ဒိန္းမတ္စာေတြ မသင္ရေတာ့ဘူး

က်ေနာ့္ ဘေလာ့ဂ္ရဲ့ စီေဘာက္မွာ အသိတေယာက္ လာႏႈတ္ဆက္သြားသည္။ သူက ကာတြန္းဆရာ ကိုမင္းေက်ာ္ခုိင္၊ အရင္က ေခတ္ၿပိဳင္မွာ ကာတြန္းဆဲြသူမို႔ သူ႕ကို လူသိအေတာ္မ်ားၾကသည္။ လူခ်င္းလည္း ဘန္ေကာက္မွ ႏွစ္ခါေလာက္ဆံုဘူးသည္မို႔ က်ေနာ့္ကို သူမွတ္မိေနပံုရသည္။ က်ေနာ္သိသေလာက္ေတာ့ သူအခု နယူးေယာက္မွာ ေရာက္ေနၿပီ။
ဘေလာ့ဂ္မွာ သူလာႏႈတ္ဆက္ခ်ိန္ က်ေနာ္ဒိန္းမတ္စာသင္တန္းေတြ တက္ေနတံုး။ အလုပ္တဖက္ ေက်ာင္းစာတဖက္၊ ဘေလာ့ဂ္တဖက္ႏွင့္မို႔ စိတ္ဖိစီးမႈ အတန္အသင့္ ရွိေနသည့္အခ်ိန္။ ဘေလာ့ေတြ ကို စိတ္၀င္တစားဖတ္၊ ကြန္မန႔္ေတြေရး၊ ကိုယ့္ဘေလာ့မွာ ဘာေရးရင္ ေကာင္းမလဲဆိုတာကိုလည္း စဥ္းစားရသည္။ အလုပ္က ျပန္လာလွ်င္ တပတ္ႏွစ္ရက္ ညေနသင္တန္းကို ေျပးရသည္။ ေက်ာင္းက ေပးသည့္ စာေတြ၊ လုပ္ရမည့္ ပေရာဂ်က္ေတြ၊ ဖတ္ရမည့္ စာအုပ္ေတြႏွင့္ အလုပ္ေတြ ႐ႈပ္ေနရသည္။
သူႏွင့္ အျပန္အလွန္ႏႈတ္ဆက္ၾကၿပီး တရက္ က်ေနာ္ အိမ္မက္မက္ပါသည္။ အိမ္မက္ထဲမွာ နယူးေယာက္က သူ႔အလုပ္႐ံုဟု ထင္ရသည့္ေနရာေလးမွာ က်ေနာ္ေရာက္ေနၿပီး သူနဲ႔ စကားေတြ ေျပာေနၾကသည္။ သူက က်ေနာ့္ကို အေမရိကကို ဘယ္တုန္းက ေရာက္လဲ၊ မိသားစုေတြလည္း ပါလာတယ္ေပါ့၊ ေနဖို႔ အိမ္ေတြ ဘာေတြ ငွားၿပီးပလား၊ ဘာေတြလုပ္ဖို႔ အစီအစဥ္ရွိလဲ စသည္ျဖင့္ သူသိလိုသည္မ်ားကို ေမးေနသည္။ က်ေနာ္က သူေမးတာေတြ ေျဖေနရင္း ၀မ္းသာအားရ စကားတခြန္းေျပာျဖစ္လိုက္သည္။ “က်ေနာ္ ဒီကိုေရာက္လာတာ ၀မ္းသာလုိက္တာဗ်ာ၊ ဒိန္းမတ္စာေတြ မသင္ရေတာ့ဘူး” ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ သူ႔ကို ေျပာေနရင္း စိတ္ထဲေပ့ါသြားတာကိုလည္း ခံစားလိုက္ရသည္။
အိမ္မက္က ႏုိးလာေတာ့ ၀မ္းသာတာေလးေတြ ေပ်ာက္ကုန္သည္။
ထိုအေၾကာင္းကို မိသားစု ထမင္း၀ိုင္းမွာ က်ေနာ္ ေျပာျပေတာ့ သမီးႀကီးက “အေဖရယ္ … ဒီေလာက္ေတာင္ပဲလား” တဲ့။ သူကေတာ့ ေျပာမွာေပါ့။ လူငယ္ေတြဆိုတာက ဘာပဲသင္သင္ အတတ္ ျမန္ေနသည့္ အခ်ိန္။ က်ေနာ္တို႔ႏွင့္ သူတို႔ မွတ္ညာဏ္ကြာျခားပံုမွာ ၀င္းဒိုးေပၚကာစ ကြန္ျပဴတာ အေဟာင္းတလံုးႏွင့္ ေနာက္ဆံုးေပၚ ၀င္းဒိုး ဗစ္စတာ သံုးေနသည့္ ကြန္ျပဴတာအသစ္တလံုးလို ျဖစ္ေနသည္။ က်ေနာ္တို႔ လူႀကီးေတြမွာ စာေတြ ေရွ႕ကသင္ ေနာက္ကေမ့ကုန္ေလသည္။
မည္သို႔ပင္ ရွိေစကာမူ … ကိုယ့္မိသားစုကို လက္ခံထားတာက ယူအက္စ္မဟုတ္၊ ေအာ္စီ မဟုတ္၊ ယူေက မဟုတ္။ ဒိန္းမတ္က လက္ခံထားတာဆိုေတာ့ သူတို႔စာကို မသင္မေနရ သင္ၾကရပါသည္။ က်ေနာ္ အရင္က ေလ့လာေနက် ပိုလန္က ေရးသည့္ အဂၤလိပ္စာသင္ေပးသည့္ ၀က္ဘ္ဆိုဒ္တခု၏ ေရးသားခ်က္အရ ကမၻာေပၚက ဘာသာစကားေတြမွာ အဂၤလိပ္စာေလာက္ ေလ့လာရ လြယ္တာ မရွိပါတဲ့။ အခုလည္း ၾကည့္ေလ ဒိန္းမတ္စာမွာ ဆိုရင္ Ø, Å, Æ ဆိုတဲ့ စာလံုးသံုးလံုးက က်ေနာ္တို႔အတြက္ အသစ္အဆန္းျဖစ္ေနသည္။ ၿပီးေတာ့ G ကို ဂီ၊ H ကို ဟုတ္၊ I ကို အီ၊ J ကို ေယာ္၊ K ကို ခုတ္ စသည္ျဖင့္ အသံမတူတာေတြ အသစ္ထပ္မွတ္ရသည္။ Y ကလည္း အြီ ဆိုသည့္ အသံ ႏွင့္ သရ ျဖစ္လို႔ ျဖစ္ေနျပန္သည္။ ဒိန္းမတ္ အသံထြက္ေတြက က်ေနာ့္တို႔ အတြက္ ခက္ေနရသည္။ Module Test တခုမွာ ႏႈတ္ေျဖ ေျဖၿပီးေတာ့ စာစစ္သူ ဆရာမက က်ေနာ့္ကို “နင္ေျပာတဲ့ ဒိန္းမတ္စကားက ငါေတာင္ မနဲ နားေထာင္ရတယ္။ ငါ့အေဖဆို နားကိုလည္မွာ မဟုတ္ဘူး” တဲ့။ ဒါေၾကာင့္လည္း အသက္ႀကီးမွ ေရာက္လာသူ ျမန္မာတခ်ိဳ႕ က ဘာေျပာလည္းဆိုေတာ့ “ငါ့ကို သတ္ခ်င္သတ္လိုက္၊ နင္တို႔ ဒိန္းမတ္စာေတာ့ မသင္ပရေစနဲ႔” ဟူ၏။
အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္ အိမ္မက္ထဲမွာ ကိုမင္းေက်ာ္ခုိင္ကို “၀မ္းသာလုိက္တာဗ်ာ၊ ဒိန္းမတ္စာေတြ မသင္ရေတာ့ဘူး” လို႔ ေျပာတာ က်ေနာ္မမွားပါဘူးေနာ္ …. ။ ။

(၁၁) စစ္ေအးစစ္ပဲြႀကီးႏွင့္ ျမန္မာသတင္းစာမ်ား (ေၾကးမံုဦးေသာင္း)

၁၉၄၈ ခု ႏွစ္ဆန္း၌ လြတ္လပ္ေရးေၾကညာခ်ိန္မွ စတင္ၿပီး ႏုိင္ငံျခားသံ႐ံုးမ်ား လာေရာက္လာၾကေသာ အခါတြင္ သူတို႔ႏုိင္ငံမ်ား အေၾကာင္းႏွင့္ သူတို႔ႏုိင္ငံ၏ မူ၀ါဒမ်ားကို ၀ါဒျဖန္႔ၾကရန္အတြက္ သံ႐ံုးတုိင္းက သတင္း လႊာအမ်ိဳးမ်ိဳး ထုတ္ၾကသည္။ ျမန္မာသတင္းစာမ်ားတြင္ ထိုသတင္းမ်ား ေဖာ္ျပရန္အတြက္ သံ႐ံုးမ်ားက ျမန္မာ သတင္းစာဆရာမ်ားကို ပလူးၾကရာတြင္ ပထမ အရက္ေသစာမ်ားႏွင့္ ဆဲြေဆာင္မိတ္ဖဲြ႔သည္။ ႏုိင္ငံျခား အရက္ အေကာင္းစားႏွင့္ ဧည့္ခံသည့္ သံ႐ံုးၾကက္ၿမီး ပါတီမ်ားတြင္ ျမဴးတူးေပ်ာ္ပါးၾကရာမွ ဆရာအေတာ္မ်ားမ်ား သိကၡာက်ၾကရရွာသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ အခေၾကးေငြလက္ခံၿပီး သံ႐ံုး၀ါဒျဖန္႔သတင္းမ်ား ပံုႏွိပ္ၾကသည္အထိ သိကၡာပ်က္ကုန္ၾကသည္။ အယ္ဒီတာတို႔က ေရာင္းစားသည္လည္း ရွိသည္။ ပိုင္ရွင္ကိုယ္တုိင္က ေရာင္းစား သည္လည္း ရွိသည္။
သတင္းလႊာအမ်ား အယ္ဒီတာမ်ား၏ စားပဲြသို႔ ဘာသာျပန္ၿပီး အသင့္ေရာက္လာၾကသည္။ အေမရိကန္ႏွင့္ အဂၤလိပ္သံ႐ံုးတို႔ ထုတ္ျပန္ေသာ သတင္းလႊာမ်ားတြင္ သတင္းအခ်က္အလက္အမ်ား ပါရွိေလ့ရွိေသာေၾကာင့္ ပံုႏွိပ္သူမ်ားသည္။ ႐ုရွသံ႐ံုးက ထုတ္ေပးေသာ Tass သတင္းလႊာႏွင့္ ျပန္တမ္းအမ်ားတို႔တြင္မူ ေခါင္းႀကီးစတာ လင္၏ အေတြးအေခၚမ်ား၊ မိန္႔ခြန္းရွည္ႀကီးမ်ားကို အသားေပးၿပီး အတံုးလိုက္ အတစ္တိုက္ ၀ါဒျဖန္႔သျဖင့္ သတင္းစာမ်ားက အသံုးမျပဳႏိုင္ၾကေသာေၾကာင့္ ႐ုရွသံ႐ံုးက ျမန္မာကြန္ျမဴနစ္ အဆက္အႏြယ္မ်ားကို စည္း႐ံုးၿပီး ၀ါဒျဖန္႔တုိက္ပဲြ စတင္ဆင္ႏႊဲေလသည္။ သတင္းစာေလာကတြင္ ျမန္မာလက္၀ဲဆရာ မ်ားမ်ားမရွိ ေသာေၾကာင့္ သတင္းစာႀကီးမ်ားတြင္ မတိုးႏိုင္သျဖင့္ လက္၀ဲဂ်ာနယ္၊ လက္၀ဲစာအုပ္မ်ား အမ်ားအျပား ထြက္လာခဲ့၏။
တိုးတက္ေသာသူမ်ားဟု မိမိကိုယ္မိမိ သိဒၶိတင္ထားၾကသည့္ လက္၀ဲဆရာမ်ား၏ ပံုႏွိပ္တုိက္အမ်ား ထြန္းကား လာေသာအခါ ေငြပင္ေငြရင္း မည္သို႔မည္ႏွယ္ ရရွိလာၾကသည္ကို စာေပေလာက၌ တီးတိုးတီးတိုး သဖန္းပိုး ေမးျမန္းၾကသည္။ အေျဖကို မသိႏုိင္ၾကပါေပ။
စာေပတုိက္တြင္ ပိုမုိေျခသြက္သူမွာ အေမရိကန္သံ႐ံုးျဖစ္သည္။ ႐ုရွသံ႐ံုးက လက္၀ဲ၀ါဒီတို႔ကိုသာ စိတ္ခ် ယံုၾကည္ၿပီး အလုပ္ေပးသည္။ အေမရိကန္သံ႐ံုးကမူ ေငြလိုခ်င္သူ စာေပေလာကသားတုိင္းကို ကူညီသျဖင့္ ဧရာမ လက္၀ဲဆရာႀကီးမ်ားပါ ကန္သံ႐ံုးႏွင့္ တိတ္တိတ္ခိုး ဆက္သြယ္ၾကၿပီး အေမရိကန္၀ါဒျဖန္႔ ဘာသာျပန္ စာအုပ္မ်ား ျပဳစုၿပီး ေငြယူၾကသည္။
စစ္ေအးတိုက္ပဲြႀကီး၌ အေမရိကန္တို႔ ပထမဆံုး ေအာင္ပဲြရေသာ စာအုပ္မွာ “လြတ္လပ္ေရးကို ေ႐ြးတယ္ေဟ့” ဟူေသာ စာအုပ္ျဖစ္သည္။ ကေနဒါျပည္တြင္ ဖြင့္ထားေသာ ႐ုရွသံ႐ံုးမွ ႐ုရွသံအရာရွိတဦးက ႏုိင္ငံေရးခုိလံႈခြင့္ ေတာင္းၿပီး အေနာက္အုပ္စုဘက္၀င္သည့္ အေၾကာင္းကို ျမန္မာဘာသာျပန္ဆိုထားသည္။ သံ႐ံုးက ေငြေပးၿပီး ပံုႏွိပ္ေသာစာအုပ္ျဖစ္သည္ဟု ယူဆၾကေစကာမူ လူႀကိဳက္မ်ားသည္။
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုကပင္ လက္၀ဲညီၫြတ္ေရး ႏုိင္ငံေရးလမ္းစဥ္ ခ်မွတ္ေနရသည္အထိ လက္၀ဲမိုးေကာင္းေနခ်ိန္ တြင္ ကြန္ျမဴနစ္ႏုိင္ငံတို႔သည္ ေလာကနိဗၺာန္ဟု လက္၀ဲဆရာတို႔က ယံုၾကည္ၾကေလသျဖင့္ နိဗၺာန္တြင္ မေပ်ာ္ႏိုင္သျဖင့္ ထြက္လာသည္ဆိုျခင္းမွာ ဆန္းေနသျဖင့္ လူထုက ၀ယ္ယူေလ့လာၾကသည္။
စာအုပ္သာမက ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားပါ ထြက္လာေသာအခါ ၾသဇာႀကီးမားေသာ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားက စာအုပ္ေရာ ႐ုပ္ရွင္ကိုပါ ျပစ္တင္ေ၀ဖန္တုိက္ခိုက္ၾကသည္။ စာအုုပ္ထုတ္ေသာ ဗမာ့ေခတ္သတင္းစာက ကြန္ျမဴနစ္ဆန္႔က်င္ ေရး ေဆာင္းပါးမ်ားကိုပါ ေဖာ္ျပသျဖင့္ ဗမာ့ေခတ္သတင္းစာကို မီး႐ႈိ႕ဆႏၵျပပဲြ မၾကာခဏ က်င္းပေလ့ရွိၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ “ေမာင္” ဟူေသာ ကေလာင္အမည္ႏွင့္ ဆရာဦးထြန္းေဖ ေရးသားေသာ ေဆာင္းပါးမ်ားကို သူတို႔က ကန္႔ကြက္ၾကသည္။
စာအုပ္တအုပ္ စံြသြားသျဖင့္ အေမရိကန္သံ႐ံုးက တအားတက္ၿပီး စာအုပ္လုပ္ငန္းတြင္ ေငြသြန္ကာ တိုက္ေလ ေတာ့သည္။ အေရွ႕ဆီက ေလနီၾကမ္းစာအုပ္ စေသာ ကြန္ျမဴနစ္ေလာက ငရဲျပည္ျဖစ္ပါသည္ဟု စာအုပ္အမ်ား ကို တရၾကမ္းထုတ္ေတာ့သည္။ တဆက္တည္းပင္ ႏုိင္ငံေရးစာအုပ္မ်ားသာမက အေမရိကန္၀တၳဳမ်ားႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈစာအုပ္မ်ားကိုပါ ျမန္မာဘာသာျပန္ေစၿပီး ထုတ္ေ၀ေတာ့၏။
အေမရိကန္သံ႐ံုးက သူတုိ႔၏ အေမရိကန္စာအုပ္တအုပ္ကို ဘာသာျပန္ၿပီး ပံုႏွိပ္ကာ စာအုပ္ဆိုင္မ်ားတြင္ တင္ကာ ေရာင္းခ်လွ်င္ ဘာသာျပန္ခႏွင့္ စကၠဴဖိုး၊ ပံုႏွိပ္ခ အားလံုးတုိ႔ကို ပိုပိုမိုမို ေပးေလ့ရွိသည္။ ပံုႏွိပ္သူအဖို႔ မိမိသည္ ယင္းစာအုပ္ကို ပံုႏွိပ္ေရာင္းခ်သည္မွာ မွန္ကန္ပါသည္ဟု သက္ေသခံအျဖစ္ သံ႐ံုးသို႔ စာအုပ္ေရ (၃၀၀) သာ အခမဲ့ ေပးရသည္။ စာအုပ္ေစာင္ေရ (၃၀၀၀) သို႔မဟုတ္ (၅၀၀၀) ခန္႔ ပံုႏွိပ္ကာ ေရာင္းၾကရေလ့ ရွိသည္။
ေစာေစာပိုင္းက စာအုပ္ေကာင္းမ်ားကို ဆရာေကာင္းတို႔က ဘာသာျပန္ၾကသျဖင့္ စာအုပ္ေကာင္းအမ်ား ထြက္လာေသာေၾကာင့္ လူႀကိဳက္မ်ားၿပီး ေရာင္းေကာင္းၾကသည္။ ထုတ္ေ၀သူအဖို႔ သံ႐ံုးစရိတ္ႏွင့္ ပံုႏွိပ္ၿပီး လူထုကို ေရာင္းစားၾကရေသာေၾကာင့္ အျမတ္အစြန္း ႏွစ္ဆမက ရၾက၏။
ေနာက္ပိုင္းတြင္ အေရအတြက္က မ်ားျပားလာသျဖင့္ အရည္အေသြးညံ့ဖ်င္းသည့္ စာအုပ္အမ်ား ထြက္လာ ေသာေၾကာင့္ စာအုပ္ဆိုင္မ်ားတြင္ ၀ယ္သူနည္းပါးလာသည္။
နာမည္ရ စာေရးဆရာႀကီးမ်ားက ဘာသာျပန္အလုပ္အမ်ားကို လက္ခံၿပီး လက္သင္ဆရာငယ္ကေလးမ်ားကို တဆင့္ခိုင္းကာ ေခါင္းပံုျဖတ္ၾကေလသျဖင့္ အရည္အေသြးက ပိုမိုက်ဆင္းသည္။ ထိုအခါတြင္ ထုတ္ေ၀သူတို႔ အဖို႔ ပိုမိုၿပီး အျမတ္ႀကီးစားၾကရျပန္၏။ စာအုပ္ေရ (၅၀၀၀) ပံုႏွိပ္ၿပီး ေရာင္းပါသည္ဟု စာရင္းတင္ကာ စာအုပ္ (၃၀၀) တိတိသာ ပံုႏွိပ္ၾကၿပီး သံ႐ံုးသို႔ တင္ျပၾကကာ ေငြထုတ္ယူၾကသည္။ သံအရာရွိမ်ားကလည္း စာအုပ္ (၃၀၀) ခန္႔ကို လက္ခံၿပီး အိုေကဆိုကာ အုပ္ေရ (၅၀၀၀) အတြက္ေငြေပးၾကသည္။ အေမရိကန္သံအရာရွိ မ်ားကလည္း ႐ြံ႕႐ုပ္မ်ားမဟုတ္ေလသျဖင့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈမ်ား ေပၚေပါက္ျဖစ္ပြားလာၾကသည္။
စာအုပ္ (၃၀၀) ပံုႏွိပ္သည္ႏွင့္ စာအုပ္၀ယ္သူမ်ားႏွင့္ ဆိုင္မ်ားကို ခ ရန္ မလိုပါဘဲႏွင့္ စာအုပ္ (၅၀၀၀)အတြက္ ေငြရရွိႏုိင္ေသာ ပဲြေတာ္ႀကီးက်င္းပေနသျဖင့္ စာအုပ္ထုတ္ေ၀သူမ်ား မိႈလိုေပါက္ပြားလာေတာ့၏။ လစာႏွင့္ အခြင့္အေရးေကာင္းေကာင္းရသူ သံ႐ံုး၀န္ထမ္း ျမန္မာမ်ားပါ အလုပ္မွ ထြက္ၿပီး ပံုႏွိပ္တုိက္ေထာင္ၾကသည္ အထိ ဧရာမပဲြေတာ္ႀကီးပါေပ။ ရလာဒ္မွာ ဘာသာျပန္စာအုပ္လုပ္ငန္း ပ်က္စီးသြားေလေတာ့၏။
႐ုရွသံ႐ံုးကလည္း အ႐ံႈးမေပး။ ႐ုရွသာသာမွ အဂၤလိပ္သာသာျပန္ၿပီး စာအုပ္မ်ားကို ျမန္မာဘာသာျပန္ေစကာ စာအုပ္အမ်ား ထုတ္ေ၀သည္။ လက္၀ဲစာေရးဆရာႀကီးမ်ားက ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ားျဖစ္သည့္ ႐ုရွသံ႐ံုးကို မညႇာၾက ေခ်။ အေမရိကန္သံ႐ံုးတြင္ ျဖစ္ေနသည့္နည္းတူ စာအုပ္ေရ လိမ္လည္ျပသၿပီး ႐ူဘယ္ေငြမ်ားကို ေခၽြယူၾက ေလသည္။
႐ုရွ္သံ႐ံုးက အေမရိကန္သံ႐ံုးထက္ တမူးသာသည္။ ႐ုရွျပည္တြင္ အဂၤလိပ္ဘာသာႏွင့္ ပံုႏွိပ္သည့္ စာအုပ္မ်ား ကို ျမန္မာစာအုပ္ေစ်းတန္း၌ သြန္ခ်ၿပီး ေရာင္းႏုိင္ၾကသည္။ ႐ုရွတြင္ စာအုပ္လုပ္ငန္းမွာ ျပည္သူပိုင္ ျဖစ္သျဖင့္ မာ့က္စ္-လီနင္-စတာလင္ ၀ါဒစာအုပ္မ်ားကို ေစ်းေပါေပါႏွင့္ အ႐ံႈးခံကာ ေရာင္းေလ့ရွိသည္။ စကၠဴေကာင္း သားေရဖံုး စာအုပ္ထူႀကီးမ်ားကို တမူးတပဲေစ်းႏွင့္ ခ်ေရာင္းသည္။ စာအုပ္ျဖန္႔ခ်ီသူ လက္၀ဲေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား အဖို႔ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း သူေဌးႀကီးမ်ား ျဖစ္လာၾကသည္ကို ျမင္ၾကရသည္။
တ႐ုတ္နီ သံ႐ံုးဖြင့္ေသာအခါတြင္လည္း ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ေမာ္စီတုန္း၏ အေတြးအေခၚစာအုပ္အမ်ား ပလူပ်ံမွ် ထြက္လာေလသည္။ တ႐ုတ္နီသံ႐ံုးက အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ႏွင့္ ႐ုရွားၾသဇာလႊမ္း၀ါဒတို႔ကို စစ္ေၾကညာေသာ တ႐ုတ္ျပည္တြင္ အဂၤလိပ္ဘာသာႏွင့္ ပံုႏွိပ္သည့္ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္စာအုပ္မ်ားကို လမ္းေဘးမွာ ခ်ေရာင္းသည္။ သားေရဖံုး ေရႊစာလံုးႏွင့္ စာအုပ္ထူႀကီးမ်ားကို တမူးတပဲႏွင့္ ၀ယ္ယူဖတ္႐ႈႏိုင္ၾကသည္။ အေမရိကန္တြင္ စာအုပ္ေစ်းက ႀကီးမားေသာေၾကာင့္ အေမရိကန္သံ႐ံုးက ႐ုရွႏွင့္ တ႐ုတ္သံ႐ံုးကို မၿပိဳင္ႏိုင္ဘဲ အ႐ံႈးေပးရသည္။ သို႔ေသာ္ အေမရိကန္ အဂၤလိပ္စာနယ္ဇင္းေတြက လူႀကိဳက္မ်ားၿပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ စီးပြားေရးစာအုပ္ကုန္သည္ မ်ားက တင္သြင္းေရာင္းခ်ၾကသျဖင့္ ၾသဇာမက်ေပ။
ေနာက္ပိုင္းတြင္ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္အစိုးရက ႏုိင္ငံေရးစာအုပ္မ်ားႏွင့္ တ႐ုတ္၀တၱဳစာေပမ်ားကို တ႐ုတ္ျပည္ တြင္းရွိ ျမန္မာစာတတ္သူမ်ားကို အသံုးျပဳကာ ျမန္မာဘာသာျပန္ၿပီး တ႐ုတ္ျပည္မွာပင္ ျမန္မာစာလံုးမ်ားႏွင့္ စာစီကာ ပံုႏွိပ္ေသာ ျမန္မာစာအုပ္မ်ားကို တင္သြင္းေရာင္းခ်လာေတာ့သည္။
ထိုအခါ စာေပ၀ါဒျဖန္႔ စစ္ပဲြတြင္းသို႔ တင္ေမာင္ ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္မိေတာ့သည္။ တင္ေမာင္အဖို႔ စိုးရိမ္ ေသာကပြားၿပီး ရင္ေလးမိပါသည္။ ျမန္မာစာအုပ္အမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔ကို တ႐ုတ္ျပည္တြင္ ပံုႏွိပ္ၿပီး တင္သြင္းေရာင္းခ် ႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာစာအုပ္ ထုတ္ေ၀မႈလုပ္ငန္း ပ်က္ျပားသြားႏုိင္သည့္ အႏၱရာယ္ကို ျမင္မိသည္။ ထိုထက္ အေရးႀကီးသည္မွာ အနာဂတ္ျမန္မာစာေပေလာကကို တ႐ုတ္ၾသဇာလႊမ္းမိုးႏုိင္သည့္ နိမိတ္ကို ျမင္မိသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ တင္ေမာင္က ေၾကးမံုသတင္းစာတြင္ စာအုပ္လုပ္ငန္းအေျခအေနကို ေဆာင္းပါးေရးသားၿပီး “ျပည္ပတြင္ ျမန္မာဘာသာႏွင့္ ပံုႏွိပ္ထုတ္လုပ္ေသာ ျမန္္မာစာအုပ္မ်ားကို တင္သြင္းခြင့္ ပိတ္ပင္ေပးပါ” ဟု အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္မွ ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။ ထိုအခ်ိန္က အိမ္ေစာင့္အစိုးရေခတ္ျဖစ္ၿပီး ဗိုလ္ေန၀င္းက ႏွစ္ျပည္ေထာင္ နယ္နိမိတ္စာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆိုကာ တ႐ုတ္ႏွင့္ ခ်စ္ၾကည္ေရး တည္ေဆာက္ေနခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ စစ္အစိုးရက ေၾကးမံုကို ရန္ရွာေနေသာ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။
သို႔ေစကာမူ စစ္တပ္က ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒကို စစ္မ်က္ႏွာတုိင္းမွ တုိက္ေနခ်ိန္ျဖစ္သည့္ အတုိင္း ေတာင္းဆိုခ်က္ ေရးၿပီး တပတ္အတြင္းမွာပင္ “ျပည္ပတြင္ ထုတ္လုပ္ေသာ ျမန္မာဘာသာစာအုပ္မ်ားကို တင္သြင္းခြင့္ ပိတ္သည္” ဟု အစိုးရက အမိန္႔ထုတ္ေလသည္။ အမိန္႔အရ ခရစ္ယာန္သာသာ၀င္မ်ားအတြက္ ႏိုင္ငံျခားတြင္ ထုတ္လုပ္သည့္ သမၼာက်မ္းစာ စာအုပ္မ်ားပါ တင္သြင္းခြင့္ပိတ္သြားေသာေၾကာင့္ ဘာသာေရးအဖဲြ႔မ်ားက ပန္ၾကားသျဖင့္ ႁခြင္းခ်က္ႏွင့္ သြင္းေစရသည္။
အေမရိကန္ေဒၚလာ၊ ႐ုရွ႐ူဘယ္ႏွင့္ တ႐ုတ္ယြမ္ဒဂၤါးမ်ား သြန္းေလာင္းၿပီး ျမန္မာစာနယ္ဇင္းေလာကႀကီးကို ၀င္ေရာက္၀ယ္ယူၾကရာ၌ အင္အားအႀကီးဆံုးမွာ ၀မ္ဒဂၤါးျဖစ္သည္။ ေျမာက္ကိုးရီးယားျပည္ သံ႐ံုးက သူတို႔ မဟာေခါင္းေဆာင္ႀကီး ကင္အီဆြန္းကို ျမန္မာလူထုႀကီးက ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ၾကေစရန္ ပန္းတုိင္ျပဳၿပီး ၀မ္ေငြ စကၠဴမ်ားကို ေရကဲ့သို႔ ျဖဳန္း၏။ ျမန္မာစာနယ္ဇင္း မွန္သမွ်တို႔တြင္ အခေၾကးေငြေပးၿပီး ေၾကာ္ျငာအျဖစ္ ပံုႏွိပ္ ေပးႏုိင္သမွ် စာမ်က္ႏွာျပင္ကို ၀ယ္ယူၿပီး ကင္အီဆြန္း၏ ဘုန္းေတာ္ဘဲြ႕ ေၾကာ္ျငာမ်ားကို ပံုႏွိပ္ေစသည္။
သူတို႔ ဦးတည္ခ်က္အတုိင္း ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ကင္အီဆြန္း၏ ပံုေတာ္ကို စာနယ္ဇင္းတိုင္းတြင္ ေဖာ္ျပထား ၾကေလသျဖင့္ လူသိမ်ားႏိုင္ေစကာမူ ျမန္မာလူထုအေပၚမွာ ၾသဇာတစိတ္တမႊာမွ မလႊမ္းရွာပါ။ ၁၊ ေခါင္းေဆာင္ ႀကီး၏ အေတြးအေခၚမ်ားက မ်ားစြာ ထုိင္းမႈိင္းသည္။ ၂၊ မူလက ညံ့ဖ်င္းထုိင္းမိႈင္းသည့္ စာမ်ားကို သံ႐ံုးက ၀ယ္ယူခန္႔ထားသူ ကြန္ျမဴနစ္ဘာသာျပန္ဆရာမ်ားက အရည္အေသြးကင္းမဲ့ေသာေၾကာင့္ သံ႐ံုးမွ ထုတ္သမွ် စာမ်ားကို လူထုက နားမလည္ၾကေခ်။ ၃၊ ထိုအခ်ိန္က ကုန္ထုပ္စကၠဴ လြန္စြာ ရွားေသာေၾကာင့္ ကင္အီဆြန္း ၀ါဒ သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအဖို႔ အေကာင္းဆံုး ကုန္ထုပ္စကၠဴသာ ျဖစ္ခဲ့ေပသည္။
မည္သို႔ဆိုေစကာမူ ဖြ႔ံၿဖိဳးစည္ပင္ၿပီး အင္အားခုိင္မာေသာ ျမန္မာစာေပကို ႏုိင္ငံျခားသံ႐ံုးမ်ားက ပ်က္စီးေစ ေအာင္ ဖ်က္စီးျခင္းမျပဳႏုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း စာေပေလာကသား အမ်ားကိုမူ ပ်က္စီးေစေပသည္။ ။

အေမရိက အိမ္မက္

၁၈၄၀ ႏွင့္ ၁၉၁၄ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္း စကင္ဒီေနးဗီးယားေဒသမွ လူ ၂ သန္းခန္႔ အေမရိက သို႔ ထြက္ခြာ ခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုသည္။ ထိုအထဲတြင္ တသန္းေက်ာ္မွာ ဆြီဒင္မ်ား၊ ေနာ္ေ၀းမွ ၇ သိန္းခဲြႏွင့္ ဒိန္းမတ္ မွ သံုးသိန္း အသီးသီးပါ၀င္ၾကသည္။ ၁၈၄၀ တြင္ ဒိန္းမတ္လူဦးေရမွာ ၁.၃ သန္းခန္႔သာ ရွိေသးသျဖင့္ ႏုိင္ငံတြင္းမွ လူသံုးသိန္း ထြက္ခြာသည္ဆိုသည္မွာ လူအစုလုိက္အၿပံဳလိုက္ ေျပာင္းေရႊ႕မႈဟု ဆိုႏုိင္သည္။
အဓိက ထြက္ခြာရျခင္း အေၾကာင္းရင္းမွာ ဆင္းရဲမဲြေတြမႈေၾကာင့္ ျဖစ္၏။ ထိုေခတ္က ေတာေနလူတန္း စားႏွင့္ လက္လုပ္လက္စားမ်ား အမ်ားစု အေမရိကသို႔ ထြက္ခြာၾကၿပီး ေနာ္ေ၀းႏွင့္ ဆြီဒင္မွ လူမ်ားသည္ ဒိန္းမတ္တို႔ထက္ ပို၍ ဆင္းရဲခဲ့ၾကသည္။
တခ်ိန္တည္းမွာ အေမရိကန္ အစိုးရ၏ ဖိတ္ေခၚမႈမ်ားကလည္း ခရီးသြားမ်ားအတြက္ မက္ေလာက္စရာ။ အေမရိက ေရာက္လွ်င္ အရြယ္ေရာက္သူတုိင္း ေျမယာအခမဲ့ရရွိမည္။ ထိုအခမဲ့ရမည့္ ေျမယာသည္ ဒိန္းမတ္က လယ္ေျမမ်ားထက္ က်ယ္၀န္းသည္။ ေနာက္ အေမရိက ေရာက္ေနသူမ်ားထဲမွ မိသားစု၀င္မ်ား သူငယ္ခ်င္းမ်ားက ေရးလာသည့္ စာမ်ားကလည္း အေျခအေနေကာင္းသည္၊ လုိက္လာလွ်င္ အဆင္ေျပမည္ ဆိုေတာ့လည္း ေနာက္လူေတြက လုိက္လာၾကသည္ပင္။
၁၈၉၇ ခုႏွစ္က ဒိန္းမတ္မွ အေမရိကအသြား သေဘာၤခမွာ ဒိန္းနစ္ရွ္ ခရုိနာ ၂၀၀ ခန္႔ (ယူအက္စ္ေဒၚလာ ၅၀ ခန္႔) ေပါက္ေစ်းရွိသည္။ ထိုစဥ္က ေငြ ၂၀၀ သည္ အခုေခတ္ေငြ ၂၀၀ ႏွင့္ေတာ့ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ကြာျခားေနလိမ့္မည္။
ဒိန္းမတ္ေတြ အေမရိက သြားၾကသကဲ့သို႔ ဆီြဒင္ေတြ ဒိန္းမတ္မွာ အလုပ္လာလုပ္ၾကသည္လည္း ရွိသည္။ ဟိုတေလာက က်ေနာ္ စာၾကည့္တုိက္မွ ငွားၾကည့္သည့္ Pelle Erobreren ဆိုသည့္ DVD အေခြသည္ ထိုအေၾကာင္းကို ဇတ္လမ္းဆင္ ရုိက္ကူးထားသည့္ ရုပ္ရွင္ျဖစ္သည္။
၁၈၇၇ ခုႏွစ္ ေမလ ၁ ရက္ေန႔ မနက္ခင္း ႏွင္းမႈန္ေတြက်ေနသည့္ အခ်ိန္ ဒိန္းမတ္ႏိုင္ငံ ဘြန္ေဟာင္းကၽြန္း (Bornholm) သို႔ ဆြီဒင္ ႏုိင္ငံ Ystad ၿမိဳ႕မွ ထြက္လာေသာ သေဘာၤတစီး ဆိုက္ေရာက္ လာသည္။ သေဘာၤေပၚတြင္ အလုပ္လာရွာၾကသည့္ ဆြီဒင္လူမ်ိဳး ၂၀၀ ေက်ာ္ ပါလာ သည္။ သူတို႔ကုိင္ေဆာင္လာသည့္ အေထာက္အထား စာရြက္ေပၚမွာ ဆိပ္ကမ္းရဲက အ၀င္တံုး ထုေပးေနသည္။ အလုပ္ရွင္ေတြတဖဲြဖဲြေရာက္လာၿပီး သူတို႔လိုခ်င္သည့္ အလုပ္သမားကို ေရြးခ်ယ္ သည္။
ဇတ္လိုက္သားအဖကေတာ့ ေနာက္ဆံုးလာေခၚသည့္ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ ပါသြားသည္။ သားျဖစ္သူ Pelle က ကိုးႏွစ္အရြယ္၊ အေဖျဖစ္သူက မုဆိုးဖို၊ လူဆင္းရဲတဦး၊ ဇနီးသည္ဆံုးၿပီး ေနာက္ဆံုးက်န္သည့္ ေငြစ အနည္းငယ္ျဖင့္ သေဘာၤလက္မွတ္၀ယ္စီးကာ သူတို႔သားအဖ ဒိန္းမတ္သို႔ ထြက္လာ ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ သူတို႔ သားအဖ ႏွစ္ေယာက္ အလုပ္ရွင္၏ ယာေတာႏွင့္ ေမြးျမဴေရးၿခံမွာ ပင္ပင္ပန္းပန္း အလုပ္လုပ္ၾက ရသည္။ အလုပ္ခ်ိန္က ရွည္လ်ားၿပီး အစားအေသာက္က ညံ့ဖ်င္းသလို လစာကလည္း မေကာင္းလွ။ ဘာသာစကားကလည္း အခက္အခဲ ရွိသည္။ ဒိန္းမတ္ေတြက ဆြီဒင္မွ အလုပ္လာလုပ္သူေတြကို ႏုိင္ငံျခားသားေတြဆိုၿပီး ႏွိမ္ၾကသည္။ ဒီေနရာမွာေတာ့ လူေမႊးမေျပာင္ႏုိင္တာကို Pelle ကသိသည္။ သူတို႔ႏွင့္ဘ၀တူ ဆြီဒင္ အလုပ္သမားတေယာက္က Pelle အား American dream ကို ေျပာျပသည္။ ေငြကိုစုထား၊ သေဘၤာ လက္မွတ္ရတာနဲ႔ ဒုိးၿပီပဲ။ ခက္တာက Pelle ရဲ့ အေဖ။ သူက အသက္ႀကီးၿပီ။ ဒီကေန ဘယ္မွ မသြား ခ်င္ေတာ့။ ေနာက္ဆံုး သူ႔အေဖကို ႏႈတ္ဆက္ကာ Pelle က အေမရိကန္ အိမ္မက္ ဆက္မက္ဖို႔ ထြက္လာခဲ့ေတာ့သည္။
ထိုရုပ္ရွင္သည္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၏ Academy Award for Best Foreign Language Film ဆုကို ရရွိခဲ့ ပါသည္။ ။
ေနာက္ဆက္တဲြ ။ ။ ၿပီးခဲ့သည့္ အပတ္က ၾကည့္သည့္ ရုပ္ရွင္တကားမွာလည္း (အခုတေလာ ရုပ္ရွင္ေတြ ၾကည့္ျဖစ္ေနသည္) အေမရိက ေရာက္သြားသည့္ အစၥေရး လူငယ္တဦး နယူး ေရာက္ေလဆိပ္မွ ၿမိဳ႕ထဲအလာ တက္စီ ကားေမာင္းသူ လူမည္းက သူ႔ကို မိတ္ဆက္ရင္း “အေမရိက ကို ပထမအႀကိမ္လာတာနဲ႔တူတယ္။ ဘာလာလုပ္တာလဲ” လို႔ အေမးခံရ၏။ အစၥေရးလူငယ္က ‘ I have a dream’ ဟု ျပန္ေျဖရာ ကားေမာင္းသူက ‘I have a dream too’ ဟု ျပန္ေျဖပါသည္။ ထိုအခါ မင္းအိမ္မက္ေတြ ဘယ္လိုတံုး ဟု လူသစ္က ေမးေတာ့ “ဒီလုိပါပဲ၊ လုပ္ေနရတံုးပါ” ဟု ဆိုသည္။ တကယ္ေတာ့လည္း တတိယကမၻာႏွင့္ ဖြံၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံမ်ားမွ လူမ်ားအေနျဖင့္ အေမရိကပဲ ေရာက္ေရာက္ ဥေရာပပဲေရာက္ေရာက္ “နတ္ေရကန္ထဲ ပစ္ခ်လိုက္သလုိ” ေန႔ခ်င္းႀကီး ေကာင္းစား သြားသည္ မဟုတ္တာေတာ့ ေသခ်ာသည္။ ႀကိဳးႀကိဳးစားစား ႐ုန္းကန္ႏုိင္မွသာ အိမ္မက္ေတြ အေကာင္အထည္ေပၚလာႏိုင္မည္ ဆိုသည့္အေၾကာင္း ေရးသားလုိက္ရပါသည္။ ။

(၁၀) လွပေသာ သတင္းေခါင္းစဥ္မ်ား (ေၾကးမံုဦးေသာင္း)

“ဗမာသတင္းစာေလာကအဖို႔ ထိေရာက္ဆန္းၾကယ္ေသာ သတင္းေခါင္းစဥ္မ်ားကို စတင္တီထြင္ သံုးစဲြသူမွာ ဗမာ့ေခတ္အယ္ဒီတာ ဦးအုန္းျမင့္ ျဖစ္သည္” ဟု ျမန္မာသတင္းစာေလာက က သိၾကသည္။ ဆန္းျပားလွေသာ သူ၏ ေခါင္းစဥ္တပ္နည္းကို သတင္းစာအမ်ား အသံုးမျပဳၾကေစကာမူ သူ၏နည္းသည္ တဘာသာ ျဖစ္သည္။ သူတည္းျဖတ္ေသာ ဗမာ့ေခတ္သည္ အျခားသတင္းစာမ်ားႏွင့္ မတူ တမူကဲြသည္ဟု လက္ခံၾကသည္။ သာမန္ သတင္းတပုဒ္ကို သူက ေခါင္းစဥ္တပ္လုိက္သည္ႏွင့္ သတင္းထူး သတင္းဆန္းျဖစ္လာေလ့ရွိသည္။ ေခါင္းစဥ္ အတပ္ေကာင္းေသာေၾကာင့္ သတင္း၏ ဂယက္ျပႆနာအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ရင္ဆုိင္ရသည္လည္း ရွိ၏။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ တည္ေဆာက္စကာလ အစည္းအေ၀းတြင္ အမတ္မင္းမ်ား၏ လစာႏွင့္ ေန႔တြက္ အစည္းအေ၀း စရိတ္မ်ားကို တင္သြင္းအတည္ျပဳစဥ္က အယ္ဒီတာမင္းက မ်ားလြန္းသည္ဟု ယူဆေလသျဖင့္ သတင္းကို ေဖာ္ျပေသာအခါတြင္ ေခါင္းစဥ္၌ “အလိုဘုရား လန္႔စရာပါလား” ဟု တပ္ေလသည္။ ယင္းသို႔ ေ၀ဖန္ခ်က္ေခါင္းစဥ္ႏွင့္ သတင္းေဖာ္ျပထားသည္ကို အစိုးရအမတ္မ်ားေရာ၊ အတိုက္အခံအမတ္မ်ားကပါ မေက်မနပ္ျဖစ္ၾကၿပီး အျပစ္ေပးရန္အတြက္ စည္းေ၀းၾကသည္။ အစည္းအေ၀းမွာ ဗမာ့ေခတ္သတင္းေထာက္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မတက္ရဟု (၆) လတိတိ ျပစ္ဒဏ္ခတ္ရန္ လႊတ္ေတာ္က ဆံုးျဖတ္သည္။
ႏုိင္ငံေရး သတင္းသာမဟုတ္၊ သာမာန္သတင္းမ်ားတြင္လည္း ေခါင္းစဥ္ေကာင္းပါက အသက္၀င္လာေလ့ ရွိသည္။ တေန႔သားတြင္ ဦးအုန္းျမင့္က သတင္းစာမ်က္ႏွာဖံုးတြင္ ေဖာ္ျပႏိုင္သည့္ သတင္းေကာင္းမရွိသျဖင့္ စိတ္ညစ္ေၾကာင္း ညည္းညဴေသာေၾကာင့္ တင္ေမာင္က မိမိေထာက္လွမ္းထားေသာ သတင္းတပုဒ္ကို ဟာသကြက္ေဖာ္ကာ ေရးသားၿပီး ေတးတပုဒ္ႏွင့္ ေခါင္းစဥ္တပ္ကာ ေပးလိုက္သည္။
သတင္းမွာ ဆန္းလွသည္မဟုတ္၊ ရန္ကုန္တိရစၦာန္ဥယ်ာဥ္တြင္ ရွိၿပီးေသာ ျခေသၤ့ႀကီးအတြက္ ႏုိင္ငံျခားက မွာယူတင္သြင္းခဲ့ေသာ ျခေသၤ့မကေလး ေရာက္လာေၾကာင္း သတင္းျဖစ္၏။ ျခေသၤ့ (၂) ေကာင္ကို မိတ္လႊတ္ ေသာအခါတြင္မူ ငယ္ရြယ္သူ အမကေလးက လူပ်ိဳႀကီး ကိုျခေသၤ့ကို အကပ္မခံေသာေၾကာင့္ ေလွာင္အိမ္ခဲြထား ရသည့္ သတင္းႏွင့္ ဓာတ္ပံုသာ ျဖစ္၏။ “လူပ်ိဳစကားေျပာတဲ့ ကိုကိုကာလသားေခ်ာရယ္ … ကေလးစိတ္မို႔ ပ်ိဳနားမလည္.. ခင္ဟာ ငယ္ေသးတယ္” ဟု ေခါင္းတပ္ေပးလိုက္သည္။ ထိုသီခ်င္းေခါင္းစဥ္ကို အယ္ဒီတာက တလံုးတပါဒမွ မျပင္ဘဲ ေအာက္ကျမစ္ကေလး တတို႔သာ တို႔ေပးလိုက္႐ံုႏွင့္ မ်က္ႏွာဖံုးသတင္း ျဖစ္လာေတာ့ သည္။ အယ္ဒီတာက “ခင္ဟာငယ္ေသးတယ္” ဟူေသာ စာပိုဒ္တြင္ ခင္စာလံုးေအာက္တြင္ ေအာက္ကျမစ္ တုိ႔လိုက္သျဖင့္ “ခင့္ဟာ ငယ္ေသးတယ္” ဟု ၀က္၀က္ကဲြ ပဲြက်ေသာ သတင္းႀကီး ျဖစ္သြားခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံေရးသတင္းေခါင္းစဥ္တို႔ကိုလည္း အသက္၀င္ေအာင္ အသက္သြင္းေပးရသည္။ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီ၀င္မ်ား က စစ္တပ္အားကိုးရွိေသာေၾကာင့္ အၿမိဳ႕ၿမိဳ႕အရြာရြာတြင္ လာဘ္စားမႈမွ လုယက္မႈအထိ က်ဴးလြန္ၾကသည္။ လူထုအား ႏွိပ္စက္မႈမ်ား တိုးမ်ားလာေသာအခါတြင္ ဗမာ့ေခတ္၌ သူတုိ႔၏ အမႈသတင္းမ်ား ေခါင္းစဥ္တပ္တုိင္း “ျပန္” ဟူေသာ ႀကိယာ၀ိေသသနကို ဆက္ကာ ေရးေလ့ရွိ၏။ ယခုအမႈတြင္သာ ခိုးသည္မဟုတ္၊ ယခင္က လည္း ခိုးေနက်ျဖစ္သည္ဟူ၍ အဓိပၸါယ္ေပါက္ေလေအာင္ “လာဘ္စားျပန္ၿပီ”၊ “ခိုးျပန္ၿပီ” စသည္ျဖင့္ ေခါင္းစဥ္ တပ္ကာ ေ၀ဖန္ျပစ္တင္ေလ့ရွိသည္။ သတင္းစာမ်ားက ေရးဖန္မ်ားလာေသာအခါတြင္ ဆိုရွယ္လစ္မ်ားမွာ စစ္တပ္က ေထာက္ခံေစကာမူ ေရြးေကာက္ပဲြမ်ားတြင္ လူထုက ေက်ာခုိင္းၾကသျဖင့္ အေရးနိမ့္ၾကရေတာ့ သည္။
ထိုအခါ ဆိုရွယ္လစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဗမာ့ေခတ္တြင္ ေဖာ္ျပေသာ သတင္းမ်ားသည္ အျခားသတင္းစာ သတင္းမ်ားႏွင့္ အတူတူ ျဖစ္ပါလ်က္ သူတို႔ ပိုမိုနစ္နာေစရန္အတြက္ ေခါင္းစဥ္ႏွင့္ ဆဲေရးသည္ကို မေက်နပ္ၾက ေၾကာင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကို တုိင္ၾကေလသည္။
တခ်ီတြင္ ဆိုရွယ္လစ္တဦးက သိသာထင္ရွားစြာ က်ဴးလြန္ေသာ မတရားညစ္ပတ္မႈ သတင္းတခုကို ေဖာ္ျပရာ တြင္ ဗမာ့ေခတ္ အယ္ဒီတာက ေခါင္းစဥ္မတပ္ဘဲ အျဖဴကြက္လပ္ႏွင့္ ေဖာ္ျပၿပီး “ဗမာ့ေခတ္ေခါင္းစဥ္မ်ားကို မေက်နပ္ေၾကာင္း၊ တုိင္တန္းေသာေၾကာင့္ ယခုသတင္းကို ေခါင္းစဥ္မတပ္၀ံ့ပါ။ စာဖတ္ပရိသတ္တို႔ပင္ဘာသာ ေခါင္းစဥ္တပ္ၾကပါ” ဟု ေဖာ္ျပသျဖင့္ မေကာင္းသတင္း ပိုထင္ရွားေစေသာေၾကာင့္ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းတို႔မွာ ဆတ္ဆတ္ခါ နာၾကရျပန္သည္။ ဗမာ့ေခတ္ႏွင့္ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီတို႔ ပဋိပကၡႀကီးထြားလာေသာအခါတြင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုက ဗမာ့ေခတ္အဖဲြ႔သားမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးလိုသည္ဟု အေၾကာင္းၾကားသျဖင့္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အား ေန႔လည္စာဖိတ္ကာ ဧည့္ခံရေလသည္။ အယ္ဒီတာတဖဲြ႔လံုးကို ဆင္ဆင္ျခင္ျခင္ေရးၾကပါဟု သူက ေမတၱာ ရပ္ရာတြင္ “ဗမာ့ေခတ္က အစုိးရကို ဖိၿပီးဆဲေနသည္” ဟု ေ၀ဖန္၏။ “ဦးတို႔အစိုးရဘက္ကလဲ ျပန္ေရးႏုိင္ပါ တယ္” ဟု တင္ေမာင္က ျပန္ေျပာမိသည္။
“မင္းတို႔ေရးတဲ့ ေဆာင္းပါးေတြနဲ႔အတူ ဦးတုိ႔ဘက္က ေဆာင္းပါးကိုပါ ယွဥ္ၿပိဳင္ပံုႏွိပ္ ေပးမယ္လား” ဟု သူက ေမးေသာအခါတြင္ “ဘာလို႔မေပးရမွာလဲ” ဟု တညီတညာေျဖၾကသည္။
ေနာက္တေန႔က စတင္ကာ ဗမာ့ေခတ္သတင္းစာတြင္ ေဆာင္းပါးရွင္အသစ္တဦးတိုးလာေတာ့သည္။ ကေလာင္ အမည္က “သမိန္ဗရမ္း” ဟူ၏။ စာေရးဆရာ ဦးႏုက သမိန္ဗရမ္း က႑ကို ေန႔စဥ္ေရးသည္။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကိုယ္ တုိင္ ေဆာင္းပါးရွင္အသစ္ျဖစ္သည္ ဟူသည္ကို လွ်ိဳ႕၀ွက္ထားရသည္။ ယခုမွ ဖြင့္ေျပာႏုိင္ေပၿပီ။ ဦးႏုအလုပ္မ်ား ေသာအခါတြင္ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္အျဖစ္ သြားရမည့္ အတြင္း၀န္ ဦးသန္႔ ေရးသည္။ ျမင္းစီးၿပီး ဓားထမ္းထားသည့္ ႐ုပ္ေျပာင္ေခါင္းစဥ္ႏွင့္ ေရးသားေသာ သမိန္ဗရမ္းလည္း ဓားစြမ္းမထက္ရွာေပ။
ဆိုရွယ္လစ္မ်ားႏွင့္ သတင္းစာမ်ားသည္ တေန႔တျခား အေစးမကပ္ျဖစ္လာသည္။ သတင္းစာမ်ားကို ဥပေဒႏွင့္ ႏွိမ္နင္းရန္ ဆိုရွယ္လစ္တို႔က ဥပေဒႀကီးတခုကို လႊတ္ေတာ္တြင္ တင္ျပန္္သည္။ အသေရဖ်က္မႈ ဥပေဒျဖစ္၏။
တစံုတေယာက္သည္ ဂုဏ္သေရကို ပ်က္ေစေသာ စြပ္စဲြခ်က္မ်ား၊ ေ၀ဖန္ခ်က္မ်ားကို အစုိးရ၀န္ထမ္းတဦးအား ရည္ရြယ္၍ ေရးသားပါက၊ ေဟာေျပာပါက ရာဇ၀တ္မႈကို က်ဴးလြန္သည္ မည္၏။ ယင္းရာဇ၀တ္မႈကို က်ဴးလြန္ သူအား ၀ရမ္းမပါဘဲ ဖမ္းဆီးအေရးယူရမည္။ အစိုးရ၀န္ထမ္းဆိုသည္မွာ အစိုးရလခစား ၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္ အစိုးရ အဖဲြ႔၀င္၀န္ႀကီးမ်ား ပါ၀င္သည္ဟု ဥပေဒက ဆိုသည္။
ဥပေဒမွာ အလြန္ရွင္းသည္။ ၀န္ႀကီးတဦးကို ေ၀ဖန္ျပစ္တင္မႈသည္ အသေရပ်က္မႈအရာေျမာက္ပါက ခ်က္ခ်င္း ဖမ္းဆီး အေရးယူမည္ျဖစ္၏။ အမွန္အားျဖင့္ ၀န္ႀကီးတို႔သည္ အစိုးရ၀န္ထမ္းအစစ္ မဟုတ္ေပ။ အမ်ားျပည္သူ တို႔က အမတ္အျဖစ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံရမွသာ ၀န္ႀကီးျဖစ္ႏုိင္သည္။ သူတို႔ကို ေ၀ဖန္ျပစ္တင္ ေရးသား ခြင့္ ပိတ္ပင္သည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သတင္းစာမ်ားက ျပင္းထန္စြာ ကန္႔ကြက္ၾကေတာ့သည္။ ေဆာင္းပါးမ်ား၊ ႐ုပ္ေျပာင္မ်ားႏွင့္ ဆန္႔က်င္ၾကသည္။ သတင္းစာအားလံုးက အယ္ဒီတာအာေဘာ္မ်ား မေရးၾကဘဲ တပတ္ၾကာ ဟင္းလင္းထားကာ ကန္႔ကြက္ၾကသည္။ ဥပေဒဆိုးႀကီးကို အစီအစဥ္အတုိင္း ၁၉၄၉ ခု၊ ၾသဂုတ္လ (၂၁)ရက္ေန႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းတြင္ တင္သည္။ အတုိက္အခံ အမတ္မ်ားက သူတို႔အင္အားက နည္းပါးလြန္း သျဖင့္ ကန္႔ကြက္မဲေပးလွ်င္လည္း ႐ံႈးေလမည္ ျဖစ္သျဖင့္ အစည္းအေ၀းခန္းမမွ ထြက္သြားၿပီး ဆႏၵျပကန္႔ကြက္ ၾကသည္။ ဖဆပလ အမတ္အားလံုး တညီတၫြတ္ မဲေပးၾကသျဖင့္ အႏုိင္ရကာ ဥပေဒအတည္ ျဖစ္ေျမာက္ ေအာင္ျမင္ေတာ့သည္။ မဟုတ္ မတရားလြန္းေသာ ယင္းဥပေဒကို သတင္းစာမ်ားက ပိုမိုျပင္းထန္စြာ ကန္႔ကြက္ ၾကျပန္သည္။ ေနာက္ဆုံုးတြင္မွ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုက ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ ဖ်န္ေျဖ၏။ “ဒီမုိကေရစီဆိုတာ မိမိတို႔ အစုမဲ အမ်ားရရွိေသာေၾကာင့္ အႏုိင္ရတုိင္း မူမမွန္ေသာ ကိစၥကို မလုပ္သင့္ဘူး” ဟု ဆိုရွယ္လစ္မ်ားကို ေဟာေျပာၿပီး ဥပေဒကို ျပန္လည္႐ုပ္သိမ္း လုိက္၏။
တင္ေမာင္အဖို႔ ဤကဲ့သို႔ တရားမွ်တေသာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ အစိုးရလက္ထက္တြင္ သတင္းစာ လြတ္လပ္ခြင့္ အရသာကို ခံစားရေသာ ရသကို ေမ့မရႏိုင္ပါေပ။ တိုက္ပဲြတပဲြ ေအာင္ရတုိုင္း ဖရဏပီတိ ဂြမ္းဆီ ထိ တစိမ့္စိမ့္ အရသာ ခံစားခဲ့ၾကရသည္။ ယင္းသို႔ တင္ေမာင္တို႔ သတင္းစာမ်ားႏွင့္ ျပည္သူတို႔ ခံစားစံစားၾကရ ေသာ ဒီမုိကေရစီေခတ္ အရသာသည္ သက္တမ္းမရွည္ဘဲ ပ်က္စီးခဲ့ရသည္။
ႏိုင္ငံသစ္ တည္ေဆာက္ခ်ိန္၌ ႏိုင္ငံေရးေလာကတြင္ စုန္းျပဴးမ်ား ေပၚခဲ့သကဲ့သို႔ ေဖာက္ျပန္ေသာ စာနယ္ဇင္း မ်ား ေပၚလာခဲ့သည္။ အဓိက အေၾကာင္းရင္းမွာ အေမရိကန္ႏွင့္ ႐ုရွတို႔ ထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္ တုိက္ခုိက္ၾကေသာ စစ္ေအးတုိက္ပြဲႀကီး ျမန္မာ့စစ္ေျမျပင္တြင္ လာေရာက္တိုက္ၾကသျဖင့္ ျဖစ္သည္။
၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ လြတ္လပ္ေရး ေၾကညာၿပီး ဒီမိုကေရစီ သမၼတႏိုင္ငံသစ္ တည္ေဆာက္စဥ္က ပထမႏွစ္အတြင္း တြင္ အဂၤလန္၊ အေမရိကန္၊ တရုတ္၊ အိႏိၵယ၊ ျပင္သစ္၊ ယိုးဒယားႏွင့္ ရုရွႏုိင္ငံတို႔က အသိအမွတ္ျပဳၿပီး သံ႐ံုးမ်ား ဖြင့္ၾကရာမွ ဗမာ့စာနယ္ဇင္းေလာက ပ်က္စီးစျပဳလာေတာ့သည္။ သံ႐ံုးမ်ားက သူတို႔ႏုိင္ငံအေၾကာင္း ၀ါဒျဖန္႔ရန္ ေငြႏွင့္ ၀ယ္ၾကေလေသာေၾကာင့္ ေစ်းေပါသည့္ စာေပေလာကသားအခ်ိဳ႕ စတင္ပ်က္စီးရာမွ စာနယ္ဇင္း ေလာကႀကီး တခုလံုး ယိုင္လဲလာခဲ့သည္။ ။