူနာသည် အရှေ့ဥရောပအတွက် သင်ခန်းစာတရပ်ဖြစ်နိုင်သည်။
အမျိုးသားရေးဝါဒ၏ ဆွဲဆောင်မှုသည် လူ့သဘာဝလူ့စရိုက်အတွင်းတွင် နက်ရှိုင်းစွာ ဝင်ရောက်အမြစ်တွယ်လျက် ရှိသည်။ လူဆိုသည်မှာ မိမိနှင့် မျိုးရိုးဇာတိတူသောသူကို ခင်မင်တွယ်တာသော သဘောရှိသည်။ သူစိမ်းတရံဆံကို ဖယ်ထုတ်လိုသော သဘောရှိသည်။ အမျိုးသားရေးဝါဒသည် မျိုးရိုးသစ္စာရှိမှုကို ထိန်းသိမ်းမှုတွင် အခြေခံသည်ဟု ယူဆနိုင်သည်။ အခြားသော (နိုင်ငံရေး) သဘောတရားများသည် ပေါ်လာပြီး ပျောက်ကွယ်သွားကောင်း ပျောက်ကွယ်သွားကြမည်။ သို့ရာတွင် အမျိုးသားရေးဝါဒကား ပြင်းထန်အားကောင်း၍ မတိမ်ကောနိုင်သည့် ခွန်အားရှိသည်။
သမိုင်းပညာရှင်တဦးဖြစ်သူ အစ္စဗန်ဒီးယက်က လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၁၅၀ အတွင်းတွင် အရှေ့ဥရောပ၌ လစ်ဘရယ်အစိုးရ၊ ကွန်ဆာဗေးတစ်အစိုးရ၊ ဒီမိုကရက်တစ်အစိုးရ၊ အာဏာရှင်အစိုးရ၊ ဖက်ဆစ်အစိုးရ၊ ဘော်လရှီဗစ်အစိုးရတို့ တလှည့်စီ ကြီးစိုးလွှမ်းမိုးခဲ့ကြသည်။ သို့ရာတွင် ထိုအစိုးရများနှင့် ယင်းတို့၏ နိုင်ငံရေးသဘောတရား အားလုံးတို့သည် ယာယီမျှသာ ဖြစ်ခဲ့ ကြသည်။ ထာဝရဖြစ်သောအရာမှာ အမျိုးသားရေးဝါဒသာလျှင် ဖြစ်သည်ဟု ရေးခဲ့ဖူးသည်။
ကွန်မြူနစ်ဝါဒသည် အမျိုးသားရေးဝါဒထက် အားကောင်းသည်ဟု ထင်စရာဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတကာ အလုပ်သမား လူတန်းစားစိတ်ဓာတ်သည် အဖနိုင်ငံအပေါ် သစ္စာရှိမှုထက်လည်းကောင်း၊ အလံတလံပေါ်တွင် သစ္စာရှိမှုထက်၎င်း ပို၍အားကောင်းသည်ဟု ကားလ်မတ် က ပြောခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ပထမကမ္ဘာစစ်အတွင်းက အလုပ်သမားများသည် လက်နက်များကို ချထားရန် ဟောပြောခဲ့ကြသော ဆိုရှယ်လစ်များနောက်သို့ မလိုက်ဘဲ စစ်တိုက်ရန် ဟောပြောခဲ့ကြသည့် အမျိုးသားရေး ခေါင်းဆောင်များနောက်သို့ လိုက်ခဲ့ကြသည့်အခါတွင် ကားလ်မတ်၏ သဘောတရားသည် သေဆုံးသွားခဲ့လေပြီ။ သို့တိုင်အောင် ဆိုဗီယက်ယူနီယံတွင် အနှစ်ခုနှစ်ဆယ်တိုင်တိုင်... အရှေ့ဥရောပတွင် အနှစ်လေးဆယ်တိုင်တိုင် ကွန်မြူနစ်ဝါဒသည် အမျိုးသားရေးဝါဒကို နှိပ်ကွပ်ခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် အမျိုးသားရေးဝါဒသည် ပျောက်ကွယ်သွားခြင်း မရှိ၊ လှိုက်စားရုံ လှိုက်စားခဲ့သည်။
အရှေ့ဥရောပနှင့် အလယ်ဥရောပတို့တွင် အမျိုးသားရေးဝါဒကို လည်ပင်းညှစ်သတ်ရန် ကြိုးပမ်းနေချိန်၌ အနောက်ဥရောပသည် အမျိုးသားရေးဝါဒကို ကျော်လွှားသွားရန် ကြိုးပမ်းနေသည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်၏ အပျက်အစီးပုံများထဲမှ အနောက်ဥရောပ ကမ္ဘာကြီး တွားသွားထွက်လာချိန်တွင်နောက်ထပ်ဤအဖြစ်မျိုး မဖြစ်စေရ‘ ဆိုသည့် အသံများကို နေရာတကာတွင် ကြားနေရသည်။ အနှစ်ခုနှစ်ဆယ်မရှိတရှိ အတွင်းတွင် ဂျာမဏီနှင့် ပြင်သစ်အမျိုးသားရေးဝါဒတို့ကြောင့် ကမ္ဘာစစ်ကြီး နှစ်ခုအပါအဝင် ဥရောပတွင် စစ်ပွဲကြီးသုံးပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ပြင်သစ်နှင့် ဂျာမဏီတို့၏ အားပြိုင်မှုကို ထိန်းချုပ်ပေးရန်အတွက် အချို့ သော စနစ်သစ်များ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။ ဥရောပလှုပ်ရှားမှုကို စတင်ခေါင်းဆောင်ခဲ့သူ ဖြစ်သည့် အီတလီအမျိုးသား အော်တီယာရို စပီနယ်လီက ထိုနှစ်ကာလများကို စောင်းငဲ့ကြည့်ကာ ကပ်ဆိုးကြီးကြောင့် အမျိုးသားရေးဝါဒသည် လူထုကြိုက် စိတ်ဓာတ်တခု အဖြစ်မှ စုတေသွားခဲ့လေပြီ ဟု ရေးခဲ့သည်။
အမျိုးသားရေးဝါဒကို မြေမြုပ်သဂြိုလ်ပစ်မည့် စနစ်သစ်၊ အဆောက်အအုံသစ်များကို ထူထောင်ရန် ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှု များသည် လွန်စွာအရေးကြီးသည့်အချိန်တွင် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ကြသည်။ ထိုပုဂ္ဂိုလ်များမှ နယ်စပ်ဒေသတွင် ကြီးပြင်းလာခဲ့ကြပြီး မိမိတို့လူမျိုးစုအကြားတွင် မကြာခဏ တိုက်ခိုက်မှုများပေါ်ပေါက်နေသည်ကို တွေ့ခဲ့ကြရသူများဖြစ်သည်။ သူတို့သည် သူတို့ ဘာအတွက် တိုက်ခိုက်နေသည်ကို ကောင်းကောင်းသိကြသည်။ သူတို့၏ ယုံကြည်ချက်ကို သူတို့လို ဒုက္ခ သုက္ခများကို ခံစားခဲ့ ကြသူများမှ နားလည်နိုင်ပေလိမ့်မည်။ ၁၉၅၀ ပြည့်လွန်စောစောပိုင်းနှစ်ဖြစ်သော ထူးခြား၍ တိုတောင်းသော ကာလတဝိုက်တွင် ခေါင်းဆောင်များ ဖြစ်ခဲ့ကြသည့် ပြင်သစ်ခေါင်းဆောင် ရောဗတ်ရူးမန်း၊ ဂျာမဏီခေါင်းဆောင် ကွန်းရတ်အဒီနော နှင့် အီတလီ ခေါင်းဆောင် အက်စီဒီ ဒီဂက်စပါရီ တို့သည် နိုင်ငံခြားအုပ်စိုးမှု (ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်းက ဂျာမန်တို့၏ အုပ်စိုးမှု) အောက်တွင် နေခဲ့ကြရသည်။ သူတို့အားလုံးသည် ဂျာမန်စကားကို ရေလည်စွာ ပြောတတ်ကြသည်။
သူတို့သည် နောင်တွင် ဥရောပဘုံစျေးအဖွဲ့ဟု ခေါ်တွင်မည့် အဖွဲ့အစည်းအတွက် အခြေခံအုတ်မြစ်များကို ချပေးခဲ့ကြသည်။ ဘယ်လ်ဂျီယံရှိ ဌာနချုပ်တွင် ဝန်ကြီးများစုဝေးကာ နို့စျေးနှုန်းသတ်မှတ်ရေးအတွက် အချင်းချင်း အမြဲလိုလို ရန်ဖြစ်နေကြသည့် ယနေ့အချိန်မျိုးတွင် ဥရောပဘုံစျေးအဖွဲ့ကို ဘေးဖယ်ပစ်ရန်လွယ်ပါသည်။ သို့ရာတွင် ဘုံစျေးအဖွဲ့၏ အောင်မြင်စွမ်းဆောင်မှုများသည်လည်း ကြီးမားပါသည်။ ဥရောပဘုံစျေးအဖွဲ့ကြီးရှိနေသဖြင့် ပြင်သစ်နှင့် ဂျာမဏီတို့ကြားတွင် နောက်ထပ်စစ်ပွဲတခု ဖြစ်လာစရာ အကြောင်းမရှိ။ ယနေ့လည်း ထိုအတိုင်းဖြစ်နေပါသည်။
ဥရောပဘုံစျေးအဖွဲ့သည် ထိုအလုပ်တွင်များစွာ အောင်မြင်လျက်ရှိရာ ယခုအချိန်တွင် အရှေ့ဥရောပတွင် တနိုင်ငံနှင့် တနိုင်ငံပြိုင်ဆိုင်ကြရန် တိုက်တွန်းနေသံများကို ကြားနေရသည်။ ယခင်တပတ်ကပင် အာမေးနီးယားသမ္မတ လီဗွန်တက်ပင် ထရိုစီယန်က ကျွန်တော်တို့ ဥရောပဘုံစျေးအဖွဲ့ရဲ့ နည်းအတိုင်း ဓနသဟာယအဖွဲ့ တခုကို ထူထောင်ဖို့အတွက် ရရှိနေတဲ့အခွင့်အရေးတွေကို အသုံးချကြရလိမ့်မည်ဟု ပြောခဲ့သည်။
သို့ရာတွင် သမိုင်းဆိုသည်မှာ တပတ်ပြန်ကျော့လေ့ရှိသည်ဟု ဆိုကြသော်လည်း ဘယ်တော့မှ ထပ်တူထပ်မျှ ဖြစ်လေ့ မရှိပါ။ ဥရောပအနောက်ပိုင်းနှင့် အရှေ့ပိုင်းတွင် လူမျိုးစုအင်အားကြီးနိုင်ငံတခုဖြစ်သော ရုရှသည် အခြားသော လူမျိုးစုများအပေါ် တွင် လွှမ်းမိုးနေခြင်းဖြစ်ပါသည်။ အနောက်ဥရောပတွင်မူ ပြင်သစ်၊ အနောက်ဂျာမဏီနှင့် အီတလီတို့သည် ခပ်စောစောပိုင်းအထိ အရွယ်ပမာဏချင်း တူညီနေကြပြီး တဦးကိုတဦး ချိန်ခွင်လျှာညီအောင် ထိန်းထားနိုင်ကြပါသည်။
အရှေ့ဥရောပအဖို့ အနောက်ဥရောပထံမှ သင်ခန်းစာယူနိုင်စရာအချက်မှာ ကိုယ်ပိုင်အမျိုးသား ငွေစက္ကူစနစ်ရှိရုံ၊ ကိုယ်ပိုင် အမျိုးသားစစ်တပ်ရှိရုံမျှဖြင့် စစ်မှန်သော လွတ်လပ်မှုနှင့် စစ်မှန်သောလွတ်လပ်ရေးကို မရနိုင်ဆိုသည့် အချက်ဖြစ်ပါသည်။ မည်သူကမျှ ဗိုလ်မကျနိုင်သော နိုင်ငံတိုင်းပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသော လူမျိုးစုံ အဖွဲ့အစည်းကြီးတခုအတွင်း၌သာလျှင် လူမျိုးစုတို့၏ အကျိုးစီးပွားကို ထိထိရောက်ရောက်ကာကွယ်နိုင်ပါသည်။ ဥရောပဘုံစျေးအဖွဲ့ အောင်မြင်နေခြင်းမှာ အခြားကြောင့် မဟုတ်။ နိုင်ငံတိုင်း ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသော တခုနှင့်တခု ဆက်သွယ်နေကြသည့် ထာဝရ စေ့စပ်ဆွေးနွေးမှုကွန်ခြာကြီးကို ထူထောင်ထားနိုင်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။
ပိုလန်ခေါင်းဆောင် မစ်ရှနစ်က အလယ်နှင့် အရှေ့ဥရောပသည် ယဉ်ကျေးမှုဓလေ့ နှစ်ခုအနက် တခုခုကို ရွေးရတော့မည် ဟု ဆိုခဲ့ပါသည်။
ကျွန်ုပ်တို့ ပူးပေါင်းကြပါစို့၊ ဥရောပစံများကို လေးစားလိုက်နာကြပါစို့ လို့ ယဉ်ကျေးမှုတစ်ခုက ပြောနေတယ်၊ နောက် ယဉ်ကျေးမှုတခုကတော့ ကျွန်ုပ်တို့၏ မူလအမျိုးသားဇစ်မြစ်များဆီသို့ ပြန်သွားကြပါစို့ ... ကျွန်ုပ်တို့ အမျိုးသားများ၏ သီးခြားသောဟန်ဖြင့် စနစ်သစ်တရပ်ကို ထူထောင်ကြပါစို့ဟု ပြောနေတယ် ဟု သူကပြောခဲ့သည်။
ရှူးမန်း၊ အဒီနောနှင့် ဂတ်စပါရီ တို့သည် အနောက်ဥရောပတိုက်အား အမျိုးသားသီးခြားဆန်မှု နယ်နိမိတ်ကို ကျော်၍ ကြည့်ရန် အားထုတ်ကြိုးပမ်းခဲ့ကြပါသည်။
ပျက်စီးစေတတ်သော အမျိုးသားရေးဝါဒကို ကျော်လွှားရန်အတွက် ကွန်မြူနစ်နိုင်ငံဟောင်းများသည် အတိတ်မှ အမုန်း တရားများကို မေ့ပျောက်ပစ်နိုင်သော ခေါင်းဆောင်များရှိဖို့လိုပါသည်။
ရည်ညွှန်း ။ Time, September 9, 1991.