ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္

ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ကို ဒိန္းမတ္ႏုိင္ငံတြင္ ဒီဇင္ဘာ ၂၉ ရက္ေန႔က က်င္းပခဲ့ပါသည္။ ပဲြေတာ္က်င္းပရာ Fyn ကၽြန္းဆြယ္ေပၚရွိ Ringe ၿမိဳ႕သို႔ ပဲြေတာ္မက်င္းပမီ တရက္အလိုကပင္ ပရိသတ္အေတာ္မ်ားမ်ား ေရာက္ရွိလာသည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။
အခမ္းအနားအစီအစဥ္တြင္ ဘာသာေရး ဆုေတာင္းပဲြ၊ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ ေပၚေပါက္လာပံု၊ ကရင္ဒံုးယိမ္းအက၊ အျခားတုိင္းရင္းသားမ်ားျဖစ္သည့္ ရွမ္း၊ ကခ်င္ ႏွင့္ မြန္တို႔၏ ရုိးရာအကမ်ား ပါ၀င္ပါသည္။
အထူးအစီအစဥ္အျဖစ္ ကရင္ဒုကၡသည္တဦးျဖစ္သည့္ မတင္တင္မိုးက သူမ၏ မိခင္ေနထိုင္ရာ အုန္းဖ်န္ ဒုကၡသည္စခန္းသို႔ သြားေရာက္လည္ပတ္သည့္ ခရီးစဥ္ ဓါတ္ပံုမွတ္တမ္းကို ဆလိုက္႐ိႉးျဖင့္ ျပသပါသည္။
မွတ္တမ္းတင္ ဗီဒီယို ရုိက္ကူးခဲ့ေသာ အခမ္းအနားအစီအစဥ္ကို ႐ႈစားၾကည့္ပါ။


အဖြင့္သီခ်င္း


ဒံုးယိမ္းအက


ရွမ္းရိုးရာအက


ကခ်င္ ႏွင့္ မြန္ ႐ိုးရာအက

ဟုတ္ကဲ့၊ ေျပာဖို႔ေမ့သြားတယ္။ အေကၽြးအေမြးက မုန္႔ဟင္းခါး၊ ေကာ္ျပန္႔လိပ္၊ ၾကက္သားကင္၊ ထမင္းနဲ႔ ဟင္း ေတြလည္း ပါသမို႔ စားေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ဗိုက္ကားသြားပါတယ္ခင္ဗ်ား။ ။

ပိုလန္ သို႔

ဒိန္းမတ္စာသင္တန္းမ်ားတြင္ ဖတ္ရန္ျပဌာန္းထားသည့္ စာအုပ္မ်ားအနက္ က်ေနာ္ဖတ္ခဲ့သည့္ စာအုပ္ တအုပ္မွာ ပိုလန္ႏုိင္ငံသို႔ ဘတ္စ္ကားျဖင့္ အလည္သြားသည့္ ဒိန္းမတ္ေက်ာင္းသူ ၂ ဦး၏ ခရီးသြားမွတ္ တမ္းအေၾကာင္းေရးထားသည့္ စာအုပ္ျဖစ္သည္။ ထိုခရီးစဥ္ကို မ်ားေသာအားျဖင့္ ပင္စင္စား သက္ႀကီး ရြယ္အိုမ်ား သာသြားေလ့ရွိၿပီး ေက်ာင္းသူႏွစ္ဦးမွာ လက္မွတ္၀ယ္ၿပီး ခရီးမသြားျဖစ္သည့္ အဖြားထံမွ လက္မွတ္ရသျဖင့္လိုက္ျဖစ္သြားျခင္းျဖစ္သည္။
ခရီးစဥ္အတြင္း ကားဒရုိင္ဘာက ေက်ာင္းသူတဦးအေပၚ ဖြန္ေၾကာင္လာၿပီး ပိုလန္အေရာက္ ေတာင္ေပၚေရအိုင္ တခုတြင္ ေရကူးၾကရာ အလိုမတူပဲ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ဟိုကိုင္ ဒီကိုင္ လုပ္သည္ အထိ က်ဴးလြန္လာသျဖင့္ ခရီးသြားအဖဲြ႔ေခါင္းေဆာင္အားတုိင္ၾကားကာဒရုိင္ဘာအသစ္မွာယူခဲ့ရသည္။
ဒိန္းမတ္ေက်ာင္းသူ ႏွစ္ေယာက္အနက္ တဦးမွာ သူနာျပဳသင္တန္းေက်ာင္းသူ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ခရီး သည္တဦး ေနထုိင္မေကာင္းျဖစ္၍ ေဆးရံုတင္ရာတြင္ အကူအညီေပးရင္း ေဆးရံုမွ ပိုလန္ လူငယ္ ဆရာ၀န္တဦးႏွင့္ၿငိတိတိျဖစ္လာခဲ့ၿပီးဇတ္သိမ္းပါသည္။
ယခုႏွစ္ ခရစ္စမတ္ႏွင့္ ႏွစ္သစ္ကူးပိတ္ရက္မ်ားတြင္ ခရီးသြားမည္ဟု စိတ္ကူးရကာ သတင္းစာပါ ခရီးသြားေၾကာ္ျငာမ်ားကို လုိက္ဖတ္ရင္း ဟိုၾကည့္သည္ၾကည့္ႏွင့္ ေနာက္ဆံုး ပိုလန္သို႔ ဘတ္စ္ကားျဖင့္ သြားသည့္ ခရီးစဥ္ကို ေရြးျဖစ္သြားပါသည္။ ႏွစ္ညအိပ္ သံုးရက္ခရီး ေဟာ္တယ္ခအပါအ၀င္ ခရိုနာ တေထာင္ (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၀၀ ခန္႔) သာ က်သျဖင့္ ေစ်းသက္သာသည့္ ခရီးဟု ဆိုႏုိင္ပါသည္။
ဇနီးျဖစ္သူက ဘတ္စ္ကားျဖင့္ သြားလွ်င္ ပင္ပန္းမည္ မလိုက္လုိပါဟု ဆုိလာသျဖင့္ ခရီးသြားရန္ အၿမဲ စိတ္အားထက္သန္ေနသည့္ မိတ္ေဆြႀကီး ဦးေသာင္းကို အေဖၚျပဳကာ ပိုလန္ခရီးစဥ္ကို ဒီဇင္ဘာ ၂၃ ရက္ေန႔ မနက္တြင္စတင္ခဲ့ပါသည္။
ေကာလင္း Kolding ကားဂိတ္မွ မနက္ ၆ နာရီ ၄၅ မိနစ္တြင္ ထြက္ခြာလာေသာ က်ေနာ္တို႔ လုိက္ပါ လာသည့္ ဘတ္စ္ကားသည္ လမ္းတြင္ ႏွစ္ေနရာ လူတင္ၿပီးေနာက္ ဒိန္းမတ္ ႏွင့္ ဂ်ာမဏီ နယ္စပ္ၿမိဳ႕ ျဖစ္သည့္ Padborg သို႔ မနက္ ၈ နာရီတြင္ ေရာက္ရွိပါသည္။ ေဆာင္းတြင္းအခါ ျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ ၀န္းက်င္တြင္ အလင္းေရာင္ မရွိေသးပါ။ Padborg တြင္ ကားရပ္ေပးသျဖင့္ ႏွစ္ဦးသား ေကာ္ဖီ၀ယ္ ေသာက္ၾကပါသည္။ ေကာ္ဖီတခြက္ကို ၁၅ ခရိုနာေပးရသျဖင့္ယူအက္စ္သံုးေဒၚလာနီးပါးရွိပါသည္။
ရာသီဥတု အပူခ်ိန္ကား ေရခဲမွတ္ေအာက္ အႏုတ္ တစ္ဒီဂရီ စင္တီဂရိတ္၀န္းက်င္တြင္ ရွိသျဖင့္ ေကာ္ဖီဆုိင္ေရွ႕ ကြန္ကရစ္ေပၚတြင္ေရခဲမ်ားတင္ေနသျဖင့္ေခ်ာ္မလဲရန္ဂရုစိုက္ရပါသည္။
ဟစ္တလာ၏အဖဂ်ာမဏီႏုိင္ငံသို႔ အ၀င္တြင္ မည္သည့္ စစ္ေဆးေရးဂိတ္မွ ရွိမေနပါ။ ကားေပၚမွ မိုဘုိင္းတယ္လီဖုန္းမ်ား sms လက္ခံရရွိသည့္ အသံမ်ား တတီတီျမည္ေနပါသည္။ ခဏေနေတာ့ က်ေနာ့္ ဟန္းဖုန္းလည္း sms ၀င္လာ၍ ၾကည့္လိုက္ရာ ဂ်ာမဏီနယ္ထဲေရာက္ၿပီျဖစ္၍ ဟန္းဖုန္းေျပာခ ပံုမွန္မဟုတ္ေတာ့ပဲ ေစ်းပို ေပးရေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဖုန္းကုမၼဏီမွ ပို႔သည့္ မက္ေဆ့ခ်္ ျဖစ္ေနပါသည္။ အလင္းေရာင္လည္း တျဖည္းျဖည္း ရလာၿပီျဖစ္၍ လမ္းေဘး၀ဲယာသို႔ ၾကည့္လိုက္ရာ အရြက္မရွိေသာ သစ္ကိုင္းေတြေပၚမွာ ေရခဲမႈန္တုိ႔ တင္ေနပံုမွာ ဆံပင္ေဖြးေဖြးျဖဴေနေသာ အဖုိးအို တေယာက္ကို ၾကည့္ရသည္ႏွင့္တူေနပါသည္။
အေဒါ့ဖ္ဟစ္တလာ႐ံုးစိုက္ရာ ဘာလင္ၿမိဳ႕အေ၀းေျပး ကားဂိတ္ကိုေရာက္ေတာ့ ေန႔လည္ တနာရီ ေက်ာ္ ျဖစ္ပါသည္။ ဒိန္းမတ္မွ စီးလာေသာ ဘတ္စ္ကားက ဆက္မသြားေတာ့ပဲ ပိုလန္တြင္ က်ေနာ္တို႔ တည္းမည့္ ေဟာ္တယ္တံဆိပ္ပါ မီနီဘတ္စ္ လာႀကိဳပါသည္။ ယာဥ္ေမာင္းသူက ဆက္ရမည့္ ခရီးစဥ္ကို ဂ်ာမန္လိုရွင္းျပရာတြင္ လမ္းတြင္ ၁၀ မိနစ္နားမည္ဆိုတာကိုေတာ့ ဒိန္းမတ္စကားျဖင့္ တူေနသျဖင့္ နားလည္လုိက္ပါသည္။ သို႔ျဖင့္ ဘာလင္၏အေရွ႕ေျမာက္ဖက္သို႔ ဆက္၍ခရီးထြက္လာၾကၿပီးေနာက္ ပိုလန္နယ္စပ္သို႔ ေရာက္ပါသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ၂ ရက္ကပင္ ရွင္းဂန္းဇံု အဖဲြ႔၀င္သစ္ျဖစ္လာသည့္ အတြက္ ပိုလန္အ၀င္ စစ္ေဆးေရးဂိတ္မွာ ပတ္စ္ပို႔ျပစရာ မလိုေတာ့ပါ။ က်ေနာ္တို႔၏ ခရီးဆံုးၿမိဳ႕သည္ နယ္စပ္မွ သိပ္မေ၀းလွပါ။ Stettin ၿမိဳ႕ထဲအ၀င္ ေဟာ္တယ္မေရာက္ခင္ တိုးရစ္ဂိုက္အမ်ိဳးသမီး ကားေပၚ တက္လာၿပီး ဒိန္းမတ္ဘာသာျဖင့္ သူ႔ကိုယ္သူ မိတ္ဆက္ပါသည္။ ပိုလန္သံ၀ဲ၀ဲျဖင့္ ဒိန္းမတ္လို ရွင္းျပေနတာ နားေထာင္ရင္း ဒိန္းမတ္စာအတူသင္ခဲ့ရသည့္ အေရွ႕ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားမွ ေက်ာင္းသားမ်ားကို သတိရမိပါသည္။ ဘာပဲေျပာေျပာ သူတုိ႔က ဥေရာပတုိက္သားအခ်င္းခ်င္းဆိုေတာ့ ဒိန္းမတ္အသံထြက္ကို က်ေနာ္တို႔ထက္ ပို၍ နီးစပ္ေအာင္ ေျပာႏုိင္ပါသည္။
ဟိုတယ္မွာ ေရခ်ိဳးၿပီး ဟိုနားဒီနား ေလွ်ာက္ၾကည့္ရင္း ကုန္တုိက္တခုကို ေရာက္သြားသည့္အခါ ခရစ္စမတ္ ေရွာ့ပင္းကာလျဖစ္ေနသည့္အတြက္ လူေတြ ႀကိတ္ႀကိတ္တိုးေနပါသည္။ ကုန္တုိက္မွာ ပစၥည္းေတြလည္း အစံုအလင္ ရွိ၍ ဒိန္းမတ္ထက္စာလွ်င္ ေစ်းသက္သာပါသည္။ ကုန္ေစ်းႏႈန္း ဆိုသည္ မွာလည္း သူ႔ႏုိင္ငံသားတို႔၏ ၀င္ေငြႏွင့္ ၀ယ္လိုအားေပၚမွာ အေျခခံသည္မို႔ ႏိုင္ငံသားတုိ႔ ၀င္ေငြထြက္ ေငြ မွ်တပါက ႏုိင္ငံျခားထြက္ အလုပ္လုပ္စရာ လုိမည္မဟုတ္ပါ။ ဒိန္းမတ္မွာေတာ့ ပိုလန္လူမ်ိဳး အေတာ္မ်ားမ်ား အလုပ္လာလုပ္ၾကပါသည္။
ဟိုတယ္ျပန္ေရာက္ေတာ့ ခရီးပန္းလာသည္မို႔ အနားယူ အိပ္စက္လုိက္ပါေတာ့သည္။ ။


ဘာလင္ အေ၀းေျပးကားဂိတ္

ေဟာ္တယ္မွ လာႀကိဳသည့္ကား


ဒိန္းမတ္လိုေျပာတတ္သည့္ ပိုလန္သူ တိုးရစ္လမ္းညႊန္

အမ်ိဳးသားေရး ၀ါဒ ၀ကၤပါ

က်ေနာ္တို႔ ဒိန္းမတ္ေရာက္ခါစ အိမ္မွာကြန္ျပဴတာ မ၀ယ္ႏိုင္ေသးေတာ့ စာၾကည့္တုိက္ကို ေခ်ာင္းေပါက္ေအာင္ ေရာက္ပါတယ္။ စာအုပ္ငွားဖို႔ မဟုတ္ပါ။ အင္တာနက္သြားသံုးၾကတာပါ။ စာအုပ္ေတြကလည္း ဒိန္းမတ္စာအုပ္ ေတြခ်ည္း စာၾကည့္တုိက္အျပည့္ဆုိေတာ့ မဖတ္တတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္ဖတ္ခ်င္တဲ့ အဂၤလိပ္စာအုပ္ လိုခ်င္ရင္ သူတို႔မွာေပးပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းတေယာက္က ဖတ္ဖို႔ညႊန္းလို႔ United States of Europe ဆိုတဲ့ စာအုပ္ကို မွာဖတ္ဘူးပါတယ္။ အေမရိကန္စာေရးဆရာတေယာက္ရဲ့ ဥေရာပအေၾကာင္းေရးထားတဲ့ စာအုပ္ပါ။
ေနာက္ဆရာျမသန္းတင့္ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးေတြမွာ ရည္ညြန္းထားတဲ့ မူရင္းေဆာင္းပါးပါ မဂၢဇင္းအေဟာင္း ေတြ စာၾကည့္တုိက္မွာရွာခိုင္းၾကည့္တုန္းကလည္း တိုင္းမ္စ္နဲ႔ နယူး၀ိခ္စ္ မဂၢဇင္းအေဟာင္းေတြ ရလာခဲ့ပါတာပါပဲ။ အဲဒီက်ေတာ့မွ ဆရာျမသန္းတင့္ ဘာသာျပန္နဲ႔ မူရင္းေဆာင္းပါးကို တဲြဖတ္လို႔ ရသြားၿပီး ဘေလာ့မွာလည္း တင္ေပးႏုိင္တာ ျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်ား။ ။

အမ်ိဳးသားေရး ၀ါဒ ၀ကၤပါ

လြန္ခဲ့သည့္အပတ္က ကမၻာႀကီးသည္ ဥေရာပအမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ၏ မ်က္ႏွာႏွစ္ခုကို ျမင္ခဲ့ၾကရသည္။ လ်င္ျမန္စြာ ၿပိဳကြဲပ်က္စီးေနေသာ ဆိုဗီယက္ယူနီယံတြင္ တက္ႂကြေနေသာ လူအုပ္မ်ားသည္ မ်ိဳးဆက္တခုမွ် ေပ်ာက္ကြယ္ေနခဲ့ေသာ
သူတို႔၏ အမ်ိဳးသားအလံမ်ားကို လႊင့္တင္ခဲ့ၾကသည္။ သူတို႔၏ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကို ေတာင္းဆိုသည့္အေနျဖင့္ ဂုဏ္ယူ၀င့္ႂကြားေသာ အထိမ္းအမွတ္မ်ားကို က်င္းပေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ မိုင္ရာအနည္းငယ္မွ်သာ ကြာေ၀းေသာ ယူဂိုဆလားဗီးယားတြင္မူ ခ႐ိုေအးရွားႏွင့္ ဆာဘီးယား ျပည္သူ့႔စစ္အဖဲြ႔၀င္မ်ားသည္ ေသြးေခ်ာင္းစီးေသာ လူမ်ိဳးစုစစ္ပဲြတပဲြတြင္ တေယာက္ကို တေယာက္ သတ္ျဖတ္ေနၾကသည္။
လူမ်ားသည္ မ်ိဳးတူစုမ်ားအျဖစ္ ဖဲြ႔စည္းမိလာခဲ့သည့္အခ်ိန္မွ စ၍ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒဟူ၍ ေပၚေပါက္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ သေဘာတရားတရပ္အေနျဖင့္မူ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒသည္ ရိုမန္းတစ္လႈပ္ရွားမႈ၏ အစိတ္အပိုင္းတရပ္ အျဖစ္ ဆယ့္ရွစ္ရာစုႏွစ္ တြင္ ေပၚထြန္းလာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ၏ အေကာင္းဆံုးေသာ ပံုသ႑ာန္သည္ ေႏြးေထြးလိႈက္လဲွေသာ မ်ိဳးခ်စ္၀ါဒ ျဖစ္သည္။ အိုလံပစ္ပဲြေတာ္မ်ားတြင္ ကိုယ့္အမ်ိဳးသားသီခ်င္းကို ၾကားလိုက္သည္ႏွင့္ လည္ေခ်ာင္းထဲတြင္ တစ္ဆို႔ကာ ၾကက္သီး တျဖန္းျဖန္းထေစေသာ စိတ္ဓာတ္ျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ၏ အဆိုးဆံုးပံုသ႑ာန္မွာ မွားမွားမွန္မွန္ ငါ့ႏိုင္ငံ၊ ငါ့လူမ်ိဳးမွ ငါ့လူမ်ိုး ဟူေသာ ဂ်င္ဂိုအစ္ဇင္း ျဖစ္သည္။ တနည္းေျပာရလွ်င္ ေရွာဗင္နစ္ဇင္း ျဖစ္သည္။ ေရွာဗင္နစ္ဇင္း ဆိုသည္မွာ ျပင္သစ္ ျပည္ႀကီး၏ ဘုန္းတန္ခိုးႏွင့္ အာဏာစက္ကို လက္နက္အင္အားသံုး၍ ထူေထာင္ရမည္ဟူေသာ အယူအဆကို ထူေထာင္ခဲ့သည့္ နပိုလီယန္၏ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ တဦးျဖစ္သူ နစ္ကလတ္စ္ ေရွာ္ဗင္၏ အယူအဆ ျဖစ္သည္။
သမိုင္းတေလွ်ာက္တြင္ ႏိုင္ငံေရး၀ါဒ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိသည့္အနက္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒသည္ အျပင္းထန္ဆံုး အားအေကာင္း ဆံုး ျဖစ္မည္ထင္သည္။ ဘာသာတရားေၾကာင့္မွလဲြလွ်င္ အျခားေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားထက္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒေၾကာင့္ ေသြးေတြ ေခ်ာင္းစီးခဲ့ဖူးသည္။ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာပင္ လႈံ႔ေဆာ္ေရးသမားတို႔သည္ မိမိတို႔၏ ဒုကၡ၊ သုကၡမ်ားအတြက္ အိမ္နီးနား ခ်င္း လူမ်ိဳးမ်ားကို အျပစ္ဖို႔ကာ ေသြးဆူေနေသာ လူအုပ္မ်ားကို လႈံ႔ေဆာ္ဖူးၾကေလၿပီ။ ဆားဘီးယားေခါင္းေဆာင္ မီလိုဆီဗစ္ႏွင့္ ခ႐ိုေအးရွားေခါင္းေဆာင္ ဖရန္ဂ်ိဳတူဂ်မန္းတို႔သည္ ဤလုပ္ငန္းတြင္ ေနာက္ဆံုးေပၚလာေသာ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
လာမည့္လမ်ားတြင္ အမ်ိဳးသားေရးလႈံ႔ေဆာ္မႈမ်ား ေပၚေပါက္လာေနသည္မွာ ကံဆိုးသည္ဟုပင္ ဆိုရေတာ့မည္ ထင္သည္။ ဆိုဗီယက္ယူနီယံႏွင့္ အေရွ႔ဥေရာပတြင္ ႏိုင္ငံေရးမၿငိမ္သက္မႈမ်ားေၾကာင့္ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္မႈႀကီးႏွင့္ ရိကၡာျပတ္လပ္ မႈတို႔ေပၚေပါက္ခဲ့ပါက အမ်ားထင္ထားသကဲ့သို႔ ထိုကိစၥမ်ားအတြက္ အျခားေသာ လူမ်ိဳးစုမ်ားအေပၚတြင္ ရမယ္ ရွာရေပေတာ့ မည္။ ပိုလန္ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရးလႈပ္ရွားမႈ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သူ အဒမ္အစ္ရွနစ္က မၾကာမီတြင္ ေသြးဒီေရႀကီးတရပ္ ေပၚ ေပါက္လာႏိုင္သည္ဟု သတိေပးခဲ့သည္။ မရင့္က်က္ေသးတဲ့ ဒီမိုကေရစီတခုအတြက္ ေထာင္ေခ်ာက္ကေတာ့ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ ပဲ ျဖစ္တယ္။ ဒီေထာင္ေခ်ာက္ဟာ လြတ္လပ္ေရးနဲ႔အတူ ေပၚေပါက္လာလိမ့္မယ္ ဟု သူကေျပာခဲ့သည္။ အေနာက္ဥေရာပသည္ ထိုေထာင္ေခ်ာက္ကို ေရွာင္ကြင္းႏိုင္ခဲ့သည္။ ထိုနမူနာသည္ အေရွ႔ဥေရာပအတြက္ သင္ခန္းစာတရပ္ျဖစ္ႏိုင္သည္။
အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ၏ ဆဲြေဆာင္မႈသည္ လူ႔သဘာ၀လူ႔စ႐ိုက္အတြင္းတြင္ နက္႐ိႈင္းစြာ ၀င္ေရာက္အျမစ္တြယ္လ်က္ ရွိသည္။ လူဆိုသည္မွာ မိမိႏွင့္ မ်ိဳး႐ိုးဇာတိတူေသာသူကို ခင္မင္တြယ္တာေသာ သေဘာရွိသည္။ သူစိမ္းတရံဆံကို ဖယ္ထုတ္လို ေသာ သေဘာရွိသည္။ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒသည္ မ်ိဳး႐ိုးသစၥာရွိမႈကို ထိန္းသိမ္းမႈတြင္ အေျခခံသည္ဟု ယူဆႏုိင္သည္။ အျခား ေသာ (ႏိုင္ငံေရး) သေဘာတရားမ်ားသည္ ေပၚလာၿပီး ေပ်ာက္ကြယ္သြားေကာင္း ေပ်ာက္ကြယ္သြားၾကမည္။ သို႔ရာတြင္ အမ်ိဳး သားေရး၀ါဒကား ျပင္းထန္အားေကာင္း၍ မတိမ္ေကာႏိုင္သည့္ ခြန္အားရွိသည္။
သမိုင္းပညာရွင္တဦးျဖစ္သူ အစၥဗန္ဒီးယက္က လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း ၁၅၀ အတြင္းတြင္ အေရွ႔ဥေရာပ၌ လစ္ဘရယ္ အစိုးရ၊ ကြန္ဆာေဗးတစ္အစိုးရ၊ ဒီမိုကရက္တစ္အစိုးရ၊ အာဏာရွင္အစိုးရ၊ ဖက္ဆစ္အစိုးရ၊ ေဘာ္လရွီဗစ္အစိုးရတို႔ တလွည့္စီ ႀကီးစိုးလႊမ္းမိုးခဲ့ၾကသည္။ သို႔ရာတြင္ ထိုအစိုးရမ်ားႏွင့္ ယင္းတို႔၏ ႏုိင္ငံေရးသေဘာတရား အားလံုးတို႔သည္ ယာယီမွ်သာ ျဖစ္ခဲ့ ၾကသည္။ ထာ၀ရျဖစ္ေသာအရာမွာ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒသာလွ်င္ ျဖစ္သည္ ဟု ေရးခဲ့ဖူးသည္။
ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒသည္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒထက္ အားေကာင္းသည္ဟု ထင္စရာျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံတကာ အလုပ္သမား လူတန္းစားစိတ္ဓာတ္သည္ အဖႏိုင္ငံအေပၚ သစၥာရွိမႈထက္လည္းေကာင္း၊ အလံတလံေပၚတြင္ သစၥာရွိမႈထက္၎ ပို၍အားေကာင္းသည္ဟု ကားလ္မတ္ က ေျပာခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ ပထမ ကမၻာစစ္အတြင္းက အလုပ္သမားမ်ားသည္ လက္နက္မ်ားကို ခ်ထားရန္ ေဟာေျပာခဲ့ၾကေသာ ဆိုရွယ္လစ္မ်ားေနာက္သို႔ မလို္က္ဘဲ စစ္တိုက္ရန္ ေဟာေျပာခဲ့ၾကသည့္ အမ်ိဳးသားေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားေနာက္သို႔ လုိက္ခဲ့ၾကသည့္အခါတြင္ ကားလ္မတ္၏ သေဘာတရားသည္ ေသဆံုးသြားခဲ့ေလၿပီ။ သို႔တုိင္ေအာင္ ဆိုဗီယက္ယူနီယံတြင္ အႏွစ္ခုႏွစ္ဆယ္တုိင္တိုင္။ အေရွ႔ဥေရာပတြင္ အႏွစ္ေလးဆယ္တိုင္တိုင္ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒသည္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒကို ႏွိပ္ကြပ္ခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒသည္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားျခင္း မရွိ။ လႈိုက္စားရံု လိႈက္စားခဲ့သည္။
အေရွ႔ဥေရာပႏွင့္ အလယ္ဥေရာပတို႔တြင္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒကို လည္ပင္းညွစ္သတ္ရန္ ႀကိဳးပမ္းေနခ်ိန္၌ အေနာက္ ဥေရာပသည္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒကို ေက်ာ္လႊားသြားရန္ ႀကိဳးပမ္းေနသည္။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္၏ အပ်က္အစီးပံုမ်ားထဲမွ အေနာက္ ဥေရာပ ကမၻာႀကီး တြားသြားထြက္လာခ်ိန္တြင္ ‘ေနာက္ထပ္ဤအျဖစ္မ်ိဳး မျဖစ္ေစရ‘ ဆိုသည့္ အသံမ်ားကို ေနရာတကာတြင္ ၾကားေနရသည္။ အႏွစ္ခုႏွစ္ဆယ္မရွိတရွိ အတြင္းတြင္ ဂ်ာမဏီႏွင့္ ျပင္သစ္အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒတို႔ေၾကာင့္ ကမၻာစစ္ႀကီး ႏွစ္ခုအပါ အ၀င္ ဥေရာပတြင္ စစ္ပဲြႀကီးသံုးပဲြ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ျပင္သစ္ႏွင့္ ဂ်ာမဏီတို႔၏ အားၿပိဳင္မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ေပးရန္အတြက္ အခ်ဳိ႕ ေသာ စနစ္သစ္မ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့သည္။ ဥေရာပလႈပ္ရွားမႈကို စတင္ေခါင္းေဆာင္ခဲ့သူ ျဖစ္သည့္ အီတလီအမ်ိဳးသား ေအာ္တီယာရွိ စပီနယ္လီက ထိုႏွစ္ကာလမ်ားကို ေစာင္းငဲ့ၾကည့္ကာ ကပ္ဆိုးႀကီးေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒသည္ လူထုႀကိဳက္ စိတ္ဓာတ္တခု အျဖစ္မွ စုေတသြားခဲ့ေလၿပီ ဟု ေရးခဲ့သည္။
အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒကို ေျမျမဳပ္သၿဂိဳလ္ပစ္မည့္ စနစ္သစ္၊ အေဆာက္အအံုသစ္မ်ားကို ထူေထာင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈ မ်ားသည္ လြန္စြာအေရးႀကီးသည့္အခ်ိန္တြင္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ၾကသည္။ ထိုပုဂၢိဳလ္မ်ားမွ နယ္စပ္ေဒသတြင္ ႀကီးျပင္းလာခဲ့ၾကၿပီး မိမိတို႔လူမ်ိဳးစုအၾကားတြင္ မၾကာခဏ တိုက္ခုိက္မႈမ်ားေပၚေပါက္ေနသည္ကို ေတြ႔ခဲ့ၾကရသူမ်ားျဖစ္သည္။ သူတို႔သည္ သူတို႔ ဘာအတြက္ တိုက္ခိုက္ေနသည္ကို ေကာင္းေကာင္းသိၾကသည္။ သူတို႔၏ ယံုၾကည္ခ်က္ကို သူတို႔လို ဒုကၡ သုကၡမ်ားကို ခံစားခဲ့ ၾကသူမ်ားမွ နားလည္ႏို္င္ေပလိမ့္မည္။ ၁၉၅၀ ျပည့္လြန္ေစာေစာပိုင္းႏွစ္ျဖစ္ေသာ ထူးျခား၍ တိုေတာင္းေသာ ကာလတ၀ိုက္တြင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကသည့္ ျပင္သစ္ေခါင္းေဆာင္ ေရာဗတ္႐ူးမန္း၊ ဂ်ာမဏီေခါင္းေဆာင္ ကြန္း၇တ္အဒီေနာ ႏွင့္ အီတလီ ေခါင္းေဆာင္ အက္စီဒီ ဒီဂက္စပါရီ တို႔သည္ ႏုိ္င္ငံျခားအုပ္စိုးမႈ (ဒုတိယ ကမၻာစစ္အတြင္းက ဂ်ာမန္တို႔၏ အုပ္စိုးမႈ) ေအာက္တြင္ ေနခဲ့ၾကရသည္။ သူတို႔အားလံုးသည္ ဂ်ာမန္စကားကို ေရလည္စြာ ေျပာတတ္ၾကသည္။
သူတို႔သည္ ေနာင္တြင္ ဥေရာပဘံုေစ်းအဖဲြ႔ဟု ေခၚတြင္မည့္ အဖဲြ႔အစည္းအတြက္ အေျခခံအုတ္ျမစ္မ်ားကို ခ်ေပးခဲ့ၾက သည္။ ဘယ္လ္ဂ်ီယံရွိ ဌာနခ်ဳပ္တြင္ ၀န္ႀကီးမ်ားစုေ၀းကာ ႏို႔ေစ်းႏႈန္းသတ္မွတ္ေရးအတြက္ အခ်င္းခ်င္း အၿမဲလိုလို ရန္ျဖစ္ေနၾက သည့္ ယေန႔အခ်ိန္မ်ိဳးတြင္ ဥေရာပဘံုေစ်းအဖဲြ႔ကို ေဘးဖယ္ပစ္ရန္လြယ္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ဘံုေစ်းအဖဲြ႔၏ ေအာင္ျမင္စြမ္းေဆာင္ မႈမ်ားသည္လည္း ႀကီးမားပါသည္။ ဥေရာပဘံုေစ်းအဖဲြ႔ႀကီးရွိေနသျဖင့္ ျပင္သစ္ႏွင့္ ဂ်ာမဏီတို႔ၾကားတြင္ ေနာက္ထပ္စစ္ပဲြတခု ျဖစ္လာစရာ အေၾကာင္းမရွိ။ ယေန႔လည္း ထိုအတိုင္းျဖစ္ေနပါသည္။
ဥေရာပဘံုေစ်းအဖဲြ႔သည္ ထိုအလုပ္တြင္မ်ားစြာ ေအာင္ျမင္လ်က္ရွိရာ ယခုအခ်ိန္တြင္ အေရွ႔ဥေရာပတြင္ တႏို္င္ငံႏွင့္ တႏုိင္ငံၿပိဳင္ဆိုင္ၾကရန္ တိုက္တြန္းေနသံမ်ားကို ၾကားေနရသည္။ ယခင္တပတ္ကပင္ အာေမးနီးယားသမၼတ လီဗြြန္တက္ပင္ ထ႐ိုစီယန္က ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဥေရာပဘံုေစ်းအဖဲြ႔ရဲ့ နည္းအတိုင္းဓနသဟာယအဖဲြ႔ တခုကို ထူေထာင္ဖို႔အတြက္ ရရွိေနတဲ့အခြင့္ အေရးေတြကို အသံုုးခ်ၾကရလိမ့္မည္ဟု ေျပာခဲ့သည္။
သို႔ရာတြင္ သမိုင္းဆိုသည္မွာ တပတ္ျပန္ေက်ာ့ေလ့ရွိသည္ဟု ဆိုၾကေသာ္လည္း ဘယ္ေတာ့မွ ထပ္တူထပ္မွ် ျဖစ္ေလ့ မရွိပါ။ ဥေရာပအေနာက္ပိုင္းႏွင့္ အေရွ့ပိုင္းတြင္ လူမ်ိဳးစုအင္အားႀကီးႏုိင္ငံတခုျဖစ္ေသာ ႐ုရွသည္ အျခားေသာ လူမ်ိဳးစုမ်ားအေပၚ တြင္ လႊမ္းမိုးေနျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အေနာက္ဥေရာပတြင္မူ ျပင္သစ္၊ အေနာက္ဂ်ာမဏီႏွင့္ အီတလီတို႔သည္ ခပ္ေစာေစာပိုင္းအထိ အရြယ္ပမာဏခ်င္း တူညီေနၾကၿပီး တဦးကိုတဦး ခ်ိန္ခြင္လွ်ာညီေအာင္ ထိန္းထားႏုိ္င္ၾကပါသည္။
အေရွ့ဥေရာပအဖို႔ အေနာက္ဥေရာပထံမွ သင္ခန္းစာယူႏုိ္င္စရာအခ်က္မွာ ကုိယ္ပိုင္အမ်ိဳးသား ေငြစကၠဴစနစ္ရွိ႐ံု၊ ကိုယ္ပိုင္ အမ်ိဳးသားစစ္တပ္ရွိ႐ံုမွ်ျဖင့္ စစ္မွန္ေသာ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ စစ္မွန္ေသာလြတ္လပ္ေရးကို မရႏိုင္ဆိုသည့္ အခ်က္ျဖစ္ပါ သည္။ မည္သူကမွ် ဗုိလ္မက်ႏိုင္ေသာ ႏိုင္ငံတိုင္းေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိေသာ လူမ်ိဳးစံု အဖဲြ႔အစည္းႀကီးတခုအတြင္း၌သာလွ်င္ လူမ်ိဳးစု တို႔၏ အက်ိဳးစီးပြားကို ထိထိေရာက္ေရာက္ကာကြယ္ႏို္င္ပါသည္။ ဥေရာပဘံုေစ်းအဖဲြ႔ ေအာင္ျမင္ေနျခင္းမွာ အျခားေၾကာင့္ မဟုတ္။ ႏုိင္ငံတိုင္း ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိေသာ တခုႏွင့္တခု ဆက္သြယ္ေနၾကသည့္ ထာ၀ရ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးမႈကြန္ျခာႀကီးကို ထူေထာင္ထားႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။
ပိုလန္ေခါင္းေဆာင္ မစ္ရွနစ္က အလယ္ႏွင့္ အေရွ့ဥေရာသည္ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ ႏွစ္ခုအနက္ တခုခုကို ေရြးရေတာ့မည္ ဟု ဆိုခဲ့ပါသည္။
ကၽြႏု္ပ္တို႔ ပူးေပါင္းၾကပါစို႔၊ ဥေရာပစံမ်ားကို ေလးစားလိုက္နာၾကပါစို႔ လို႔ ယဥ္ေက်းမႈတစ္ခုက ေျပာေနတယ္၊ ေနာက္ ယဥ္ေက်းမႈတခုကေတာ့ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ မူလအမ်ိဳးသားဇစ္ျမစ္မ်ားဆီသို႔ ျပန္သြားၾကပါစို႔။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ အမ်ိဳးသားမ်ား၏ သီးျခားေသာ ဟန္ျဖင့္ စနစ္သစ္တရပ္ကို ထူေထာင္ၾကပါစို႔ဟု ေျပာေနတယ္ ဟု သူကေျပာခဲ့သည္။
႐ွဴးမန္း၊ အဒီေနာႏွင့္ ဂတ္စပါရီ တို႔သည္ အေနာက္ဥေရာပတိုက္အား အမ်ိဳးသားသီးျခားဆန္မႈ နယ္နိိမိတ္ကို ေက်ာ္၍ ၾကည့္ရန္ အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကပါသည္။
ပ်က္စီးေစတတ္ေသာ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒကို ေက်ာ္လႊားရန္အတြက္ ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံေဟာင္းမ်ားသည္ အတိတ္မွ အမုန္း တရားမ်ားကို ေမ့ေပ်ာက္ပစ္ႏိုင္ေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားရွိဖို႔လိုပါသည္။
ရည္ၫႊန္း ။ Time, September 9, 1991.

အိုဘယ့္ ျမန္မာ... အို ျမန္မာ တုိ႔...

က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာေတြ မေလးရွားလာၾကတာ အလုပ္လုပ္ဖို႔ လာၾကတာပါ။ ပတ္စ္ပို႔နဲ႔ပဲလာလာ၊ ေတာင္ေက်ာ္ ေရေက်ာ္နဲ႔ပဲလာလာ မေလးရွားေရာက္ရင္ အလုပ္၀င္လုပ္ အခ်ိန္ပိုဆင္း အိမ္ကိုေငြပို႔၊ အားရင္ ျမန္မာကားၾကည့္၊ အပတ္စဥ္ မဂၢနမ္(မေလးရွားထီ)ထိုး၊ ပိတ္ရက္ဆိုရင္ ဘီယာေသာက္သူေသာက္၊ ေပၚကာေဒါင္းသူေဒါင္းေပါ့။ အဲလိုနဲ႔ ေနလာလိုက္ၾကတာ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးကလည္း ေကာင္းမလာ၊ မေလးရွားမွာလည္း လုပ္လုပ္စားစားနဲ႔ဆိုေတာ့ မေလးရွားေရာက္ ျမန္မာေတြရဲ့အနာဂတ္ဟာ တုိင္းျပည္ရဲ့ အနာဂတ္လိုပဲ မေရမရာ ျဖစ္ေနပါေတာ့တယ္။ တခ်ိဳ႕လည္း မေလးရွားမွာ အေျခအေနမေကာင္းဘူးဆို ျမန္မာျပည္ျပန္သြားလိုက္ ဟိုေရာက္ေတာ့ ပိုဆိုးေနေတာ့ ျပန္ေရာက္လာနဲ႔ တခ်ိဳ႕ဆို ၂ ေခါက္ျပန္ သံုးေခါက္ျပန္ေတြေတာင္ရွိလာပါၿပီ။
က်ေနာ္လည္း အမ်ားထဲက တေယာက္မို႔ မေလးရွားသံသရာလည္ေနရင္း ၂၀၀၃ ခုႏွစ္အေရာက္ ဒီပဲယင္း အေရးအခင္းဆိုၿပီး ျပည္တြင္းမွာ အန္တီစု နဲ႔ ဦးတင္ဦးတို႔ အဖဲြ႔ကို လုပ္ၾကံတဲ့ ႀကံစည္မႈႀကီး ျဖစ္ပါေလ ေရာ။ အဲဒီအေရးအခင္းကို မေက်နပ္လို႔ဆိုၿပီး က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာတစု ကြာလာလမ္ပူက ျမန္မာသံ႐ံုးေရွ႕ကို သြားၿပီး ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီကစလို႔ မေလးရွားမွာ ႏုိင္ငံေရးအရ စုဖဲြ႔လႈပ္ရွားမႈေတြ စတင္ခဲ့တယ္ ဆိုပါေတာ့။
တခ်ိန္တည္းမွာ နုိင္ငံေရးကို အေျခခံၿပီး ယူအမ္ေလွ်ာက္တာေတြလည္း ေပၚလာပါတယ္။ မေလးရွား မွာ လမ္းေပၚမွာ ဆႏၵျပရင္ ဥပေဒနဲ႔ ၿငိစြမ္းတာမို႔ ရဲက ဖမ္းၿပီး အေရးယူပါတယ္။ အဲဒီလိုအခါမ်ိဳးမွာ ျမန္မာ ေတြအဖို႔ ယူအမ္ကိုပဲ အားကိုးရတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း တေန႔ေတာ့ က်ေနာ္လည္း ဒုကၡသည္ ေလွ်ာက္ထားဖို႔ ယူအမ္႐ံုးကို ေရာက္သြားခဲ့ပါတယ္။ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရံုး UNHCR (မေလးရွားဌာနခဲြ) ဟာ ကြာလာလမ္ပူရဲ့ စိတ္ၿငိမ္ရပ္ကြက္တခုထဲမွာ ရွိၿပီး အဲဒီေနရာကို အမ်ားျပည္သူ အသံုးျပဳလို႔အဆင္ေျပတဲ့ ဘတ္စကား၊ မီးရထားတို႔နဲ႔ သြားလို႔ မရပါဘူး။ တကၠစီငွားၿပီးသြားရတဲ့ သီးသန္႔ေနရာ တခုပါ။
က်ေနာ္ေရာက္တဲ့ မနက္က ဒုကၡသည္ လာေလွ်ာက္သူ ဦးေရ လူႏွစ္ရာေက်ာ္ရွိပါတယ္။ အမ်ားစုက ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြ ျဖစ္ၿပီး အင္ဒိုနီးရွားက ခဲြထြက္ဖို႔ႀကိဳးစားေနတဲ့ Aceh ျပည္နယ္သားတခ်ိဳ႕ကိုလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ ရံုးေပါက္၀မွာ တိုကင္ေတြထုတ္ေပးေတာ့ က်ေနာ္ရတဲ့ စာရြက္မွာ တိုကင္နံပါတ္တခုနဲ႔ အတူ Myanmar (O) လို႔ေရးထားတာေတြ႔ပါတယ္။ ခ်င္းေတြကို ထုတ္ေပးတဲ့စာရြက္မွာေတာ့ CHIN လို႔ေရးထားၿပီး၊ အာခ်ီးျပည္နယ္သားေတြကိုေတာ့ Aceh လို႔ေရးထားေတာ့ မွတ္ပံုတင္တဲ့ေနရာမွာ လြယ္ကူေအာင္ အုပ္စုခဲြထား ပံုရတယ္လို႔ နားလည္လိုက္ေပမယ့္ ျမန္မာမွာ ဘာျဖစ္လို႔ O (အို) ပါေနရတာလဲ။ ငါ အုိဗာစေတးျဖစ္ေနတာ သူတို႔က ဘယ္လိုလုပ္သိေနတာလဲ စသျဖင့္ က်ေနာ့္မွာ အေတြးေတြ ပြားေနမိပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ေမးစရာလူ လုိက္ရွာေတာ့ သံဆူးႀကိဳးကာထားတဲ့ ၿခံစည္းရုိးနားမွာ စားပဲြေလးခ်ၿပီး ထုိင္ေနတဲ့ ယူအမ္၀န္ထမ္းအမ်ိဳးသမီး ကို ေတြ႔ပါတယ္။ What does this mean O here? လို႔ ေမးလိုက္ေတာ့ It means other. လို႔ ေျဖပါတယ္။ ဟာ.. ဒါဆို ငါက ျမန္မာဆိုေပမယ့္ အမ်ိဳးအမည္မသိတဲ့ အျခားအုပ္စု၀င္ ျဖစ္ေနပါလားလို႔ သေဘာ ေပါက္လိုက္ပါတယ္။ ခဏေနေတာ့ က်ေနာ္ေနာက္က Myanmar ဆိုၿပီး ကြင္းစကြင္းပိတ္ အို မပါတဲ့ တိုကင္ ကိုင္ထားသူေတြ ၀င္လာတာ ၾကည့္လုိက္ေတာ့ ရုိဟင္ဂ်ာအဖဲြ႔ ေတြျဖစ္ေနပါေတာ့တယ္။ သူတုိ႔ကို ယူအမ္က ျမန္မာလို႔ သိထားၿပီး ျမန္မာလိုမႊတ္ေနတဲ့ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အခုမွ ယူအမ္လာတင္ၾကတာမို႔ Myanmar (O) မေရမရာ ျမန္မာအုပ္စုလုိ႔ သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း က်ေနာ္လည္း နားလည္လုိက္ရပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အဲဒီေန႔က ယူအမ္က ထုတ္ေပးလိုက္တဲ့ ဒုကၡသည္အျဖစ္ မွတ္ပံုတင္ထားေၾကာင္း စာရြက္ကိုေတာ့ ရလာခဲ့တာ မို႔ ျမန္မာမွာ အိုပါသူေရာ အိုမပါသူပါ ယူအမ္စာရြက္ကိုင္တာခ်င္းေတာ့ အတူတူ ျဖစ္ခဲ့ရေၾကာင္းပါခင္ဗ်ား ။ ။

ေဆာင္းရယ္ ႏွင္းရယ္ ကိုယ့္အလုပ္ရယ္ ...

အေအးပိုင္းရာသီဥတုကို ရၾကတဲ့ ဥေရာပ၊ ေျမာက္အေမရိက၊ အာရွ စတဲ့ ေဒသေတြမွာ ေဆာင္းတြင္းမို႔ ႏွင္းေတြက်လာၿပီဆိုရင္ ေနရာတကာ သူတို႔ မင္းမူေနေတာ့တာပဲ။ အဲဒါေၾကာင့္ ႏွင္းက်တဲ့ရာသီမွာ သြားဖို႔လာဖို႔ အဆင္ေျပေအာင္ လမ္းေပၚက ႏွင္းေတြကို ရွင္းေပးရတာကလည္း အလုပ္တခုပါ။ အလြန္ကို ေငြကုန္ေၾကးက် လည္း မ်ားလွပါတယ္။
က်ေနာ္အခုလက္ရွိ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ စက္႐ံုက အဲဒီလမ္းေပၚက ႏွင္းေတြကို ရွင္းတဲ့ စက္ေတြထုတ္ လုပ္ေရာင္းခ်ပါတယ္။ စက္႐ံုသက္တမ္းက အႏွစ္ငါးဆယ္ေက်ာ္ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီး အခုလက္ရွိ အလုပ္သမားဦးေရ ၂၀၀ ေက်ာ္ရွိပါတယ္။ ထုတ္လုပ္လိုက္တဲ့စက္ေတြကို ဥေရာပတခြင္၊ ကေနဒါနဲ႔ အေမရိကတို႔ကို ေရာင္းပါတယ္။ တရုတ္ကိုလည္းေရာင္းမယ္ဆိုၿပီး ေစ်းကြက္ထုိးေဖာက္တာ ေပါက္ေဖာ္ႀကီးက စက္တလံုး ႏွစ္လံုးလား ၀ယ္ၿပီး ေနာက္ မယူေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ တရုတ္ျပည္က လမ္းေတြေပၚမွာ ႏွင္းရွင္းတဲ့ စက္ေတြကေတာ့ မ်ားမ်ားလာ တာကို ၾကည့္ၿပီး ကုမၼဏီက သေဘာေပါက္သြားပါတယ္။ လစဥ္လုပ္တဲ့ ထုတ္လုပ္ေရး အစည္းအေ၀းတခုမွာ `ေတာ္ၿပီ၊ ေနာက္ဆို တရုတ္ကို ဘာမွ သြားမေရာင္းေတာ့ဘူး´ လို႔ စက္ရံုတာ၀န္ခံက ေျပာခဲ့ဘူးပါတယ္။ သူတို႔လည္း `လူ႔အေၾကာင္းေပါင္းၾကည့္မွသိ´ ဆိုတာလို တရုတ္အေၾကာင္းေပါင္းၾကည့္ၿပီးေတာ့သိသြားပံု ရပါတယ္။
စက္႐ံုကထုတ္လုပ္တဲ့ စက္အမ်ိဳးအစားေတြက အရြယ္အစားအမ်ိဳးမ်ိဳးပါ။ လူသြားလမ္းပလက္ေဖာင္း၊ ၿမိဳ႕တြင္းကားလမ္း၊ ဟုိင္းေ၀းလမ္း နဲ႔ ေလယာဥ္ကြင္း သံုးမယ့္ ေနရာေပၚမူတည္ၿပီး စက္အမ်ိဳးအစားေတြ ကြာပါတယ္။ က်ေနာ္ အလုပ္လုပ္တဲ့ ဌာနက ဂေဟဌာနပါ။ ျဖတ္ေတာက္ၿပီးသား၊ ေခါက္ၿပီးသား၊ အေပါက္ေဖာက္ၿပီးသား ပစၥည္းေတြဟာ စက္မႈပံုၾကမ္းစာရြက္နဲ႔အတူ က်ေနာ့္ဆီေရာက္လာပါတယ္။ အဲဒါေတြကို သူ႔ပံုစံအတုိင္းျဖစ္သြားေအာင္ အရင္ ဂေဟစက္နဲ႔ တဲြေပးရပါတယ္။ ၿပီးရင္ မွန္မမွန္စစ္၊ အိုေကၿပီဆိုရင္ ဂေဟေဆာ္ေပေတာ့ပဲ။ ဂေဟေဆာ္တဲ့ ေနရာမွာသံုးတဲ့ စက္အမ်ိဳးအစားက အမ္အိုင္ဂ်ီ လုိ႔ ေခၚတဲ့ စီအိုတူးဓာတ္ေငြ႔န႔ဲသံုးတဲ့ စက္ေတြပါ။
က်ေနာ္ရတဲ့ လစာကေတာ့ ဥေရာပတုိက္သားေတြျဖစ္တဲ့ ဒိန္းမတ္ေတြ ရတဲ့ လစာႏႈန္းအတုိင္းပါပဲ။ အလုပ္စ၀င္ ကာစကေတာ့ ခံစားခြင့္ေတြ၊ ခြင့္ရက္ေတြ အျပည့္မရေသးေပမယ့္ အခုတႏွစ္ေက်ာ္လာၿပီဆိုေတာ့ သူ႔စည္းကမ္း သတ္မွတ္ခ်က္ေတြအတုိင္း အက်ိဳးခံစားခြင့္ေတြရလာတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီမွာ အလုပ္သမားတိုင္း သမဂၢတခုခုကို အသင္း၀င္ၾကရပါတယ္။ အလုပ္သမားေတြရဲ့လစာ အခြင့္အေရးကို သမဂၢေတြက ေတာင္းဆို ေပးပါတယ္။ ေနာက္ အသင္း၀င္ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ အလုပ္ထုတ္ခံရမွာကို ပူစရာမလိုေအာင္ စီစဥ္ေပးထား တာလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။
က်ေနာ္ကို အလုပ္မခန္႔ခင္ တလအရင္လုပ္အားေပး၀င္ရပါတယ္။ လစာမရပါဘူး။ ကိုယ့္ထမင္းကိုယ္စားေပါ့ (တကယ္ေတာ့ သူ႔ထမင္းပါပဲ)။ လူမႈဖူလံုေရးစံေတြအရ ေထာက္ပံ့ေၾကးယူထားသူေတြကို စက္႐ံုက လုပ္အားေပးခိုင္းခြင့္ရွိပါတယ္။ လုပ္အားေပးကာလမွာ ကုမၼဏီကႀကိဳက္ရင္ အလုပ္ခန္႔ပါတယ္။ က်ေနာ္ အလုပ္စ၀င္တဲ့ ၂၀၀၆ ေဆာင္းတြင္းမွာ ကမၻာႀကီးပူေႏြးလာမႈေၾကာင့္လားမသိ ဥေရာပတတိုက္ လံုး ႏွင္းမက်ပါဘူး။ ႏွင္းလည္းမက် ႏွင္းရွင္းတဲ့စက္ေတြအလုပ္မလုပ္ၾကရေတာ့ ကုမၼဏီက စက္အပိုပစၥည္းေတြ မေရာင္းရတဲ့အတြက္ လူ ၂၀ ေလာက္ အလုပ္ျပဳတ္ပါတယ္။ ကံေကာင္းခ်င္ေတာ့ ျပဳတ္တဲ့အထဲ က်ေနာ္ ပါမသြားပါ။ ဒီႏွစ္ေတာ့ ဘယ္လိုလာအံုးမလဲ မသိ၊ ရာသီဥတုဆိုတာက ႀကိဳတင္ေျပာလို႔ရတာမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ ေလေတာ့ က်ေနာ္လည္း မခန္႔မွန္းတတ္ပါ။ အခုဆို ဒီဇင္ဘာလထဲ၀င္လာၿပီ၊ ႏွင္းက အရိပ္အေရာင္ေတာင္ မေတြ႔ရေသးေပမယ့္ ႏွင္းရွင္းမယ့္ အဖဲြ႔ေတြကေတာ့ အသင့္ျဖစ္ေနတာ ေအာက္ကပံုေတြကိုသာ ၾကည့္ပါေတာ့။ ။

ဆရာက ကၽြမး္ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ...

က်ေနာ္ ဆယ္တန္းႏွစ္မွာ စက္မႈသင္တန္းေက်ာင္း သြားတက္ရပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ စက္မႈေက်ာင္းဆင္းေတြ ၈၈ အေရးအခင္း ေနာက္ပုိင္း စကၤာပူ နဲ႔ မေလးရွားကို အလုပ္ထြက္လုပ္ၾကေတာ့ အဆင္ေျပၾကသူမ်ား ပါတယ္။ ေက်ာင္းတံုးက စာေတြ႔လက္ေတြ႔သင္ေပးလိုက္တာရယ္၊ စက္႐ံုေတြမွာ လုပ္သက္ အနည္းဆံုးလုပ္သက္ ေလးငါးႏွစ္ ရွိခဲ့ၾကတာေၾကာင့္လည္း ပါတာေပါ့ေလ။ က်ေနာ္တို႔ ေက်ာင္းဆင္းေတြတင္ ႏုိင္ငံျခားထြက္တာ မဟုတ္ပါ။ စီးပြားေရးက တစတစ က်ပ္တည္းလာတာေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ကို သင္ျပေပးခဲ့တဲ့ ဆရာေတြလည္း ႏိုင္ငံျခားထြက္ အလုပ္လုပ္ၾကရပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ အဆင္ေျပသလို တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ အဆင္မေျပၾကပါဘူး။ အဆင္ေျပတဲ့ဆရာတေယာက္ကေတာ့ အခုထိ စကၤာပူမွာ အလုပ္လုပ္ေနဆဲပါ။ ဆရာတေယာက္ကေတာ့ မေလးရွားမွာ အလုပ္ေတြအဆင္မေျပပါဘူး။ ဆရာက မေလးရွားကို ပဲြစားနဲ႔ထြက္လာတယ္။ ပဲြစားသြင္းေပးတဲ့ စက္႐ံုမွာ သူမလုပ္ခ်င္ေတာ့ မေလးရွားေရာက္ေနတဲ့ တပည့္ေတြကို အဆက္အသြယ္လုပ္ၿပီး တျခားစက္႐ံု ေျပာင္းပါတယ္။ အဲဒီစက္႐ံုမွာလည္း အလုပ္ရွင္ႀကိဳက္ေအာင္ သူလုပ္မျပႏုိင္ပါဘူး။ ဆရာ့အတြက္ စိတ္ညစ္ရတာေတာ့ မေလးရွားမွာ အီးပီနဲ႔ေနၿပီး မိသားစုပါေခၚထားႏုိင္တဲ့ က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္းပါ။ ဆရာက သူ႔ကို အပူကပ္ေနေတာ့ သူမွာ လံုးလံုးတာ၀န္ရွိေနသလိုျဖစ္ေနတာေပါ့။
တရက္ေတာ့ သူ႔အိမ္မွာ အလွဴလုပ္တံုး က်ေနာ္တို႔ သူငယ္ခ်င္းေတြ ဆံုၾကပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းေတြ ဆံုတံုး စားၾက ေသာက္ၾကနဲ႔ စကားေကာင္းေနတံုး ဆရာ့အေၾကာင္း ေရာက္သြားပါတယ္။ ဆရာအလုပ္ေတြ အဆင္မ ေျပတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဟိုတေလာကပဲ သူ႔အိမ္မွာ လာ `ဂိန္´သြားေၾကာင္း၊ အလုပ္တခု ရွာသြင္းေပးလိုက္ ျပန္ေရာက္လာလိုက္ ျဖစ္ေနေၾကာင္းကို အိမ္ရွင္သူငယ္ခ်င္းက အားလံုးေရွ႕မွာ ညည္းျပေတာ့၊ တေယာက္ က ရုတ္တရက္ ထေမးလုိက္တာက `ဆရာက မကၽြမ္းလို႔လား´ တဲ့။ သူဆိုလိုတာက ကုိယ္ကၽြမ္းက်င္တဲ့ ပညာရပ္မွာ တကယ္တတ္ရင္ အဆင္ေျပရမယ္လို႔ ဆိုလိုတာပါ။ ဒါေပမယ့္ အားလံုးက ရုတ္တရက္ ဘာျပန္ေျပာရမွန္း မသိျဖစ္သြားေစတဲ့ ေမးခြန္းပါ။ ကိုယ့္ကုိ သင္ျပေပးထားတဲ့ ဆရာကို မကၽြမ္းက်င္ဘူးလို႔ ဘယ္တပည့္က ေျပာရက္ပါ့မလဲ။ ကၽြမ္းတယ္လို႔ေျပာရေအာင္လည္း လက္ေတြ႔မွာက ဆရာက အလုပ္မၿမဲဘူး ေလ။ အားလံုးေခ်ာင္ပိတ္မိေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ေဘးနားမွာ ခေလးထမင္းခြန္႔ေနတဲ့ အိမ္ရွင္အမိ်ဳးသမီး ၀င္ေျပာလိုက္မွပဲ အားလံုး အသက္႐ႈေခ်ာင္သြားရပါတယ္။ သူ၀င္ေျပာလုိက္တာက `ဆရာက ကၽြမ္းပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ေမ့ကုန္ၿပီ´ တဲ့။ `ကၽြမ္းေတာ့ ကၽြမ္းတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ေမ့ကုန္ၿပီ´ ကဲ . ဘယ္ေလာက္မ်ား သံတမန္ ဆံတဲ့ စကားလဲ။ က်ဥ္းထဲက်ပ္ထဲ ေရာက္ေနတဲ့ အေျခအေနမွာ အခုလို ထြက္ေပါက္ေပးတဲ့ စကားမ်ိဳးကို ေျပာလုိက္တာ အိ္မ္ရွင္မတဦးျဖစ္ေနတာကို က်ေနာ္ အံ့ၾသ၍မဆံုးေတာ့ပါ။
ဒါေၾကာင့္လည္း တခ်ိဳ႕ႏုိင္ငံေတြမွာ ပုခက္လႊဲတဲ့လက္ကို အိမ္တြင္းမႈကိစၥမွာတင္မထားပဲ ႏုိင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေနရာေတြမွာ တာ၀န္ေပးေနရတာပါလားလို႔ တဆက္တည္း ေတြးေနမိပါတယ္။ ။