Monday, May 28, 2007

မဂၤလာဧည့္ခံပဲြ...

မေန႔က ေမလ ၂၇ ရက္ေန႔၊ ျမန္မာျပည္က ပါတီစံုအေထြေထြေရြးေကာက္ပဲြ ၁၇ ႏွစ္ေျမာက္ေန႔ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ့္မိတ္ေဆြ ကိုမိုက္ကယ္တို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံကလည္း အဲဒီေန႔မွာပဲ မဂၤလာဧည့္ခံပဲြလုပ္ဖို႔ ရက္သတ္မွတ္ခဲ့ၾက တာကလည္း အဓိပၸါယ္ရွိပါတယ္။ သူတို႔ ၂ ဦးလံုးက NLD ပါတီ၀င္ေတြျဖစ္လို႔ပါ။ မဂၤလာဧည့္ခံပဲြ က်င္းပရာ သူတို႔ေနတဲ့ Bramming ၿမိဳ့ကေလးဟာ ဒိန္းမတ္မွာ ျမန္မာျပည္သားအမ်ားဆံုးေနတဲ့ ၿမိဳ့လို႔ေျပာလို႔ရပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္လည္း မေန႔က ကိုမိုက္ကယ္တို႔အိမ္မွာပဲ လုပ္ျဖစ္တဲ့ ဧည့္ခံပြဲကို လာတဲ့ ဧည့္ပရိသတ္အေတာ္မ်ား တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ကိုမိုက္ကယ္ဇနီး မပို လက္စြမ္းျပထားတဲ့ မုန္႔ဟင္းခါးကလည္း လာတဲ့သူေတြ ၂ ခါျပန္ သံုးခါျပန္ အားေပးရေလာက္ေအာင္ပဲ အထူးေကာင္းမြန္ပါေပတယ္။ မုန္႔ဟင္းခါးမွာထည့္မယ့္ ငွက္ေပ်ာအူကို တလေလာက္ႀကိဳၿပီး Esbjerg က ထုိင္းဆိုင္မွာ ႀကိဳမွာထားခဲ့တာပါ။
ကိုမိုက္ကယ္ဟာ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုအၿပီး ေပၚေပါက္လာတဲ့ NLD ပါတီမွာ လမ္းမေတာ္ၿမိဳ့နယ္က ဒု- ရံုးအဖဲြ႔မႈးပါ။ မပို (ေခၚ) မ၀င္း၀င္းေဌးက ၅ (ည) နဲ႔ အင္းစိန္ေထာင္မွာ ေနခဲ့ရစဥ္က ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ့နယ္ လြတ္ေတာ္အမတ္ ေဒၚစန္းစန္းနဲ႔ တခန္းတည္း ေနခဲ့ရသူပါပဲ။ အကယ္၍ သူတို႔မဂၤလာေဆာင္မွာ ဒိန္းမတ္မွာ မဟုတ္ပဲ ျမန္မာျပည္မွာ လုပ္ျဖစ္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း အခုလို အက်ယ္ခ်ဳပ္မဟုတ္ပဲ လြတ္ေျမာက္ေနမယ္ဆိုရင္ အန္တီကိုယ္တုိင္လာေရာက္အားေပးမယ့္ မဂၤလာပဲြတခု ျဖစ္မွာပါ၊ အခုေတာ့ အေျခအေနေတြက အားလံုးသိတဲ့အတုိင္းပဲဆိုေတာ့ ...
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္တဲ့တေန႔ ကိုမိုက္ကယ္နဲ႔ မပိုတို႔ရဲ့ မဂၤလာႏွစ္ပတ္လည္ပဲြေတြကို NLD အဖဲြ႔၀င္ေတြ နဲ႔ ျမန္မာျပည္သူေတြရွိရာမွာ က်င္းပႏုိင္လိမ့္အံုးမယ္လို႔ ယံုၾကည္ေနေၾကာင္းပါခင္ဗ်ား....
(မဂၤလာဧည့္ခံပဲြေန႔က ရိုက္ထားတဲ့ ဓါတ္ပံုေလးေတြကိုလည္း Photo Story ေလး လုပ္ထားပါတယ္)

Saturday, May 26, 2007

ကိုယ့္တိုင္းျပည္တြင္လူျဖစ္ရျခင္း

က်ေနာ္ႀကိဳက္တဲ့ ဆရာျမသန္းတင့္ရဲ့ ဘာသာျပန္လက္ရာတပုဒ္ပါ။ က်ေနာ္အားရင္ ဆရာျမသန္းတင့္ရဲ့စာေတြကို ကြန္ျပဴတာမွာရိုက္ထည့္ထားတတ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ မူရင္းကို ရေအာင္ရွာၿပီး သူဘယ္လိုဘာသာျပန္သလဲဆိုတာကို ေလ့လာပါတယ္။ ဆရာ့ဘာသာျပန္ဟာ အံ့ၾသေလာက္ေအာင္ကို ေကာင္းမြန္တာေတြ႔ရတဲ့အခါမွာ ဆရာ့ကို မခ်ီးက်ဴးပဲမေနႏုိင္ပါဘူး။ ၿပီးေတာ့ ဆရာ့လိုလူ အေသေစာလို႔ ႏွေမ်ာမိတာအမွန္ပါ။ ဆရာဘာသာျပန္တဲ့ ေလ႐ူးသုန္သုန္ ကို လက္ကမခ်ဖတ္ရင္း အလုပ္ရွင္က အခ်ိန္ပိုဆင္းခုိင္းတာကို ျငင္းလို႔ မေလးရွားမွာတံုးက အလုပ္ျပဳတ္ခဲ့ဘူးတာကိုလည္း အမွတ္ရေနတတ္ပါတယ္။ ေလရူးသုန္သုန္ တအုပ္လံုးကို ဘေလာ့ဂ္မွာ တင္ဖို႔မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ မဖတ္ရေသးရင္ ရွာဖတ္ဖို႔ ၫႊန္းပါရေစ။ ဆရာ့ရဲ့ သုခၿမိဳ့ေတာ္ ကိုလည္း မေလးရွားမွာပဲ ဖတ္ခဲ့ရပါတယ္။ အခ်ိန္အားရင္လို႔ စာအုပ္လည္းရွာလို႔ရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဆရာ့ရဲ့ နာမည္ေက်ာ္လက္ရာေတြျဖစ္တဲ့ စစ္နဲ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ခန္းေဆာင္နီအိမ္မက္စတာေတြလည္း ဖတ္ခ်င္ပါေသးတယ္။

ဆရာ့ရဲ့ဘာသာျပန္ကိုဖတ္ၿပီး မူရင္းကိုပါ တဲြၿပီးေလ့လာလို႔ရေအာင္ ေဖၚျပထားပါတယ္။

ကိုယ့္တုိင္းျပည္တြင္ လူျဖစ္ရျခင္း

ကၽြန္ေတာ္သည္ နယ္ထုတ္သတင္းစာတေစာင္ကို ေကာက္လွန္ၿပီးေနာက္ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ကို ဖတ္ေနပါသည္။ ေဆာင္းပါး၏ ေခါင္းစဥ္မွာ ျပင္သစ္ျပည္ႀကီးအေျခအေနဆိုးေနၿပီ ဟူ၍ျဖစ္ပါသည္။ ေဆာင္းပါးရွင္မွာ ျပင္သစ္ပညာတတ္တို႔၏ လကၡဏာခ်က္မ်ားျဖစ္ေသာ ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္ႏုိ္င္ေသာ အရည္ အခ်င္း၊ က်ိဳးေၾကာင္းယုတၱိရွိေသာ စဥ္းစားဉာဏ္တို႔ျဖင့္ ျပည့္စုံသည့္ ထူးခၽြန္ေသာ စာေရးဆရာတဦးျဖစ္ပါ သည္။ ေဆာင္းပါးရွင္က ျပင္သစ္ျပည္ႀကီးတြင္ ရႈပ္ေထြးမႈအေပါင္းတို႔ကို ျဖစ္ေပၚေစသည့္ ျပႆနာမ်ားကို ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း ေရးျခယ္ျပသြားပါသည္။ ယင္းတို႔မွာ အလုပ္လက္မဲ့ျပႆနာ၊ လူမႈအာမခံခ်က္ ကင္း မဲ့မႈ၊ လူ၀င္လူထြက္ကိစၥ၊ ပညာေရးအက်ပ္အတည္း၊ ေငြေၾကး၏ စိုးမိုးခ်ယ္လွယ္မႈ၊ အစိုးရႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး သမားတို႔၏ ညစ္ႏြမ္းစြန္းေပေနေသာ ပံုပန္းသ႑ာန္စသည္တို႔ ျဖစ္ပါသည္။

တနဂၤေႏြေန႔ မနက္ခင္းတခုျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ သတင္းစာကို ခ်ထားလိုက္ၿပီးေနာက္ ျပတင္းေပါက္ကို ဖြင့္လိုက္၏။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တည္းခိုေနသည့္ ပါမီေရာရြာကေလးရွိ အိမ္ေခါင္မိုးမ်ား အလြန္ တြင္ ေလာ့ႏွင့္ ဂါရိုနီေတာင္ရိုးမ်ားႏွင့္ ခ်ိဳင့္၀ွမ္းလြင္ျပင္မ်ားကို ျမင္ရသည္။ လတ္ဆတ္ေသာေန႔၏ အလင္း ေရာင္ထဲတြင္ ေတာင္တန္းမ်ားသည္ ျပာရီရိပ္သန္း ေနၾကသည္။ ေကာင္းကင္တြင္ ေလယာဥ္တစီးမွ်မရွိ။ ေက်းငွက္တို႔၏ ျမည္သံႏွင့္ ခပ္လွမ္းလွမ္းရွိ ရြာလယ္ပန္းျခံဆီမွ ေပၚထြက္လာသည့္ အုတ္အုတ္က်က္က်က္ စကားေျပာသံတို႔မွအပ အျခားဘာသံကိုမွ် မၾကားရ။ အခ်ိန္ကာလမဲ့ေသာ ႏူးညံ့ေပ်ာ့ေျပာင္းမႈတခုသည္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပတ္၀န္းက်င္ ေလထုထဲတြင္ လြင့္ေမ်ာပ်ံ၀ဲလ်က္ရွိ၏။ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ရြာလယ္က ပန္းျခံကေလးဆီသို႔ ေလွ်ာက္လာခဲ့ၾကသည္။ ေႏြးေထြးလႈိက္လွဲစြာ ေျပာဆိုေနၾကေသာ စကားသံမ်ားမွာ ပန္းျခံအနီးရွိ ေရာမေခတ္ ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းကေလးထဲမွ ထြက္လာၾကေသာ အမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီးတို႔၏ အသံမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ သူတို႔သည္ သူတို႔၏ ေန႔စဥ္ကိစၥမ်ား အေၾကာင္းကို ေျပာဆိုလာၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

ပန္းၿခံအနီးရွိ ယာယီေစ်းဆိုင္ကေလးမ်ားေပၚတြင္မူ အေလ့က်ေပါက္သည့္ ေတာပန္းရိုင္းစည္းမ်ား၊ မုန္႔ပဲသေရစာမ်ား၊ မုန္လာဥစည္းႀကီးမ်ား၊ ကၫြတ္စည္းမ်ား၊ တံဆိပ္တို႔ အဖိုးေစ်းႏႈန္းကို ကပ္ထားျခင္း မရွိေသာ အသည္းကင္၊ နီရဲေနသည့္ စထေရာ္ဘယ္ရီျခင္းမ်ား၊ ပ်ားသလက္ေတြ အျပည့္အသိပ္ ထည့္ထား သည့္ အိတ္မ်ားႏွင့္ ႀကိဳးျဖင့္သီထားသည့္ ပဲေတာင့္ရွည္မ်ား စသည့္ ျခံထြက္၊ ယာခင္းထြက္ ပစၥည္းမ်ားကို ေရာင္းခ်ေနၾကပါသည္။ သူတို႔သည္ စိတ္ရွည္မႈ၊ ဂရုစိုက္မႈႏွင့္ ေျမ၀သုန္တို႔မွ ဖူးပြင့္လာေသာ အသီးအႏွံမ်ား ကို ရယ္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ ခ်ိဳသာေသာေစ်းႏႈန္းမ်ားျဖင့္ ေရာင္းခ်ၾကပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ထိုေက်း ေတာေနသူတို႔သည္ သူတို႔ၿခံထြက္ ပစၥည္းမ်ားကို ေရာင္းခ်ေနရံုမွ်သာမဟုတ္၊ ဘုရားရွိခိုးၿပီး၍ ေခါင္း ေလာင္းထုိးၿပီးသည့္အခ်ိန္ႏွင့္ တနဂၤေႏြေန႔ ဥပုသ္၀င္ အခ်ိဳပဲြအတြက္ တိုလီမိုလီကေလးေတြ မ၀ယ္မီ အခ်ိန္ၾကားတြင္ လုပ္ေလ့ရွိေသာ တနဂၤေႏြေန႔ အထူး၀တ္တခုကိုလည္း ျပဳလုပ္ရန္ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းမွာ အတင္းအဖ်င္း၊ သတင္းပလင္းတို႔ကို ဖလွယ္ၾကရန္ျဖစ္ပါသည္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ျပင္သစ္ျပည္အေနာက္ပိုင္းတြင္ ေရာက္ေနၾကပါသည္။ ထိုေနရာသည္ ကၽြန္ေတာ္ေမြးသည့္ ဇာတိေျမျဖစ္သျဖင့္ ကၽြန္ေတာ့္ႏွလံုးသားႏွင့္ နီးစပ္ပါသည္။ ထိုေနရာသည္ ပယ္ရီဂိုးမွ ဂ်ားျပည္နယ္၊ ေဒၚဒိုးနယ္မွ ကြာစီျပည္နယ္ အထိရွိသည့္ အံ့ၾသဖြယ္ေကာင္းေသာ ႀတိဂံနယ္ေျမ ျဖစ္ပါသည္။ သမိုင္းႀကိဳေခတ္၏ အႂကြင္းအက်န္ ေရွးေဟာင္းပစၥည္းမ်ား ေပါမ်ားသည့္ ေနရာျဖစ္ပါသည္။ ေတာအုပ္မ်ား၊ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား၊ လြင္ျပင္မ်ားေပါမ်ားသည့္ ေနရာလည္းျဖစ္ပါသည္။ ထိုေနရာမ်ားသည္ သြားရလာရ လြယ္ ေနသည့္တိုင္ ေခတ္သစ္ဆန္မႈ၏ ဖ်က္ဆီးျခင္းမခံရဘဲ အေကာင္းပကတိ က်န္ရွိေနေသးသည့္ ေနရာမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ တေန႔ကပင္လွ်င္ ေလာေလာဆယ္ ပိတ္ထားသည့္ လာကိုးလႈိင္ဂူႀကီးမ် ားထဲကို ၀င္ၾကည့္ရန္ ခြင့္ျပဳခ်က္ရခဲ့ပါသည္။

ခရစ္ေတာ္မေပၚမွီ ႏွစ္ေပါင္း ၁၇၀၀၀ က ရွိခဲ့ေသာ နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီမ်ားကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကေလး မ်ားအား ျပသရန္ျဖစ္ပါသည္။ စုတ္ခ်က္ကို ရဲရဲဆဲြထားပံု၊ အနီးအေ၀း ျမင္ကြင္းယူပံု၊ ထူးျခားေသာ လႈိဏ္ဂူ ႀကီးထဲက အေမွာင္ထဲတြင္ ေဆးေရာင္သြင္းထားပံုတို႔ကို ၾကည့္၍ ေရွးေခတ္လူမ်ား၏ ကိုယ္ပိုင္ဟန္ႏွင့္ အႏု ပညာခံစားမႈစြမ္းအားတို႔ကို ကၽြန္ေတာ္ ဆင္ျခင္ၾကည့္ႏိုင္ပါသည္။

သမိုင္းအာ႐ုဏ္ဦးေလာက္ဆီက ထိုလိႈဏ္ဂူနံရံမ်ားေပၚတြင္ ေရွးေဟာင္းလူသားတို႔သည္ ထင္း႐ူးပင္ ၀က္သစ္ခ်ပင္၊ ထင္း႐ူးေမြးပင္၊ ေတာင္တမာပင္၊ သစ္ၾကားပင္ႀကီးေတြၾကားထဲတြင္မွ သူတို႔တေတြ လိုက္၍ ရခဲ့ေသာ ေတာေကာင္မ်ား၏ အ႐ုပ္မ်ားကို ဆင္ျခင္ၾကည့္ႏုိင္ပါသည္။

ပါရီမွ ဗရီေဘးသို႔ ေလယာဥ္ျဖင့္ လာခဲ့စဥ္က ထိုေတာအုပ္မ်ားသည္ ႐ႈခ်င္စဖြယ္ လွပတင့္တယ္ ေသာ အေသြးစံုျခယ္သည့္ မွန္ကူကြက္ကေလးမ်ားသဖြယ္ျဖစ္ေနၾကပါသည္။ ထို႔ေနာက္တြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သည္ ေပၚပလာပင္ေတြ တန္းစီေပါက္ေနသည့္ ဗီလာဇယ္ေရျမစ္ကမ္းတေလွ်ာက္တြင္ ကားျဖင့္လာခဲ့ၾကပါ သည္။ ျမစ္ေရက ၾကည္လင္စိမ္းလဲ့ေနသည့္အတြက္ ေရေအာက္သင္ပုန္းေက်ာက္ဖ်ာမ်ားေပၚတြင္ ေပါက္ ေနေသာ ေရညႇိစိမ္းျပာျပာကေလးမ်ားကိုပင္ ျမင္ေနရပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ေဒၚဒိုနဲ လြင္ျပင္မွ က်ဥ္းေျမာင္းေသာ ေမာ္ေတာ္ကားလမ္းကေလးမ်ားေပၚတြင္ ေမာင္းလာခဲ့ၾကပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္ တို႔ ခရီးပန္းတိုင္သို႔ မေရာက္မီတြင္ ေရွးခံတပ္ႀကီးမ်ား၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ား၊ ေလရဟတ္ႀကီးမ်ားကို ျဖတ္ သန္းခဲ့ၾကပါေသးသည္။ ထိုေနာက္တြင္မွ ကၽြန္ေတာ္တည္းခိုေနသည့္ ရြာကေလးသို႔ ေရာက္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထိုရြာကေလးသည္ ေတာင္ေစာင္းေလးတခုေပၚတြင္ တည္ရွိၿပီး ေအးခ်မ္းၿငိမ္သက္လွပါသည္။ ျပင္သစ္ျပည္ႀကီး၏ အေျခအေနသည္ ညံ့ရာမွ ဆိုးလာၿပီဟူေသာ ေဆာင္းပါးပါသည့္ သတင္းစာကို ထိုရြာ ကေလးတြင္ ေရာက္ေနစဥ္ တနဂၤေႏြေန႔ မနက္တုန္းက ဖတ္လိုက္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔တေတြ အီရီညက္ ေက်းလက္စံအိမ္ႀကီးကို ၀င္ေရာက္ၾကည့္႐ႈသည့္ အေၾကာင္းကို လည္း ေျပာခ်င္ပါေသးသည္။ ထိုေက်းလက္ စံအိမ္၀င္းထဲတြင္ ေရွးအက်ဆံုး ျပင္သစ္ပံုစံ ပန္းၿခံတခုလည္း ရွိပါသည္။ ပိုင္ရွင္မွာ မိသားစု အဆက္ဆက္ ထိုေက်းလက္စံအိမ္ႀကီးႏွင့္ ပန္းဥယ်ာဥ္ႀကီးကို ရာစုႏွစ္ေပါင္း ငါးရာတိုင္တိုင္ ပိုင္ဆိုင္ခဲ့သူျဖစ္ပါသည္။ ပိုင္ရွင္က ေက်ာက္ထင္း႐ူးပင္မ်ားႏွင့္ လာဗင္ဒါပင္မ်ား ပတ္လည္ ၀ိုင္းေနေသာ သစ္သီးပင္ငယ္ေလးမ်ားကိုလည္း စိုက္ထားပါသည္။ သူသည္ ပါရီေၾကာ္ျငာကိုယ္စားလွယ္ ဌာနတခုတြင္ အလုပ္လုပ္ေနေသာ္လည္း သူ၏အဖိုးတန္ ရတနာကို ၾကည့္႐ႈေစာင့္ေရွာက္ရန္အတြက္ သတင္းပတ္ကုန္တုိင္း ျပန္လာတတ္ပါသည္။ ယခုအခါတြင္ ထိုၿခံႏွင့္ ေက်းလက္စံအိမ္ႀကီးကို ျပင္သစ္ယဥ္ ေက်းမႈ ၀န္ႀကီးဌာနက ေရွးေဟာင္းပစၥည္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားပါသည္။ ထိုေနရာသည္ ျပင္သစ္လူမ်ိဳး၏ စိတ္ဓာတ္၊ ျပင္သစ္လူမ်ိဳး၏ အႀကိဳက္ႏွင့္ ျပင္သစ္လူမ်ိဳးတို႔ ေျမယာကို ခ်စ္တတ္ပံုတို႔ကို ေဖာ္ျပေနသည့္ ေနရာလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ ေလးလံညိဳေမွာင္ေသာ ေတာင္ပံမ်ားျဖင့္ ပ်ံသန္းေနၾကေသာ စြန္မ်ားႏွင့္ သိမ္းငွက္မ်ားကိုၾကည့္၍ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တအံ့တၾသ ျဖစ္ခဲ့ရပံုတို႔ကိုလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ မေမ့ႏုိင္ပါ။ ကၽြန္ ေတာ္တို႔သည္ ထိုနယ္ထြက္ မႈိဟင္း၊ ေက်ာက္ပြင့္သုတ္၊ ငံုးေၾကာ္ႏွင့္ ခ်င္းနံ႔သင္းထားေသာ အိုက္စကရင္း တို႔ကိုလည္း ျမည္းၾကည့္ခဲ့ပါသည္။ ထိုခရီးတေလွ်ာက္တြင္ စားေကာင္းေသာက္ဖြယ္တို႔ကို မၾကာခဏ စားခဲ့ ရသည့္တိုင္ ထိုအရသာမ်ားသည္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရင္ထဲတြင္ စဲြက်န္ရစ္ခဲ့ၾကပါသည္။

ျပင္သစ္လူမ်ိဳးျဖစ္ရတာ ဘာအဓိပၸါယ္ရွိသလဲ ဟု ေမးလာလွ်င္ ထိုအခ်ိန္ထိုကာလမ်ား အေၾကာင္း ကို ျပန္ေျပာသည့္နည္းသည္ အေကာင္းဆံုးအေျဖ ျဖစ္လိမ့္မည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ထင္ပါသည္။ ထိုအခ်ိန္ ထိုကာလမ်ားသည္ ကၽြန္ေတာ္ေမြးရာဇာတိတို႔၏ အနံ႔အသက္ကို ျပန္လည္ေတြ႔ရွိခ်ိန္ ျဖစ္ပါသည္။ ဘယ္ေန ရာေတြကို ဘယ္ေလာက္သြားသြား၊ ဘယ္ေနရာေတြမွာ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေနေန ဒီေနရာသည္ ကိုယ့္ဇစ္ျမစ္၊ ကိုယ့္ခ်က္ျမဳပ္၊ ကုိယ့္တိုင္းျပည္ျဖစ္ပါသည္။ ကိုယ့္တုိင္းျပည္၏ တကယ့္အရည္အေသြးကို ကၽြန္ေတာ့္ ကေလးေတြ သေဘာေပါက္ေအာင္ ေျပာျပႏုိင္သည့္ေနရာ ျဖစ္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ အျခားေသာေနရာ မ်ားမွ ႐ႈခင္းမ်ား၊ အေရာင္အေသြးမ်ားကို သေဘာမက်ႏိုင္ပါ။ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား ဖန္သားျပင္၊ သတင္းစာ၊ ပါရီ ႏွင့္ ေက်းလက္တြင္ ကၽြန္ေတာ္ေနခဲ့သည့္ အေတြ႔အႀကံဳတို႔အရ ေခတ္သစ္၏ေရာဂါတို႔ကို ခံစားေနရသည့္ အျခားေသာ ျပင္သစ္ျပည္ႀကီး တျပည္ရွိေနေသးသည့္ဟု ကၽြန္ေတာ္ခံစားရပါသည္။ ေျပာင္းလဲေနေသာ ေခတ္၊ ေျပာင္းလဲေနေသာ စာရိတၱနွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ တန္ဖိုးမ်ား၏ စိန္ေခၚျခင္းကို ခံေနရေသာ ျပင္သစ္ျပည္၊ ပတ္၀န္းက်င္ ညစ္ညမ္းမႈ၊ လူဦးေရထူထပ္ သိပ္သည္းမႈ၊ စီးပြားေရး ဖ႐ိုဖရဲျဖစ္မႈတို႔ေၾကာင့္ စိတ္ဒုကၡေရာက္ေနရေသာ ျပင္သစ္ျပည္သည္ အျခားေသာ အေနာက္တုိင္းဒီမိုကေရစီ ႏုိင္ငံမ်ားထက္ ပို၍အင္အားေကာင္းျခင္း မရွိေသာ၊ ပို၍သာလြန္ျခင္း မရွိေသာ၊ ပို၍ ေတာင့္တင္းျခင္း မရွိေသာ ျပင္သစ္ ျပည္ႀကီး ျဖစ္ပါသည္။

သို႔ရာတြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ဘ၀၏ အရည္အေသြးမ်ားကို ထိန္းသိမ္းထားရာမွ လူေနမႈ အဆင့္ အတန္းကို ေလွ်ာက်ျခင္းမရွိေစဘဲ ဘ၀၏ အရည္အေသြးမ်ားကို သိမ္းဆည္းထားရာ ေခ်ာင္ကေလးမ်ား အနက္ ေခ်ာင္ကေလးတခုတြင္ ေနထိုင္လွ်က္ရွိသည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ခံစားရပါသည္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ထိုအရည္အေသြးမ်ားကို ျဖဳန္းတီးမပစ္သင့္ပါ။ တၿပိဳင္နက္တည္းတြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ျပင္သစ္ျပည္၏ ေခတ္ၿပိဳင္ေရာဂါမ်ားႏွင့္ အဓိကက်ေသာ က်န္းမာေတာင့္တင္းမႈ၏ ပဋိ ပကၡမ်ားကိုလည္း နားလည္ထားသင့္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔သည္ ထိုပဋိပကၡမ်ားႏွင့္အတူ ယွဥ္တဲြေနထိုင္ရ မည္သာ ျဖစ္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ပါရီေရာရြာေလးမွ ျပန္လာခဲ့ၾကပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ ကၽြန္ ေတာ့္အား ထိုအေတြးမ်ားကို ေပၚေပါက္ေစခဲ့သည့္ သတင္းစာျဖင့္ ထိုနယ္ထြက္ ဘယ္ရီသီးမ်ားႏွင့္ ထိုနယ္ ထြက္ ဆိတ္ႏို႔ဒိန္တို႔ကို ထုပ္ၿပီး ပါရီသို႔ ျပန္လာခဲ့ပါသည္။ အဓိပၸာယ္ ျပည့္၀ေသာ ထိုသတင္းပတ္ ကုန္ဆံုး ၿပီးေနာက္ တမနက္၌ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စားေသာက္ဖြယ္ရာမ်ားကို မီးဖိုထဲက ထမင္းစားပဲြ ေပၚတြင္ ခင္းက်င္းျပင္ဆင္ပါသည္။ ကေလးမ်ားသည္ အရည္ရႊမ္းေသာ ခ်ယ္ရီသီးမ်ားကို သေဘာက်ေန ၾကပါသည္။ ျပဳျပင္မထားသည့္အတြက္ ဆိတ္ႏို႔ဒိန္ကလည္း အရသာ ရွိလွပါသည္။

သတင္းစာထဲမွ ျပင္သစ္ျပည္ႀကီး အေျခအေနဆိုးေနၿပီ ဆိုသည့္ ေဆာင္းပါးေခါင္းစဥ္ကိုလည္း ေခါင္းထဲမွ ေဖ်ာက္ပစ္လိုက္ပါသည္။

ထိုသတိေပးခ်က္သည္ အခ်ိန္အတန္ၾကာသည္အထိ ကၽြန္ေတာ့္ေခါင္းထဲတြင္ စဲြေနပါေသးသည္။ သို႔ရာတြင္ အေနာက္ေတာင္ပိုင္းေက်းလက္မွ ရနံ႔မ်ားေလာက္ေတာ့ ၾကာရွည္စဲြၿမဲျခင္း မရွိပါ။

ရည္ၫြန္း ။ ။ ၁၉၉၁ ခု ဇူလိုင္ ၁၅ ရက္ေန႔ထုတ္ Time မဂၢဇင္းမွ Philippe Labro ၏ On Being French ကို ျပန္ဆိုသည္။

*********



စကန္ဒီေနးဗီးယား

စကန္ဒီေနးဗီးယား


ပထ၀ီ၀င္သေဘာအရ စကန္ဒီေနးဗီးယားဆိုသည္မွာ ဆြီဒင္၊ ေနာ္ေ၀းႏွင့္ ဒိန္းမတ္ႏိုင္ငံမ်ားကို ဆိုလိုသည္။ ေနာ္ေ၀းႏွင့္ ဆြီဒင္ႏုိင္ငံတို႔သည္ ဥေရာပေျမာက္ပိုင္းရွိ စကန္ဒီေနးဗီးယားကၽြန္းဆြယ္၌ ပါ၀င္ေသာ ႏုိင္ငံမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ အထက္ေဖၚျပပါ ႏုိင္ငံသံုးႏုိင္ငံသည္ ခရစ္ ၈၅၀ ျပည့္ႏွစ္ခန္႔မွ ၁၄ ရာစုႏွစ္အထိ သီးျခားႏုိင္ငံမ်ား အျဖစ္ တည္ရွိခဲ့ေလသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၁၃၉၇ ခုႏွစ္မွစ၍ ၁၅၂၃ ခုႏွစ္အထိ ထိုသံုးႏုိင္ငံတို႔သည္ အခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္း၍ အစိုးရအဖဲြ႔ကို ဖဲြ႔စည္းတည္ေထာင္ခဲ့ၾက၏။ ထိုႏုိင္ငံမ်ားအနက္ ဒိန္းမတ္ႏွင့္ ေနာ္ေ၀းႏုိင္ငံမ်ားသည္ ၁၈၁၅ ခုႏွစ္ ဗီယင္းနားကြန္ကရက္အထိ ပူးေပါင္းခဲ့ေလသည္။ ဤစကန္ဒီေနးဗီးယားႏုိင္ငံမ်ားက ကိုလိုနီနယ္ သစ္မ်ားဖြင့္ေသာအခါ၌၊ ယခုအခါ လြတ္လပ္ေသာ သမၼတႏိုင္ငံျဖစ္သည့္ အိုက္စလန္ကၽြန္းသည္ ဒိန္းမတ္ႏုိင္ငံ သို႔ သိမ္းသြင္းျခင္းခံရ၍၊ ဂရင္းလန္ကၽြန္းသည္ ဒိန္းမတ္ႏုိင္ငံ၏ ကိုလိုနီနယ္ျဖစ္ခဲ့ရေလသည္။ စကန္ဒီေနးဗီး ယားႏုိင္ငံမ်ားသည္ မ်ိဳး႐ိုး၊ ဘာသာစကားႏွင့္ သမိုင္းတို႔၌ တႏုိင္ငံႏွင့္ တႏုိင္ငံတူၾကသည္။ စကန္ဒီေနးဗီးယား အမည္ခံအထက္ပါေဒသအားလံုးသည္ ကမၻာ၏ ေျမာက္အစြန္ဆံုးဘက္၌ က်ေရာက္ေနေသာ အလြန္ေအးေသာ ေဆာင္းဒဏ္ကို ၾကာရွည္ခံရ၏။ ထိုေဒသမ်ား၌ ေနေရာင္ျမင္ရသည့္ ေႏြးေသာေႏြဥတုအခ်ိန္ကာလသည္ တိုေတာင္းလွ၏။ ပင္လယ္ျဖင့္ ၀န္းရံေနရေသာေၾကာင့္ ေက်ာက္ေဆာင္ေတာင္ကမ္းပါးတို႔ကို ပင္လယ္လိႈင္း ရိုက္သံမ်ား အစဥ္ၾကားေနရ၏။ စကန္ဒီေနးဗီးယားကၽြန္းဆြယ္ေဒသသည္ တခါက ေရခဲျပင္အတိ ဖံုးလႊမ္းေန သျဖင့္ လူသူတဦးတေယာက္မွ် မေနႏိုင္ျဖစ္ခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ ဘီစီ ၁၀၀၀၀ မွ ၆၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ၾကားကာလ အတြင္း ထိုေရခဲျပင္မ်ားသည္ ေျမာက္ဖက္သို႔ ေရြ႕သြားၿပီးေနာက္ စကန္ဒီေနးဗီးယားကၽြန္းဆြယ္တြင္ လူမ်ား ေနထိုင္ႏုိင္လာၾက၏။ ထိုေဒသမ်ား၌ ဦးစြာတံငါသည္မ်ားႏွင့္ မုဆိုးမ်ားသာ စတင္ေနထုိင္ၾကသည္။ ေရခဲမ်ား ေပ်ာ္သြားေသာအခါ ထိုသူတို႔သည္ တျဖည္းျဖည္းေျမာက္ဘက္သို႔ တိုး၍တိုး၍ နယ္ခ်ဲ႔ေနထုိင္ၾက၏။ အလြန္ေရွး က်ေသာ စကန္ဒီေနးဗီးယန္းလူမ်ိဳးတို႔သည္ အမ်ားအားျဖင့္ အေရွ႕ဖက္ပင္လယ္နက္ဖက္မွ လာေရာက္ေနထုိင္ သူမ်ား ျဖစ္ၾက၏။ ယင္းတို႔သည္ လူရိုင္းမ်ားသာ ျဖစ္သည္။ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးမႈကို နားမလည္။ ဓာတ္သတၱဳႏွင့္ တြင္းထြက္ပစၥည္းမ်ားကို အသံုးမခ်တတ္၊ တိရစၦာန္မ်ားကိုလည္း ခိုင္းေစႏုိင္ရန္ ယဥ္ေက်းေအာင္ မဆံုးမတတ္ ေခ်။ လက္နက္ကိရိယာမ်ားကို ေက်ာက္ျဖင့္ လုပ္၍သံုးၾက၏။ ေက်ာက္ေခတ္က လူရိုင္းမ်ားကဲ့သို႔ပင္ အသိ ပညာတိုးတက္မႈဘာမွ်မရွိေသးေခ်။
ယခုစကန္ဒီေနးဗီးယား၌ ေနထိုင္ၾကေသာ လူမ်ိဳးမ်ားမွာ စင္စစ္ထိုလူ႐ိုင္းမ်ားမွ ဆင္းသက္ေပါက္ပြား လာၾကသူမ်ား မဟုတ္ေခ်။ ယခုေနထိုင္သူမ်ားမွာ ဂ်ာမာန္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ေသြးစပ္၍ အခ်ိဳ႕ကား အဂၤလိပ္ႏွင့္ ေသြး စပ္ၾက၏။ ႏွစ္ေပါင္းေလးေထာင္ေက်ာ္ေလာက္က ဂ်ာမာန္သို႔မဟုတ္တ်ဴတန္အမ်ိဳးအႏြယ္၀င္မ်ားသည္ စကန္ ဒီေနးဗီးယားသို႔ သြားေရာက္ေနထိုင္ၾက၏။ သူတို႔သည္ အရည္အခ်င္းသာ၍ လက္နက္စံုသျဖင့္ ရွိရင္းစဲြလူရိုင္း မ်ားကိုေမာင္းႏွင္ထုတ္ပစ္လုိုက္ၾကသည္။
သူတုိ႔ႏွင့္အတူ ကိုးကြယ္သည့္အယူ၀ါဒလည္း ပါလာ၏။ သူတုိ႔ကိုးကြယ္သည္မွာ အိုးဒင္နတ္ျဖစ္၏။ စကန္ဒီေနးဗီးယန္းလူမ်ိဳးတို႔သည္ ထႂကြ၀ီရိယရွိသည္။ သူတုိ႔၏တိုင္းျပည္ကို ပင္လယ္ကပတ္လည္၀ုိင္းထားသ ျဖင့္ သူတို႔သည္ လိႈင္းေလျပင္းထန္ေသာ ပင္လယ္ထဲသို႔ သြားေရာက္စြန္႔စားကာစီးပြားရွာလိုေသာ စိတ္ရွိသည္။ ေရွးေခတ္ ဗိုက္ကင္းလူမ်ိဳးအျဖစ္ရွိစဥ္အခါက စစ္တုိက္ခန္း၊ စြန္႔စားခန္းမ်ားႏွင့္ နတ္မ်ား၊ လူစြမ္းေကာင္းမ်ားအ ေၾကာင္းကို သီခ်င္းဆို၍လည္းေကာင္း၊ ပံုျပင္မ်ားေျပာ၍လည္းေကာင္း ၿခီးက်ဴးေလ့ရွိၾက၏။ ေနာင္တြင္ ထိုပံုျပင္ ႏွင့္သီခ်င္းမ်ားကို စာျဖင့္ ေရးမွတ္ထားၾကသည္။ ထိုကဲ့သို႔ေရးမွတ္ထားေသာ ေရွးေဟာင္းပံုျပင္မ်ားအနက္ ကဗ်ာစာဆိုႀကီး အက္ဒါႀကီး (၁၀ ႏွင့္ ၁၁ ရာစုႏွစ္) ႏွင့္ စကားေျပစာဆို အက္ဒါငယ္ (၁၂ ရာစုႏွစ္) တို႔၏ လက္ရာမ်ားမွာ ယခုတုိင္ က်န္ရွိေသးသည္။ ယင္းပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ား ေရးသားေသာ ပံုျပင္မ်ားမွ အိုးဒင္းႏွင့္ေသာ စေသာစကန္ဒီေနးဗီးယားနတ္မ်ားအေၾကာင္းမွာထင္ရွားသည္။
ေခတ္သစ္စကန္ဒီေနးဗီးယားစာေပမွာ ၁၈ ရာစုအတြင္းက စတင္ေပၚေပါက္လာ၍ ထံုးေဟာင္း ပံုျပင္မ်ား သက္ႀကီးစကား သက္ငယ္ၾကားရသည့္ ေရွးပံု၀တၳဳတိုမ်ား၊ ဒ႑ာရီပံုျပင္မ်ားျဖင့္ ျပည့္ေနေပ၏။ ယခုေခတ္၌ စကန္ဒီေနးဗီးယန္းစာေပမ်ားမွာ ထိပ္တန္းသို႔တိုးတက္ေနၿပီဟု ဆိုရေပမည္။ စကန္ဒီေနးဗီးယားမွ ကမၻာေက်ာ္ စာေရးဆရာႀကီးမ်ားအေျမာက္အျမား ထြက္ေပၚေနသည္ကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ထိုတုိင္းျပည္၏ စာေပအေျခအေနကို အကဲခတ္ႏုိင္ေလာက္ေပ၏။ ဒိန္းႏွင့္ ေနာ္ေ၀းကျပားျဖစ္ေသာ ေဟာလဗတ္ (ခရစ္ ၁၆၈၄-၁၇၅၄) မွာ ဥေရာပ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ထင္ရွားေသာ ျပဇာတ္ေရးဆရာႀကီးျဖစ္၍ ဆြီဒင္လူမ်ိဳးတင္းေနး (ခရစ္ ၁၇၈၂-၁၈၄၆) မွာ နာမည္ေက်ာ္ ကဗ်ာဆရာတဦးျဖစ္၏။ ဒိန္းမတ္ႏုိင္ငံမွ ဟန္႔စ္အင္ဒါဆန္ (ခရစ္ ၁၈၀၅-၁၈၇၅) သည္ ပံုေျပာ ေကာင္းသူျဖစ္၍သူ၏ဒ႑ာရီပံုျပင္မ်ားကိုတကမၻာလံုးကႏွစ္သက္ၾက၏။
၁၉ ရာစုေနာက္ပိုင္း၌ ထင္ရွားေက်ာ္ေစာေသာ စကန္ဒီေနးဗီးယားစာေရးဆရာမ်ားမွာ ေနာ္ေ၀းလူမ်ိဳး ျဖစ္ေသာ ျပဇာတ္ဆရာ ဟင္းနရစ္အစ္ဗဆင္၊ ျပဇာတ္ႏွင့္ ၀တၳုေရးဆရာ ဗ်န္းဆန္းတို႔ျဖစ္၍ ႏုိဗဲဆုႀကီးကို ဆြတ္ခူးေသာ ဆြီဒင္အမ်ိိဳးသမီး ၀တၳဳေရးဆရာ ဆစ္ဂရစ္အြန္႔ဆက္မွာ စကန္ဒီေနးဗီးယန္း လူမ်ိဳးတို႔၏ ဘ၀ကို ေဖာ္ျပသျဖင့္ အလယ္ေခတ္တြင္ ထင္ရွားသည္။